Maher-Shalal-Hash-Baz là ai?
Trong Kinh Thánh, có những nhân vật mang tên rất đặc biệt, gắn liền với những sứ điệp tiên tri quan trọng. Một trong số đó là Maher-Shalal-Hash-Baz – con trai của tiên tri Ê-sai. Tên gọi này không chỉ là một danh xưng, mà còn là một lời tuyên bố về sự phán xét sắp đến của Đức Chúa Trời đối với hai vương quốc phía Bắc. Bài viết này sẽ khám phá chi tiết về Maher-Shalal-Hash-Baz, bối cảnh lịch sử, ý nghĩa tên gọi, lời tiên tri liên quan và những áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.
I. Bối Cảnh Lịch Sử: Giu-đa Dưới Thời Vua A-cha
Để hiểu rõ về Maher-Shalal-Hash-Baz, chúng ta cần trở về thời điểm khoảng năm 734 TCN, khi vua A-cha cai trị Giu-đa. Lúc bấy giờ, hai vương quốc phía Bắc là A-ram (Sy-ri) với thủ đô Đa-mách, và Y-sơ-ra-ên (Ép-ra-im) với thủ đô Sa-ma-ri, đã liên minh với nhau để chống lại sự bành trướng của đế quốc A-si-ri hùng mạnh. Họ ép Giu-đa tham gia liên minh, nhưng vua A-cha từ chối. Do đó, hai vua là Rê-xin của Sy-ri và Pê-ca của Y-sơ-ra-ên kéo quân xuống uy hiếp Giê-ru-sa-lem, định lật đổ A-cha và đưa một vua bù nhìn lên ngôi (Ê-sai 7:1-2, 2 Các Vua 16:5).
Trước tình thế nguy cấp đó, Đức Giê-hô-va phán với Ê-sai đến gặp vua A-cha và khích lệ ông đừng sợ, vì âm mưu của hai vua sẽ không thành (Ê-sai 7:4-7). Chúa còn ban cho A-cha một dấu hiệu: “Nầy, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, sanh một con trai, và sẽ đặt tên là Em-ma-nu-ên.” (Ê-sai 7:14). Tuy nhiên, vua A-cha không chịu tin cậy Chúa, ông đã cầu viện A-si-ri và dâng hiến cả bạc vàng trong đền thờ để được giúp đỡ (2 Các Vua 16:7-8). Điều này dẫn đến hậu quả tai hại: Giu-đa trở thành chư hầu của A-si-ri và bị ảnh hưởng bởi các thần tượng ngoại bang.
II. Maher-Shalal-Hash-Baz – Tên Gọi Và Ý Nghĩa
Trong bối cảnh ấy, Đức Chúa Trời tiếp tục dùng Ê-sai để truyền đạt một sứ điệp phán xét mạnh mẽ hơn. Ngài bảo Ê-sai:
“Hãy lấy một tấm bảng lớn, và viết ở trên bằng chữ thường: Ma-he-rơ Sa-la Hát-bát. Ta sẽ lấy những người đáng tin cậy làm chứng cho ta, là U-ri, thầy tế lễ, và Xa-cha-ri, con trai Giê-be-chia.” (Ê-sai 8:1-2)
Câu Kinh Thánh trên trong bản 1925 ghi: “Hãy lấy một tấm bảng lớn, mà viết ở trên bằng chữ thường: Ma-he-rơ Sa-la Hát-bát. Ta sẽ lấy những người đáng tin cậy làm chứng cho ta, là U-ri, thầy tế lễ, và Xa-cha-ri, con trai Giê-be-chia.” (Ê-sai 8:1-2). Ở đây, Ma-he-rơ Sa-la Hát-bát chính là Maher-Shalal-Hash-Baz trong cách phiên âm khác. Tên này trong tiếng Hê-bơ-rơ là מַהֵר שָׁלָל חָשׁ בַּז (Mahêr shâlâl khâsh baz), có nghĩa là “Nhanh là chiến lợi phẩm, mau là sự cướp bóc” (hoặc “Mau cướp, lẹ phóng”). Đây là một tên gọi mang tính tiên tri, báo trước rằng kẻ thù sẽ nhanh chóng cướp bóc và tàn phá.
Ý nghĩa chi tiết từng phần:
- Maher (מַהֵר) – “nhanh chóng”, “mau lẹ”.
- Shalal (שָׁלָל) – “chiến lợi phẩm”, “sự cướp bóc”.
- Hash (חָשׁ) – “vội vàng”, “mau”.
- Baz (בַּז) – “cướp bóc”, “sự cướp đoạt”.
Như vậy, tên này nhấn mạnh sự nhanh chóng của sự cướp phá sẽ xảy đến.
Sau đó, Ê-sai đến gần nữ tiên tri (có lẽ là vợ ông), bà thụ thai và sinh một con trai. Chúa phán: “Hãy đặt tên nó là Maher-Shalal-Hash-Baz. Vì trước khi con trẻ biết kêu cha và mẹ, thì của cải Đa-mách và sự cướp bóc Sa-ma-ri sẽ bị đem đi trước mặt vua A-si-ri.” (Ê-sai 8:3-4).
III. Con Trai Của Ê-sai – Một Dấu Hiệu Sống Động
Maher-Shalal-Hash-Baz là con trai thứ hai của Ê-sai được đề cập trong sách tiên tri. Con đầu của Ê-sai là She-ar Gia-súp (Ê-sai 7:3) có nghĩa “Một số sót sẽ trở về”, cũng mang ý nghĩa tiên tri. Cả hai đứa trẻ đều là những dấu hiệu sống cho vua và dân Giu-đa, minh chứng cho lời Đức Chúa Trời sẽ thành hiện thực.
Việc đặt tên con theo mệnh lệnh của Đức Giê-hô-va không phải là điều lạ trong Kinh Thánh. Ví dụ, Hô-sê cũng đặt tên con theo sứ điệp tiên tri (Hô-sê 1:4,6,9). Tên của Maher-Shalal-Hash-Baz vừa là một lời cảnh báo, vừa là một lời tiên tri về thời điểm sắp xảy ra: trước khi đứa trẻ biết nói “cha” hay “mẹ” – khoảng 2-3 tuổi – thì Đa-mách (thủ đô Sy-ri) và Sa-ma-ri (thủ đô Y-sơ-ra-ên) sẽ bị vua A-si-ri cướp phá và bắt dân đi đày.
Sự ứng nghiệm xảy ra chính xác như lời Chúa. Theo 2 Các Vua 16:9, vua A-si-ri là Tiếc-lác Phi-lê-se đã chiếm Đa-mách, bắt dân đi đày và giết vua Rê-xin. Còn Sa-ma-ri, tuy chưa sụp đổ ngay lúc đó, nhưng đến năm 722 TCN (khoảng 10-12 năm sau), vua Sa-mê-ri (Salmaneser V) và Sa-gôn II đã hủy diệt thành, bắt dân Y-sơ-ra-ên lưu đày (2 Các Vua 17:6). Tuy nhiên, lời tiên tri trong Ê-sai 8:4 chỉ nói đến sự cướp bóc Sa-ma-ri trước mặt vua A-si-ri, điều này đã xảy ra khi A-si-ri chiếm đóng và bắt đầu tàn phá khu vực đó trước khi hoàn toàn tiêu diệt vương quốc.
IV. Mối Liên Hệ Giữa Em-ma-nu-ên Và Maher-Shalal-Hash-Baz
Hai dấu hiệu tiên tri này thường được đặt cạnh nhau: Em-ma-nu-ên (Ê-sai 7:14) và Maher-Shalal-Hash-Baz (Ê-sai 8:1-4). Một số người lầm tưởng chúng cùng chỉ một đứa trẻ, nhưng thực tế chúng là hai người con khác nhau của Ê-sai (hoặc của một trinh nữ nào đó). Em-ma-nu-ên là biểu tượng của sự hiện diện của Đức Chúa Trời ở cùng dân Ngài, trong khi Maher-Shalal-Hash-Baz là dấu hiệu của sự phán xét sắp đến.
Bối cảnh chung: Khi vua A-cha không tin vào dấu lạ Em-ma-nu-ên, Đức Chúa Trời cho thêm dấu hiệu Maher-Shalal-Hash-Baz để nhấn mạnh rằng sự phán xét là chắc chắn. Điều này cho thấy dù con người có cứng lòng, lời Chúa vẫn sẽ thành tựu; nhưng đồng thời, Chúa vẫn ban cho chúng ta lời hứa về sự hiện diện của Ngài (Em-ma-nu-ên) ngay giữa những tai ương.
V. Giải Nghĩa Thần Học Và Ý Nghĩa Tiên Tri
Tên Maher-Shalal-Hash-Baz không chỉ ám chỉ sự phán xét trực tiếp lên Sy-ri và Y-sơ-ra-ên, mà còn mang ý nghĩa rộng hơn về sự đoán phạt của Đức Chúa Trời đối với những kẻ chống nghịch Ngài. Trong chương 8, Ê-sai tiếp tục cảnh báo về sự xâm lăng của A-si-ri như một cây roi mà Chúa dùng để trừng phạt Giu-đa vì cớ họ không tin cậy Chúa (Ê-sai 8:5-8). Nhưng đồng thời, Chúa cũng hứa rằng mưu đồ của A-si-ri sẽ không thành vì “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta” (Em-ma-nu-ên) (Ê-sai 8:10).
Như vậy, Maher-Shalal-Hash-Baz là một phần trong bức tranh lớn: Chúa dùng các dân tộc ngoại bang để thực hiện ý định của Ngài, nhưng chính những kẻ đó rồi cũng sẽ bị phán xét (Ê-sai 10:5-19). Sau những sự phán xét, ánh sáng của Đấng Mê-si sẽ chiếu rọi (Ê-sai 9:1-7), và một người Con sẽ được ban cho, tên Ngài là “Đấng Lạ lùng, Đấng Mưu luận, Đức Chúa Trời quyền năng, Cha đời đời, Chúa Bình an” (Ê-sai 9:6).
Do đó, Maher-Shalal-Hash-Baz không chỉ là một sự kiện lịch sử, mà còn là biểu tượng của sự phán xét đưa đến sự cứu chuộc sau cùng qua Đấng Mê-si.
VI. Áp Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Tuy câu chuyện về Maher-Shalal-Hash-Baz đã xảy ra cách đây hơn 2700 năm, nhưng những bài học thuộc linh từ nó vẫn còn giá trị cho chúng ta ngày nay.
1. Sự Thành Tín Của Lời Chúa
Lời tiên tri về Maher-Shalal-Hash-Baz đã ứng nghiệm chính xác trong lịch sử. Điều này củng cố đức tin của chúng ta rằng mọi lời hứa và cảnh báo trong Kinh Thánh đều sẽ thành hiện thực. Chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy vào lời Chúa, dù đôi khi hoàn cảnh trước mắt dường như trái ngược. “Trời đất sẽ qua, nhưng lời ta nói chẳng bao giờ qua đâu.” (Ma-thi-ơ 24:35).
2. Cảnh Báo Về Sự Phán Xét
Maher-Shalal-Hash-Baz là dấu hiệu của sự phán xét nhanh chóng. Dân Chúa thời đó dù được nhắc nhở nhưng vẫn cứng lòng, nên phải gánh lấy hậu quả. Điều này nhắc nhở chúng ta không nên xem thường sự nghiêm trọng của tội lỗi và sự đoán phạt của Chúa. “Đức Chúa Trời không khinh dể đâu, vì ai gieo giống chi lại gặt giống ấy.” (Ga-la-ti 6:7). Tuy nhiên, Chúa luôn kiên nhẫn, ban cho chúng ta cơ hội ăn năn trước khi quá muộn.
3. Nhận Biết Các Dấu Hiệu Thời Đại
Đức Chúa Trời đã cho một dấu hiệu rõ ràng về thời điểm: trước khi đứa trẻ biết nói “cha” “mẹ”. Ngày nay, Chúa cũng ban cho chúng ta những dấu hiệu về sự trở lại của Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 24:32-33). Chúng ta cần tỉnh thức, nhận biết thời kỳ và sống thánh khiết, hầu cho ngày ấy không đến với chúng ta như kẻ trộm.
4. Con Cái Là Ơn Phước Và Cơ Hội Dạy Dỗ
Ê-sai đã vâng lời Chúa đặt tên con với ý nghĩa đặc biệt, và qua đó dạy dỗ dân sự về ý chỉ của Chúa. Ngày nay, các bậc cha mẹ Cơ Đốc cũng có thể dùng việc đặt tên con hay dạy dỗ con cái về những lẽ thật Kinh Thánh, giúp chúng trở thành những nhân chứng sống cho thế hệ mình. “Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo; dầu khi nó trở về già, cũng không hề lìa khỏi đó.” (Châm ngôn 22:6).
5. Sự Hiện Diện Của Chúa Trong Khó Khăn
Bên cạnh dấu hiệu phán xét, chúng ta còn có lời hứa Em-ma-nu-ên – “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta”. Dù trong hoạn nạn, bắt bớ, hay thậm chí khi Chúa dùng hoàn cảnh để sửa phạt, Ngài vẫn ở cùng chúng ta. Chúa Giê-xu đã hứa: “Ta sẽ ở cùng các ngươi luôn cho đến tận thế.” (Ma-thi-ơ 28:20). Điều này an ủi và nâng đỡ chúng ta qua mọi cơn bão của cuộc đời.
VII. Kết Luận
Maher-Shalal-Hash-Baz là một nhân vật đặc biệt, một biểu tượng sống về sự thành tín và sự phán xét của Đức Chúa Trời. Qua việc nghiên cứu về ông, chúng ta được nhắc nhở về sự nghiêm túc của lời Chúa, tầm quan trọng của việc vâng lời và tin cậy Ngài, cũng như sự hiện diện đầy ân điển của Chúa ngay cả giữa những cơn đoán phạt. Hãy để câu chuyện này khích lệ chúng ta sống đẹp lòng Chúa, luôn tìm kiếm mặt Ngài và rao truyền lẽ thật cho thế hệ sau.
Cuối cùng, như Ê-sai đã kết luận trong chương 8:13-14: “Đức Giê-hô-va vạn quân, chính Ngài là Đấng các ngươi phải tôn làm thánh; Ngài là Đấng các ngươi phải sợ, là Đấng các ngươi phải kinh hãi. Ngài sẽ như một nơi thánh...” Nguyện chúng ta luôn kính sợ Chúa và tìm nơi ẩn náu nơi Ngài.