Thuyết chống luật pháp là gì?

Trong hành trình đức tin, Cơ Đốc nhân luôn đối diện với câu hỏi cân bằng giữa Ân điển và Luật pháp. Một trong những giáo lý sai lầm nguy hiểm nảy sinh từ sự mất cân bằng này là Thuyết chống luật pháp (Antinomianism, từ tiếng Hy Lạp: anti – “chống lại”, và nomos – “luật pháp”). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá nguồn gốc, biểu hiện, sự bác bỏ trong Kinh Thánh và cách thức áp dụng lẽ thật này vào đời sống đức tin.

Thuyết chống luật pháp là quan điểm cho rằng dưới thời Tân Ước, dưới ân điển, các tín hữu được tự do khỏi mọi sự ràng buộc của luật pháp đạo đức (thường được hiểu là Mười Điều Răn và các tiêu chuẩn đạo đức trong Cựu Ước). Người theo thuyết này tin rằng vì đã được cứu bởi ân điển qua đức tin, nên đời sống đạo đức và sự vâng giữ các điều răn của Chúa là không cần thiết, thậm chí là một sự phủ nhận ân điển.

Mầm mống của tư tưởng này đã xuất hiện ngay trong thời các sứ đồ. Sứ đồ Phao-lô đã phải đối diện và bác bỏ một cách mạnh mẽ: “Vậy thì sao! Chúng ta phải phạm tội, vì không ở dưới luật pháp, nhưng dưới ân điển, có phải không? Chẳng hề như vậy!” (Rô-ma 6:15). Câu hỏi giả định này phản ánh một sự hiểu lầm tai hại về ân điển.

Trong lịch sử Hội Thánh, thuyết này lại bùng phát vào thời Cải Chánh, khi một số người diễn giải sai giáo lý “Chỉ bởi đức tin mà thôi” (Sola Fide) của Martin Luther, dẫn đến lối sống buông thả. Chính Luther đã viết tác phẩm “Chống Lại Thuyết Chống Luật Pháp” để bảo vệ chân lý.

Để hiểu rõ, chúng ta phải phân biệt ba phạm trù luật pháp trong Kinh Thánh:

1. Luật pháp nghi lễ (Ceremonial Law): Liên quan đến nghi thức tế lễ, sạch - ô, thức ăn, ngày lễ trong Cựu Ước. Luật này là “bóng của các sự tốt lành ngày sau” (Hê-bơ-rơ 10:1) và đã được Chúa Giê-xu Christ làm trọn trên thập tự giá. Ngài là của lễ cuối cùng (Ê-phê-sô 5:2), là Đền thờ thật (Giăng 2:19-21). Do đó, tín hữu Tân Ước không còn bị ràng buộc bởi các luật nghi lễ này.

2. Luật pháp dân sự (Civil Law): Các quy định dành riêng cho dân Y-sơ-ra-ên như một quốc gia. Luật này cũng không còn áp dụng trực tiếp cho Hội Thánh là thân thể Đấng Christ thuộc mọi dân tộc.

3. Luật pháp đạo đức (Moral Law): Được tóm tắt trong Mười Điều Răn (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:1-17), phản ánh bản tính thánh khiết và ý muốn đời đời của Đức Chúa Trời. Luật này là tiêu chuẩn vĩnh cửu. Chúa Giê-xu phán: “Các ngươi đừng tưởng ta đến đặng phá luật pháp hay là lời tiên tri; ta đến, không phải để phá, song để làm cho trọn.” (Ma-thi-ơ 5:17). Ngài đã đào sâu và nâng cao luật pháp đạo đức, từ hành động bên ngoài đến tấm lòng bên trong (Ma-thi-ơ 5:21-22, 27-28).

Thuyết chống luật pháp sai lầm khi gộp chung cả luật pháp đạo đức vào và tuyên bố bãi bỏ. Kinh Thánh dạy rõ: “Ấy vậy, chúng ta nhờ đức tin mà bãi bỏ luật pháp hay sao? Chẳng hề như vậy! Trái lại, chúng ta làm vững bền luật pháp.” (Rô-ma 3:31). Ân điển không phá bỏ luật pháp đạo đức, nhưng giải thoát chúng ta khỏi sự rủa sả (Ga-la-ti 3:13) và sự nô lệ của luật pháp (Rô-ma 7:6), để giờ đây chúng ta có thể vâng giữ luật pháp bởi quyền năng của Đức Thánh Linh, với động cơ là tình yêu thương.

Ân điển của Đức Chúa Trời không phải là giấy phép để phạm tội, mà là quyền năng để chiến thắng tội lỗi. Phao-lô viết: “Vì ân điển của Đức Chúa Trời hay cứu mọi người, đã được bày tỏ ra, dạy chúng ta chừa bỏ sự không tin kính và tình dục thế gian, phải sống ở đời nầy theo tiết độ, công bình, nhân đức” (Tít 2:11-12). Từ Hy Lạp được dùng cho “dạy” (paideuousa) mang nghĩa huấn luyện, kỷ luật. Ân điển là một giáo viên nghiêm khắc hướng dẫn chúng ta sống thánh khiết.

Đức Chúa Giê-su đã trả giá bằng chính huyết Ngài để giải thoát chúng ta khỏi tội lỗi: “Ngài đã phó mình vì chúng ta, để chuộc chúng ta khỏi mọi tội ác, và làm sạch chúng ta, đặng được một dân thuộc riêng về Ngài, là dân có lòng sốt sắng về các việc lành.” (Tít 2:14). Mục đích của sự cứu chuộc không phải là tự do phạm tội, mà là để chúng ta trở nên một dân tộc sốt sắng làm việc lành.

Kinh Thánh đầy những lời cảnh báo nghiêm khắc chống lại lối sống buông thả nhân danh ân điển:

• Giu-đe 4: “Vì có mấy kẻ... là những kẻ đổi ơn Đức Chúa Trời chúng ta ra sự truỵ lạc.” Đây chính là bản chất của thuyết chống luật pháp: lạm dụng ân điển để biện minh cho đời sống tội lỗi.
• 2 Phi-e-rơ 2:19: “Họ hứa sự tự do cho người, mà chính mình thì làm tôi mọi sự hư nát.” Tự do giả tạo này dẫn đến sự nô lệ tội lỗi mới.
• 1 Cô-rinh-tô 6:9-10: Phao-lô liệt kê những người phạm các tội đạo đức (tà dâm, tham lam, trộm cướp...) và kết luận: “những kẻ như thế chẳng hưởng được nước Đức Chúa Trời đâu.” Điều này cho thấy đời sống đạo đức có mối liên hệ mật thiết với sự cứu rỗi thật.

Chúa Giê-xu phán: “Nếu các ngươi yêu mến ta, thì giữ gìn các điều răn ta.” (Giăng 14:15). Tình yêu đối với Chúa Cứu Thế không thể tách rời sự vâng phục. Đức tin chân thật luôn sinh ra bông trái (Gia-cơ 2:17). Thuyết chống luật pháp tách rời đức tin khỏi bông trái, tạo nên một đức tin chết.

Làm thế nào để sống trong tự do của ân điển mà không rơi vào thuyết chống luật pháp? Dưới đây là những nguyên tắc thực tiễn:

1. Hiểu Đúng Về Sự Tự Do Cơ Đốc: Tự do Cơ Đốc không phải là “tự do để làm điều tôi muốn”, mà là “tự do để làm điều tôi nên làm” – tức là sống phù hợp với bản chất mới trong Christ. “Hỡi anh em, anh em đã được gọi đến sự tự do; song đừng lấy sự tự do đó làm dịp cho anh em ăn ở theo tánh xác thịt...” (Ga-la-ti 5:13).

2. Để Đức Thánh Linh Cầm Quyền: Luật pháp mới của chúng ta không phải là một bảng đá cứng nhắc, mà là sự dẫn dắt sống động của Đức Thánh Linh. “Vì nếu anh em nhờ Thánh Linh mà làm cho chết các việc của thân thể, thì sẽ được sống. Vì hết thảy kẻ nào được Thánh Linh của Đức Chúa Trời dắt dẫn, đều là con của Đức Chúa Trời.” (Rô-ma 8:13-14). Hãy học tập nhạy bén với tiếng phán của Ngài trong Lời Chúa và lương tâm được tái tạo.

3. Sống Với Động Cơ Tình Yêu Thương: Điều răn trọn vẹn giờ đây là yêu thương (Rô-ma 13:8-10). Mỗi quyết định đạo đức nên xuất phát từ tình yêu dành cho Chúa và yêu thương người lân cận. Đây là sự vâng giữ luật pháp cách tự nguyện và vui mừng.

4. Theo Đuổi Sự Thánh Khiết: “Hãy cố đạt cho được sự hòa thuận với mọi người, cùng sự thánh sạch, vì nếu không thánh sạch thì chẳng ai được thấy Đức Chúa Trời.” (Hê-bơ-rơ 12:14). Sự thánh khiết không phải là điều kiện để được cứu, nhưng là bằng chứng tất yếu của một đời sống đã được cứu.

5. Kiểm Tra Đời Sống Bằng Bông Trái: Hãy thường xuyên tự xét mình (2 Cô-rinh-tô 13:5). Bông trái của Đức Thánh Linh – “lòng yêu thương, sự vui mừng, bình an, nhịn nhục, nhân từ, hiền lành, trung tín, mềm mại, tiết độ” (Ga-la-ti 5:22-23) – có đang lớn lên trong đời sống bạn không? Đây là dấu hiệu của một đời sống được ân điển cai quản.

Thuyết chống luật pháp là một sự hiểu lầm tai hại về ân điển cao quý của Đức Chúa Trời. Nó biến ân điển thành giấy phép cho tội lỗi và phủ nhận quyền năng biến đổi của Phúc Âm. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi sống trong sự cân bằng Kinh Thánh: chúng ta được xưng công bình chỉ bởi đức tin nơi Đấng Christ (Rô-ma 5:1), và đức tin chân thật ấy sẽ tự động tìm cách làm đẹp lòng Đấng đã cứu mình bằng một đời sống vâng phục yêu thương.

Ân điển không giải phóng chúng ta khỏi bổn phận vâng giữ luật pháp đạo đức của Đức Chúa Trời, nhưng giải phóng chúng ta khỏi sự rủa sả và gánh nặng của nó, ban cho chúng ta ý muốn và năng lực để vâng giữ. Hãy cảnh giác với bất kỳ giáo lý nào coi thường sự thánh khiết hoặc tách rời đức tin khỏi đời sống đạo đức. Hãy bám chắc lấy lẽ thật: chúng ta được cứu bởi ân điển, cho những việc lành mà Đức Chúa Trời đã sắm sẵn (Ê-phê-sô 2:8-10).