Làm sao tôi biết được khi nào Chúa bảo tôi làm điều gì đó?

Một trong những thắc mắc sâu sắc và thường trực nhất trong đời sống Cơ Đốc nhân là làm thế nào để nhận biết tiếng phán và ý muốn của Đức Chúa Trời cho những quyết định cụ thể trong đời sống. Kinh Thánh không trình bày một “công thức ma thuật” hay một “giọng nói từ trời” dễ nhận biết, nhưng Lời Chúa cung cấp cho chúng ta những nguyên tắc nền tảng, những tiêu chuẩn rõ ràng, và lời hứa về sự hướng dẫn của Ngài. Nghiên cứu này sẽ đi sâu vào các phương cách Đức Chúa Trời bày tỏ ý muốn Ngài, dựa trên nền tảng Kinh Thánh, được soi sáng bởi các khái niệm trong nguyên ngữ Hê-bơ-rơ và Hy Lạp.

Trước khi tìm kiếm sự hướng dẫn cho những quyết định cá nhân (ý muốn ẩn giấu – the hidden will of God), Cơ Đốc nhân phải đầu phục và hiểu biết trọn vẹn ý muốn được bày tỏ của Đức Chúa Trời (the revealed will of God) trong Kinh Thánh. Đây là nguyên tắc tối thượng. Tiếng Hy Lạp dùng từ thelēma (θέλημα) để chỉ “ý muốn”, “sự ưa thích”, hay “mục đích”. Ý muốn được bày tỏ của Đức Chúa Trời chính là thelēma của Ngài về đạo đức, luật pháp và sự cứu rỗi mà chúng ta có thể biết chắc qua Lời Ngài.

1 Thê-sa-lô-ni-ca 4:3 chép: Vả, ý muốn (thelēma) Đức Chúa Trời, ấy là khiến anh em nên thánh: tức là phải lánh sự ô uế. 1 Thê-sa-lô-ni-ca 5:18 tiếp tục: Hãy cảm tạ Chúa trong mọi sự; vì ý muốn (thelēma) của Đức Chúa Trời trong Đức Chúa Jêsus Christ đối với anh em là như vậy. Như vậy, trước hết, ý muốn Chúa là chúng ta phải nên thánh, vui mừng, cầu nguyện và cảm tạ trong mọi hoàn cảnh. Mọi sự hướng dẫn cụ thể khác không bao giờ mâu thuẫn với ý muốn đạo đức đã được bày tỏ này.

Đức Chúa Trời là Đấng muốn bày tỏ chính mình và ý định Ngài cho con cái Ngài. Tiếng Hê-bơ-rơ dâvar (דָּבָר) không chỉ có nghĩa là “lời nói” mà còn là “sự việc”, “vật”. Đức Chúa Trời phán qua Lời Ngài (dâvar), và cũng sắp đặt các sự việc, hoàn cảnh (dâvar) để hướng dẫn chúng ta. Dưới đây là các kênh Ngài thường dùng:

1. Lời Thành Văn của Đức Chúa Trời (Kinh Thánh – Graphē): Đây là tiêu chuẩn tối cao, khách quan và không thể sai lệch. 2 Ti-mô-thê 3:16-17 khẳng định: Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn (theopneustos – θεόπνευστος, “Được Đức Chúa Trời thở ra”), có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành. Chúa sẽ không bao giờ “bảo” bạn làm điều gì trái ngược với nguyên tắc hay tinh thần của Kinh Thánh. Việc “nghe” Chúa phán bắt đầu bằng việc đắm mình, suy ngẫm (hagah – הגה, “suy gẫm, lẩm bẩm”) Lời Ngài mỗi ngày (Thi thiên 119:105).

2. Sự Cáo Trách và Xác Nhận Của Thánh Linh (Paraklētos): Thánh Linh ngự trong lòng tín đồ (1 Cô-rinh-tô 6:19). Một trong những chức vụ của Ngài là “dẫn vào mọi lẽ thật” (Giăng 16:13). Ngài thường phán qua:

• Sự bình an (eirēnē – εἰρήνη): Cô-lô-se 3:15 dạy: “Nguyền xin sự bình an của Đấng Christ cai trị trong lòng anh em.” Khi cầu nguyện về một quyết định, sự bình an siêu nhiên của Đấng Christ như một trọng tài (brabeuō – βραβεύω) phân xử, xác nhận trong lòng.
• Sự cáo trách (elenchō – ἐλέγχω): Ngài dùng lương tâm đã được tái tạo và Lời Chúa để cáo trách khi chúng ta đi sai đường (Giăng 16:8). Một cảm giác nặng nề, không an, dằn vặt dai dẳng có thể là tiếng Thánh Linh đang ngăn cản.

3. Sự Cầu Nguyện và Tương Giao Hai Chiều: Cầu nguyện không phải là độc thoại, mà là đối thoại. Giê-rê-mi 33:3 hứa: “Hãy kêu cầu ta, ta sẽ trả lời cho.” Sau khi trình dâng vấn đề, hãy “yên lặng” (hãy dẹp yên – Thi thiên 46:10) để lắng nghe. Sự nhận biết ý Chúa thường đến trong những khoảnh khắc tĩnh lặng, khi tâm trí chúng ta hướng về Ngài sau khi đã cầu xin.

4. Sự Khôn Ngoan và Sự Suy Xét Thuộc Linh (Phronēsis – φρόνησις): Đức Chúa Trời ban cho chúng ta trí khôn và sự khôn ngoan. Gia-cơ 1:5 hứa: “Ví bằng trong anh em có kẻ kém khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời, là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi, không trách móc ai, thì kẻ ấy sẽ được ban cho.” Sự khôn ngoan từ trên (Gia-cơ 3:17) giúp chúng ta suy xét (dokimazō – δοκιμάζω, “thử nghiệm, kiểm tra để phê chuẩn”) mọi sự dưới ánh sáng của các nguyên tắc Kinh Thánh, hoàn cảnh thực tế và mục đích của Chúa.

5. Những Hoàn Cảnh và Cửa Mở/Đóng: Đức Chúa Trời chủ quyền cai trị mọi hoàn cảnh. Công vụ 16:6-10 là minh họa rõ ràng: Thánh Linh cấm Phao-lô giảng đạo ở Tiểu Á, rồi sự hiện thấy về người Ma-xê-đoan đã mở ra hướng đi mới. Chúa có thể dùng những cánh cửa đóng lại (cơ hội bị mất, đường bị cản) hoặc mở ra (cơ hội bất ngờ, nguồn lực được cung ứng) để hướng dẫn. Tuy nhiên, phải cẩn thận: Ma quỷ cũng có thể gây trở ngại (1 Tê-sa-lô-ni-ca 2:18), và đôi khi Chúa kêu gọi chúng ta kiên trì đẩy cửa đóng (Ma-thi-ơ 7:7). Do đó, hoàn cảnh phải được cân nhắc cùng với các yếu tố khác.

6. Sự Khuyên Bảo Của Hội Thánh Trưởng Thành: Đức Chúa Trời đặt chúng ta trong Thân Thể Đấng Christ. Châm ngôn 11:14 chép: “Sự khôn ngoan ở tại sự khuyên bảo (tachbulah – תַּחְבֻּלָה, “sự hướng dẫn khôn ngoan”) dồi dào.” Những người lãnh đạo thuộc linh trưởng thành, những Cơ Đốc nhân kính sợ Chúa có thể cung cấp sự khôn ngoan, góc nhìn khách quan và lời cầu thay để xác nhận hoặc điều chỉnh sự nhận biết của chúng ta (Hê-bơ-rơ 13:17).

Khi đối diện với một quyết định và tìm kiếm ý Chúa, chúng ta có thể áp dụng mô hình kiểm tra sau, dựa trên nguyên tắc “sự xác nhận kép hay đa chiều”:

Bước 1: Kiểm Tra Với Kinh Thánh (Graphē). Điều tôi nghĩ Chúa phán có phù hợp hay chống lại một nguyên tắc, mạng lệnh hay tinh thần rõ ràng trong Kinh Thánh không? Hãy nghiên cứu, đừng chỉ dựa vào một câu riêng lẻ.

Bước 2: Cầu Nguyện Tận Hiến. Trình dâng quyết định lên Chúa với thái độ thật lòng: “Lạy Chúa, không phải ý con, nhưng ý Cha được nên” (Lu-ca 22:42). Cầu xin sự bình an của Ngài cai trị và Thánh Linh cáo trách rõ ràng.

Bước 3: Sử Dụng Sự Khôn Ngoan Được Ban Cho. Phân tích cách hợp lý: Điều này có khôn ngoan không? Có phù hợp với hoàn cảnh, khả năng, trách nhiệm hiện tại của tôi không? Có vinh hiển Chúa và ích lợi cho Thân Thể Ngài không? (1 Cô-rinh-tô 10:31).

Bước 4: Quan Sát Sự Sắp Xếp Của Hoàn Cảnh. Chúa có đang mở đường, cung ứng, hay dùng hoàn cảnh để xác nhận một cách kỳ diệu không? Hãy nhạy bén nhưng không mê tín vào dấu hiệu.

Bước 5: Tìm Kiếm Sự Khuyên Bảo Khách Quan. Trình bày với một vài người tin kính, trưởng thành mà tôi tin cậy. Họ có thấy sự xác nhận từ Chúa không? Họ có chỉ ra những điểm mù mà tôi không thấy không?

Bước 6: Lắng Nghe Sự Bình An Nội Tâm. Sau khi đã thực hiện các bước trên, khi cầu nguyện và quyết định vâng theo những gì tôi hiểu, lòng tôi có sự bình an sâu thẳm của Đấng Christ không? Hay vẫn có sự bối rối, vội vàng, hay gắng ép?

• Đừng Chủ Nghĩa Duy Cảm Xúc: Cảm xúc có thể bị đánh lừa. Đức tin dựa trên lẽ thật, không phải chỉ trên cảm giác (Giê-rê-mi 17:9).
• Đừng Tìm Kiếm Những Dấu Lạ Theo Ý Mình: Đòi hỏi một dấu chỉ đặc biệt ngoài Lời Chúa có thể là một sự cám dỗ (Ma-thi-ơ 16:4).
• Đừng Thụ Động: Chờ đợi một tiếng nói rõ ràng từ trời có thể là cái cớ cho sự do dự hoặc lười biếng. Chúa ban cho chúng ta sự khôn ngoan và trách nhiệm để quyết định trong sự kính sợ Ngài.
• Cẩn Thận Với “Chúa Phán Bảo Con Rằng…”: Hãy khiêm nhường. Có thể nói “Tôi tin rằng Chúa đang dẫn dắt tôi…” hơn là khẳng định tuyệt đối cho người khác, trừ khi đó là một mạng lệnh Kinh Thánh rõ ràng.

Cuối cùng, việc nhận biết ý Chúa không phải là một kỹ thuật bí mật, mà là hệ quả của một mối quan hệ thân mật và liên tục với Ngài. Người chăn trong Giăng 10:27 phán: “Chiên ta nghe tiếng ta, ta quen nó, và nó theo ta.” Ở đây, động từ “quen” trong tiếng Hy Lạp là ginōskō (γινώσκω), chỉ một sự biết mang tính thân mật, kinh nghiệm, như trong hôn nhân. Chúng ta càng “biết” Chúa sâu nhiệm qua Lời Ngài, sự cầu nguyện, và vâng lời trong những điều nhỏ, thì chúng ta càng dễ dàng nhận ra tiếng Ngài và sự dẫn dắt của Ngài trong những quyết định lớn. Hãy bước đi trong Thánh Linh (Ga-la-ti 5:16, 25), tin cậy rằng Đấng dẫn dắt bạn là Cha yêu thương, Đấng hứa không bao giờ bỏ bạn (Châm ngôn 3:5-6), và Ngài sẽ chỉ dẫn con đường ngay thẳng cho những ai hết lòng tìm cầu Ngài.