“Suy nghĩ về những điều nầy” (Phi-líp 4:8) có nghĩa là gì?

Trong hành trình đức tin, Cơ Đốc nhân thường đối diện với cuộc chiến không ngừng nơi tâm trí. Sứ đồ Phao-lô, từ trong ngục tù, đã viết cho Hội thánh tại thành Phi-líp một bức thư tràn đầy niềm vui và sự khích lệ thực tiễn. Đỉnh cao của những lời khuyên thiêng liêng này được tìm thấy trong Phi-líp 4:8 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925):

"Rốt lại, hỡi anh em, phàm điều chi chân thật, điều chi đáng tôn, điều chi công bình, điều chi thanh sạch, điều chi đáng yêu chuộng, điều chi có tiếng tốt, điều chi có nhân đức đáng khen, thì anh em phải nghĩ đến."

Cụm từ "suy nghĩ về những điều nầy" (tiếng Hy Lạp: ταῦτα λογίζεσθε – tauta logizesthe) không phải là một lời đề nghị nhẹ nhàng, mà là một mệnh lệnh, một kỷ luật tâm trí có chủ đích. Động từ λογίζομαι (logizomai) mang ý nghĩa tính toán, cân nhắc, suy xét kỹ lưỡng, và kết luận. Nó diễn tả một quá trình tư duy tích cực, có chủ ý, chứ không phải sự tiếp nhận thụ động những ý tưởng ngẫu nhiên. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào ý nghĩa thần học, bối cảnh Kinh Thánh, và ứng dụng thiết thực của câu Kinh Thánh then chốt này.

Để hiểu trọn vẹn câu 8, chúng ta phải đặt nó vào dòng chảy của phân đoạn. Ngay trước đó, trong câu 4-7, Phao-lô kêu gọi:

"Hãy vui mừng trong Chúa luôn luôn... Chớ lo phiền chi hết... sự bình an của Đức Chúa Trời vượt quá mọi sự hiểu biết, sẽ giữ gìn lòng và ý tưởng anh em trong Đức Chúa Jêsus Christ."

Một tâm trí được bình an của Đức Chúa Trời giữ gìn (φρουρήσει – phrouresei, nghĩa là canh giữ như lính gác) là tiền đề để có thể thực hành mệnh lệnh ở câu 8. Sau câu 8, trong câu 9, Phao-lô kết nối tư tưởng với hành động:

"Hễ sự gì anh em đã học, đã nhận, đã nghe và đã thấy trong tôi, thì hãy làm đi..."

Như vậy, cấu trúc rõ ràng: Niềm vui trong Chúa → Cầu nguyện với sự biết ơn → Sự bình an của Chúa bảo vệ tâm trí → Kỷ luật suy nghĩ về những điều tốt đẹp → Thực hành trong đời sống. Suy nghĩ đúng đắn là cầu nối thiết yếu giữa sự bình an thần thượng và nếp sống thực hành.

Phao-lô liệt kê tám phẩm chất, tạo thành một bức tranh toàn diện về đời sống tâm trí của Cơ Đốc nhân. Việc hiểu rõ từng từ trong nguyên ngữ Hy Lạp sẽ làm sáng tỏ ý nghĩa sâu xa:

1. Chân thật (ἀληθῆ – alēthē): Điều gì thật, chân thật, không giả dối. Từ này bắt nguồn từ α- (không) và λανθάνω (giấu giếm). Vậy, điều chân thật là điều không bị che giấu, hiển nhiên, phù hợp với thực tế được Đức Chúa Trời phán định. Chúa Giê-xu phán: "Ta là đường đi, lẽ thật (ἀλήθεια), và sự sống" (Giăng 14:6). Suy nghĩ của chúng ta phải được neo vào Lẽ Thật là chính Chúa Christ và Lời của Ngài.

2. Đáng tôn (σεμνά – semna): Điều gì trang nghiêm, đáng kính, đáng tôn trọng, có phẩm giá và sự nghiêm túc. Nó hướng đến những gì gợi lên sự tôn kính đối với Đức Chúa Trời và sự nghiêm trang trong cách cư xử. Nó đối lập với sự tầm thường, nhảm nhí (Ê-phê-sô 5:4).

3. Công bình (δίκαια – dikaia): Điều gì ngay thẳng, đúng đắn, phù hợp với tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời. Đây là cùng một từ gốc mô tả sự công chính của Đức Chúa Trời. Suy nghĩ của chúng ta phải hướng về sự ngay thẳng, công lý, và các nguyên tắc đạo đức của Nước Đức Chúa Trời (A-mốt 5:24; Mi-chê 6:8).

4. Thanh sạch (ἁγνά – hagna): Điều gì tinh sạch, trong sáng, thánh khiết, không ô uế về mặt đạo đức và thuộc linh. Nó nhấn mạnh sự tách biệt khỏi điều tội lỗi. "Phàm người nào có sự trông cây nầy trong Ngài, thì tự làm cho mình thanh sạch, như Ngài là thanh sạch" (1 Giăng 3:3).

5. Đáng yêu chuộng (προσφιλῆ – prosphilē): Điều gì đáng yêu, dễ thương, đem lại sự vui thích lành mạnh. Từ này gợi ý về sự quyến rũ đạo đức, vẻ đẹp thuộc linh khiến lòng người khao khát. Nó không phải sự ham muốn tội lỗi, mà là sự yêu mến những điều tốt đẹp (Thi thiên 19:10).

6. Có tiếng tốt (εὔφημα – euphēma): Điều gì được nói tốt, có danh tiếng tốt, đáng được ca ngợi. Từ này ghép bởi εὖ (tốt) và φήμη (lời nói, tiếng tăm). Chúng ta được kêu gọi suy nghĩ về những điều, những con người, những việc làm đáng được truyền tụng, mang lại sự đồng thuận tích cực.

7. Có nhân đức (ἀρετή – aretē): Một từ quan trọng, thường chỉ "sự xuất sắc về đạo đức", "đức hạnh", "phẩm giá cao quý". Trong văn hóa Hy Lạp, nó chỉ sự hoàn hảo trong việc thực hiện chức năng. Trong Kinh Thánh, nó được dùng để chỉ sự xuất sắc và vinh hiển của Đức Chúa Trời (1 Phi-e-rơ 2:9). Chúng ta phải suy nghĩ về sự xuất sắc thuộc linh và đạo đức.

8. Đáng khen (ἔπαινος – epainos): Điều gì đáng được tán dương, ca ngợi. Cuối cùng, tâm trí chúng ta phải hướng về những gì xứng đáng nhận lấy sự tán thưởng, không phải từ người đời, mà trước hết từ chính Đức Chúa Trời ("Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm" – 1 Cô-rinh-tô 10:31).

Tám phẩm chất này không tách rời, mà đan xen, bổ sung cho nhau, vẽ nên bức chân dung của chính Đấng Christ – Ngài là hiện thân của tất cả những điều này. Suy nghĩ về "những điều nầy" chính là suy nghĩ về Chúa Giê-xu và những gì phản chiếu đặc tính của Ngài.

Mệnh lệnh này không tồn tại trong chân không. Kinh Thánh liên tục nhấn mạnh tầm quan trọng sống còn của tâm trí trong trận chiến thuộc linh:

• Châm ngôn 23:7a: "Vì người tưởng thế nào trong lòng, thì thành ra thể ấy." (Bản dịch khác: "Vì con người suy nghĩ sao trong lòng, thì thật sự con người là như vậy."). Tư tưởng định hình con người.
• Rô-ma 12:2: "Đừng làm theo đời nầy, nhưng hãy biến hóa bởi sự đổi mới của tâm trí mình." Sự biến hóa (μεταμορφοῦσθε – metamorphousthe) bắt đầu từ việc tâm trí được đổi mới (ἀνακαίνωσις – anakainōsis).
• 2 Cô-rinh-tô 10:5: "...lấy mọi ý tưởng làm tôi vâng phục Đấng Christ." Đây là một hành động chiến trận, phá đổ (καθαίρεσις) những lý luận kiêu căng chống lại sự hiểu biết Đức Chúa Trời.

Sự sa ngã của loài người bắt đầu từ một tư tưởng nghi ngờ Lời Đức Chúa Trời (Sáng thế ký 3:1-6). Vì vậy, sự phục hồi cũng phải bắt đầu từ sự đổi mới tâm trí. Phi-líp 4:8 là công cụ thực tiễn cho sự đổi mới đó.

Làm thế nào để chúng ta "suy nghĩ về những điều nầy" một cách cụ thể? Dưới đây là một số bước thực hành:

1. Khảo Sát & Lọc Lựa Đầu Vào Của Tâm Trí: Tâm trí chúng ta giống như một cái máy tính. "Garbage in, garbage out" (Rác vào, rác ra). Chúng ta phải chủ động kiểm soát những gì mình xem, nghe, đọc, và những cuộc trò chuyện mình tham gia. Hãy tự hỏi: Phim ảnh, âm nhạc, sách báo, mạng xã hội tôi tiêu thụ có đáp ứng được một trong tám tiêu chí của Phi-líp 4:8 không? Nếu không, hãy can đảm loại bỏ hoặc hạn chế.

2. Lấy Kinh Thánh Làm Tiêu Chuẩn Tối Thượng: Tám phẩm chất trong Phi-líp 4:8 được định nghĩa rõ nhất trong Lời Đức Chúa Trời. Hãy dành thời gian mỗi ngày để đọc, suy ngẫm (μελέτα – meleta, cũng có nghĩa là nghiên cứu kỹ, luyện tập) Kinh Thánh. Ví dụ, để suy nghĩ điều "công bình", hãy nghiền ngẫm Thi thiên 15 hay Mi-chê 6:8. Để suy nghĩ điều "thanh sạch", hãy chiêm nghiệm Thi thiên 24:3-4.

3. Thực Hành Sự Cầu Nguyện Suy Ngẫm: Đừng chỉ đọc Kinh Thánh, hãy cầu nguyện dựa trên đó. Khi gặp một hoàn cảnh tiêu cực, thay vì để tâm trí xoáy vào sự bất công hay oán giận, hãy chủ động cầu nguyện: "Lạy Chúa, trong tình huống này, điều gì là chân thật (sự thật Ngài muốn con thấy)? Điều gì là công bình theo cách nhìn của Ngài? Xin giúp con tập trung vào điều đó."

4. Nuôi Dưỡng Lòng Biết Ơn: Biết ơn là một hình thức mạnh mẽ của việc suy nghĩ về những điều đáng yêu, có tiếng tốt, đáng khen. Hãy giữ một sổ tay biết ơn, mỗi ngày ghi lại 3-5 điều bạn tạ ơn Chúa. Điều này huấn luyện tâm trí bạn quét ra (logizesthe) những phước lành thay vì những thiếu thốn.

5. Kết Giao Với Những Tâm Trì Được Đổi Mới: "Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng." Hãy chủ động tìm kiếm và trò chuyện với những anh chị em có đời sống tâm trí tích cực, được Lời Chúa uốn nắn. Những cuộc trò chuyện đạo đức, khích lệ sẽ trở thành "vật liệu" tốt cho tư tưởng của bạn (Hê-bơ-rơ 10:24-25).

6. Bắt Phu Tù Mọi Tư Tưởng: Khi một tư tưởng tiêu cực, nghi ngờ, ô uế, hoặc thù hận xâm nhập, hãy lập tức nhận diện và "bắt" nó (như 2 Cô-rinh-tô 10:5). Sau đó, chủ động thay thế nó bằng một tư tưởng đáp ứng tiêu chí Phi-líp 4:8. Ví dụ, thay vì nghĩ "Người đó thật đáng ghét", hãy cầu nguyện: "Lạy Chúa, Ngài yêu người đó và đã chết vì họ. Xin giúp con nhìn thấy họ qua ánh mắt của Ngài và tìm kiếm điều gì đáng yêu nơi họ."

"Suy nghĩ về những điều nầy" không phải là chủ nghĩa lạc quan thuần túy hay sự trốn tránh thực tế. Ngược lại, đây là lời kêu gọi đối diện với thực tế một cách can đảm và đúng đắn nhất – thực tế theo cách nhìn của Đấng Tạo Hóa. Đó là một kỷ luật thuộc linh đòi hỏi sự cố gắng, sự lệ thuộc vào Thánh Linh, và sự nhận biết rằng trận chiến lớn nhất diễn ra trong chính tấm lòng và trí óc chúng ta.

Khi chúng ta vâng lời mệnh lệnh này, chúng ta không chỉ tìm được sự bình an (Phi-líp 4:9), mà còn kinh nghiệm sự biến đổi nên giống hình ảnh Chúa Christ mỗi ngày. Tư tưởng định hình hành động, hành động định hình thói quen, thói quen định hình tính cách, và tính cách định hình vận mệnh đời đời. Ước gì mỗi chúng ta, nhờ ân điển và quyền năng của Chúa Thánh Linh, có thể nói như Phao-lô: "Tôi đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Đấng Christ, mà tôi sống, không phải là tôi sống nữa, nhưng Đấng Christ sống trong tôi" (Ga-la-ti 2:20a). Và một khi Đấng Christ sống trong tôi, tâm trí của tôi cũng thuộc về Ngài, luôn hướng về những gì chân, thiện, mỹ, và vinh hiển.