Đức Chúa Trời toàn năng nghĩa là gì?

Trong hành trình đức tin, có lẽ không có khái niệm nào vừa an ủi sâu sắc lại vừa thách thức sự hiểu biết hữu hạn của chúng ta như thuộc tính “Đức Chúa Trời toàn năng”. Đây không chỉ là một tước hiệu trang trọng, mà là cốt lõi của bản thể Đức Chúa Trời, nền tảng cho mọi lời hứa, sự sáng tạo, sự cứu chuộc và niềm hy vọng của Cơ Đốc nhân. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa thần học, sự bày tỏ qua Kinh Thánh và áp dụng thiết thực của chân lý nền tảng này.

Trong tiếng Việt, “toàn năng” có nghĩa là có trọn quyền năng, năng lực vô hạn, không gì là không làm được. Trong thần học Cơ Đốc, thuật ngữ tương đương là “omnipotence” (Latinh: omnipotentia), bắt nguồn từ omni- (tất cả) và potens (quyền năng). Tuy nhiên, hiểu biết của chúng ta phải được định hình bởi chính Lời Đức Chúa Trời, chứ không phải bởi triết lý thuần túy.

Danh xưng “Đức Chúa Trời Toàn Năng” lần đầu tiên được bày tỏ cách rõ ràng trong Sáng-thế-ký 17:1: “Đức Giê-hô-va hiện ra cùng Áp-ram mà phán rằng: Ta là Đức Chúa Trời toàn năng; ngươi hãy đi ở trước mặt ta làm một người trọn vẹn.” Trong nguyên văn Hê-bơ-rơ, từ được dùng ở đây là “El Shaddai” (אֵל שַׁדָּי). “El” chỉ về Đức Chúa Trời quyền năng, mạnh mẽ. “Shaddai” thường được hiểu là “Đấng Toàn Năng,” nhưng các học giả cũng đề xuất ý nghĩa “Đấng toàn hảo, đầy đủ trọn vẹn” hoặc “Đấng cung cấp, nuôi dưỡng.” Như vậy, ngay từ đầu, quyền năng tuyệt đối của Đức Chúa Trời được liên kết mật thiết với bản tính đầy đủ, toàn hảo và sự chu cấp của Ngài cho dân sự Ngài.

Trong Tân Ước, từ Hy Lạp “pantokratōr” (παντοκράτωρ) thường được dùng, có nghĩa đen là “Đấng cai trị tất cả” hoặc “Đấng toàn năng”. Danh xưng này xuất hiện rất nhiều trong sách Khải Huyền, nhấn mạnh quyền tể trị tối cao của Đức Chúa Trời giữa mọi biến động và xung đột (Khải Huyền 1:8, 4:8, 19:6).

Quyền năng của Đức Chúa Trời không phải là một khái niệm trừu tượng, mà được bày tỏ cụ thể qua hành động trong lịch sử. Chúng ta có thể thấy qua ba lãnh vực chính:

1. Quyền Năng Trong Công Cuộc Sáng Tạo (Creatio ex Nihilo):
Kinh Thánh mở đầu bằng một hành động quyền năng tối thượng: “Ban đầu Đức Chúa Trời dựng nên trời đất... Đức Chúa Trời phán rằng: Phải có... thì có” (Sáng-thế-ký 1:1, 3). Ngài gọi những vật không có như có rồi (Rô-ma 4:17). Công trình sáng tạo từ hư không (ex nihilo) này là bằng chứng không thể chối cãi về quyền năng tuyệt đối, không lệ thuộc vào bất kỳ nguyên liệu nào có sẵn. Thi-thiên 33:6, 9 tuyên bố: “Các từng trời được làm nên bởi lời Đức Giê-hô-va,... Vì Ngài phán, thì việc liền có; Ngài biểu, thì vật bèn đứng vững bền.” Quyền năng sáng tạo này vẫn đang duy trì vũ trụ (Hê-bơ-rơ 1:3).

2. Quyền Năng Trong Lịch Sử Cứu Chuộc:
Lịch sử Y-sơ-ra-ên là một biên niên sử về quyền năng giải cứu của Đức Chúa Trời. Việc Ngài dùng 10 tai vạ đánh phạt Ai Cập và mở Biển Đỏ (Xuất Ê-díp-tô 14) là những minh chứng hùng hồn. Nhưng đỉnh cao của quyền năng Đức Chúa Trời được bày tỏ một cách nghịch lý và vinh hiển nhất trong sự chết và sự sống lại của Chúa Giê-xu Christ. Sứ đồ Phao-lô gọi đây là “năng lực vô hạn của Đức Chúa Trời” (Ê-phê-sô 1:19-20). Sự sống lại là chiến thắng tối hậu của Đức Chúa Trời Toàn Năng trên tội lỗi, sự chết và quyền lực của Sa-tan – những thế lực mà con người hoàn toàn bất lực. Chính sự kiện này xác nhận Chúa Giê-xu là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời với quyền năng (Rô-ma 1:4).

3. Quyền Năng Trong Sự Quan Phòng và Các Phép Lạ:
Sách Gióp là một luận giải sâu sắc về quyền năng và sự khôn ngoan quan phòng của Đức Chúa Trời. Sau những tranh luận dài, chính Đức Chúa Trời đáp lời từ cơn gió lốc, chất vấn Gióp với hàng loạt câu hỏi về công trình sáng tạo kỳ diệu của Ngài (Gióp 38-41). Cuối cùng, Gióp thốt lên: “Tôi biết rằng Chúa làm được mọi sự, chẳng có ý định nào Chúa không làm được... Vậy tôi lấy làm gớm ghê tôi, và ăn năn trong tro bụi.” (Gióp 42:2,6). Quyền năng Ngài cũng được bày tỏ qua các phép lạ của Chúa Giê-xu: chữa bệnh, đuổi quỷ, dẹp yên bão tố, và hóa bánh ra nhiều. Mỗi phép lạ đều là một dấu chỉ về Nước Đức Chúa Trời và thẩm quyền của Đấng Christ.

Hiểu về sự toàn năng của Đức Chúa Trời thường đặt ra những câu hỏi:

• Đức Chúa Trời có thể làm mọi thứ không? Câu trả lời Kinh Thánh là: Ngài có thể làm mọi sự phù hợp với bản tính thánh khiết, công bình và yêu thương của Ngài. Đức Chúa Trời không thể nói dối, không thể phạm tội, không thể chối bỏ chính mình (Dân-số-ký 23:19, 2 Ti-mô-thê 2:13). Đây không phải là giới hạn, mà là sự toàn hảo của bản thể Ngài. “Quyền năng tuyệt đối” của Đức Chúa Trời là quyền năng tự quyết trong khuôn khổ bản tính hoàn hảo của Ngài.
• Tại sao Đức Chúa Trời Toàn Năng lại cho phép sự dữ và đau khổ tồn tại? Đây là một nan đề thần học lớn (nan đề sự dữ). Kinh Thánh không đưa ra một câu trả lời đơn giản, nhưng bày tỏ rằng: (1) Đức Chúa Trời tôn trọng ý chí tự do Ngài đã ban cho con người (dẫn đến sự sa ngã và hậu quả); (2) Quyền năng Ngài biểu lộ cao nhất không phải trong việc hủy diệt sự dữ ngay lập tức, mà trong việc chiến thắng và chuộc lại ngay chính trong sự dữ đó, qua thập tự giá; (3) Sự quan phòng của Ngài vẫn hành động ngay cả trong đau khổ (Rô-ma 8:28). Câu chuyện của Giô-sép (Sáng-thế-ký 50:20) là một minh họa kinh điển.
• Quyền năng của Đức Chúa Trời và ý chí tự do của con người có mâu thuẫn? Kinh Thánh trình bày cả hai như những chân lý song hành. Đức Chúa Trời Toàn Năng vẫn tể trị (Ê-sai 46:10), nhưng con người vẫn phải chịu trách nhiệm về những lựa chọn của mình (Phục-truyền 30:19). Sự tể trị của Đức Chúa Trời không phải là thuyết định mệnh cơ học, mà là sự cai trị khôn ngoan trong đó Ngài sử dụng cả những lựa chọn tự do (kể cả những lựa chọn xấu) của con người để hoàn thành mục đích tốt lành tối hậu của Ngài.

Chân lý về Đức Chúa Trời Toàn Năng không phải để tranh luận triết học, mà để biến đổi đời sống chúng ta.

1. Nền Tảng Cho Sự Cầu Nguyện Đầy Đức Tin:
Chúng ta có thể cầu nguyện cách dạn dĩ vì tin cậy nơi quyền năng của Đấng chúng ta cầu khẩn. Ê-phê-sô 3:20 khích lệ: “Vả, Đức Chúa Trời, bởi quyền lực cảm động trong chúng ta, có thể làm trổi hơn vô cùng mọi việc chúng ta cầu xin hoặc suy tưởng.” Đức tin nơi sự toàn năng của Ngài giúp chúng ta vượt qua những lời cầu nguyện mang tính công thức, giới hạn, để mở lòng đón nhận những điều kỳ diệu Ngài muốn làm.

2. Nguồn An Ủi và Sức Mạnh Trong Hoạn Nạn:
Khi đối diện với bệnh tật, thất bại, hay bi kịch, lẽ thật này là chiếc neo cho linh hồn. Sứ đồ Phao-lô đã kinh nghiệm điều này khi nghe Chúa phán: “Ân điển ta đủ cho ngươi rồi, vì sức mạnh của ta nên trọn vẹn trong sự yếu đuối.” Vì vậy, ông vui lòng “khoe về sự yếu đuối... hầu cho sức mạnh của Đấng Christ ở trong tôi” (2 Cô-rinh-tô 12:9). Quyền năng của Đức Chúa Trời được trọn vẹn nhất không phải khi chúng ta mạnh mẽ, mà khi chúng ta nhận biết sự yếu đuối của mình và hoàn toàn nương cậy Ngài.

3. Động Lực Cho Sự Thờ Phượng và Vâng Phục:
Sách Khải Huyền cho thấy thiên đàng không ngừng tôn vinh sự toàn năng của Đức Chúa Trời. Các sinh vật sống “ngày đêm không lúc nào ngớt mà nói rằng: Thánh thay, thánh thay, thánh thay là Chúa, là Đức Chúa Trời toàn năng, là Đấng đang có, đã có và còn đến!” (Khải Huyền 4:8). Hiểu biết về quyền năng Ngài khiến lòng chúng ta tràn đầy sự kính sợ đáng tôn trọng và thúc đẩy sự vâng phục trọn vẹn. Nếu Ngài đủ quyền năng để sáng tạo và cứu chuộc, thì Ngài cũng đủ thẩm quyền để dẫn dắt đời sống chúng ta.

4. Niềm Hy Vọng Chắc Chắn Về Tương Lai:
Sự toàn năng của Đức Chúa Trời bảo đảm rằng những lời hứa của Ngài về sự trở lại của Chúa Giê-xu, sự phán xét sau cùng, trời mới đất mới và sự sống đời đời sẽ được hoàn thành cách trọn vẹn. Khải Huyền 19:6 loan báo: “Tôi nghe như có tiếng của đoàn dân đông, như tiếng nước lớn, như tiếng sấm dữ, mà rằng: A-lê-lu-gia! Vì Chúa là Đức Chúa Trời chúng ta, là Đấng Toàn năng, đã cầm quyền cai trị.” Mọi kế hoạch của ma quỷ và thế gian cuối cùng đều sẽ thất bại trước ngai vàng của Đấng Toàn Năng.

Vậy, “Đức Chúa Trời toàn năng” không chỉ là một giáo lý để tin, mà là một thực tại sống động để kinh nghiệm. Ngài là El Shaddai – Đấng Toàn Năng và Đầy Đủ, Đấng ban quyền năng cho kẻ kiệt lực (Ê-sai 40:29). Ngài là Pantokratōr – Đấng cai trị tất cả, đang hướng dẫn lịch sử đến hồi kết thúc vinh hiển theo ý định tốt lành của Ngài. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được mời gọi sống mỗi ngày trong sự nhận biết, kính sợ, tin cậy và vui mừng nơi Đấng Toàn Năng. Trong tay Ngài, mọi hoàn cảnh đều có thể trở thành cơ hội để quyền năng của Ngài được bày tỏ, và đời sống chúng ta trở thành một bài ca ngợi khen cho ân điển và sức mạnh của Đức Chúa Trời Toàn Năng.