Chúng Ta Có Nhận Biết Người Thân Trên Thiên Đàng?
Một trong những câu hỏi sâu sắc và cảm động nhất trong lòng mỗi tín hữu là: “Trên thiên đàng, tôi có nhìn thấy và nhận biết những người thân yêu của mình không? Chúng ta có mối tương giao với nhau không?” Câu hỏi này chạm đến trái tim, đặc biệt khi chúng ta đối diện với sự mất mát. Niềm hy vọng Cơ Đốc không dựa trên cảm xúc hay truyền thuyết, mà trên Lời hứa vững chắc của Đức Chúa Trời được bày tỏ trong Kinh Thánh. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát Kinh Thánh cách toàn diện để tìm kiếm câu trả lời, qua đó củng cố đức tin và mang lại sự an ủi chắc chắn cho chúng ta.
Để hiểu về các mối quan hệ trên thiên đàng, trước hết phải hiểu về trạng thái tồn tại của chúng ta. Kinh Thánh dạy rõ ràng về sự phục sinh của thân thể. Sứ đồ Phao-lô, trong thơ gửi Hội thánh Cô-rinh-tô, đã dành cả chương 15 để bàn về sự sống lại. Ông khẳng định: “Nhưng có kẻ sẽ nói rằng: Người chết sống lại cách nào? Lấy xác nào mà trở lại? Hỡi kẻ dại, vật ngươi gieo chẳng sống lại, nếu nó chẳng chết trước đã.” (1 Cô-rinh-tô 15:35-36). Ông giải thích rằng thân thể chúng ta sẽ được sống lại, không phải là thân thể thuộc thể hay hư nát này, mà là một “thân thể thuộc linh” (soma pneumatikon - σῶμα πνευματικόν), vinh hiển, bất diệt và đầy quyền năng (1 Cô-rinh-tô 15:42-44).
Điều này vô cùng quan trọng. Chúng ta sẽ không phải là những linh hồn vô hình, mơ hồ, mà là những con người trọn vẹn với nhân dạng cá biệt, được phục sinh trong một thân thể mới, thích hợp cho đời sống đời đời. Sự liên tục về nhân dạng được bảo đảm. Chính Chúa Giê-xu, sau khi phục sinh, đã cho các môn đồ thấy các vết thương trên thân thể Ngài và ăn uống với họ, chứng tỏ Ngài vẫn là chính Ngài, với ký ức, tình cảm và nhân dạng (Lu-ca 24:39-43). Nếu Đấng Christ phục sinh vẫn là chính Ngài và được nhận biết, thì chúng ta cũng vậy.
Kinh Thánh cung cấp nhiều gợi ý mạnh mẽ về việc chúng ta sẽ nhận biết nhau.
1. Sự Kiện Người Chết Sống Lại Trong Chức Vụ Chúa Giê-xu: Khi Chúa Giê-xu khiến con trai bà góa tại Na-in sống lại (Lu-ca 7:11-17), hay La-xa-rơ sống lại (Giăng 11), không có dấu hiệu nào cho thấy họ mất đi ký ức hay nhân dạng. Ngược lại, họ trở về với gia đình và bạn bè trong sự nhận biết lẫn nhau.
2. Sự Biến Hóa Trên Núi (Sự Hiển Dung): Trong sự kiện này, Môi-se và Ê-li hiện ra, nói chuyện với Chúa Giê-xu về sự chết sắp xảy đến của Ngài tại Giê-ru-sa-lem (Lu-ca 9:28-36). Điều đáng chú ý là các môn đồ (Phi-e-rơ, Gia-cơ, Giăng) đã nhận ra hai nhân vật lịch sử này, dù chưa từng gặp họ trước đó. Điều này cho thấy trên cõi vinh hiển, nhân dạng và lịch sử cá nhân không những được bảo tồn mà còn được hiểu biết.
3. Lời Hứa Về Sự Đoàn Tụ Trong 1 Tê-sa-lô-ni-ca: Đây là phân đoạn then chốt. Sứ đồ Phao-lô viết để an ủi các tín hữu đang lo lắng về thân nhân đã qua đời: “Vả, hỡi anh em, chúng tôi chẳng muốn anh em không biết về phần người đã ngủ, hầu cho anh em chớ buồn rầu như người khác không có sự trông cậy. Vì nếu chúng ta tin Đức Chúa Jêsus đã chết và sống lại, thì cũng vậy, Đức Chúa Trời sẽ đem những kẻ ngủ trong Đức Chúa Jêsus cùng đến với Ngài... Vì sẽ có tiếng kêu lớn và tiếng của thiên sứ lớn cùng tiếng kèn của Đức Chúa Trời, thì chính mình Chúa ở trên trời giáng xuống; bấy giờ những kẻ chết trong Đấng Christ sẽ sống lại trước hết. Kế đến, chúng ta là kẻ sống, mà còn ở lại, sẽ cùng nhau đều được cất lên với những người ấy giữa đám mây, tại nơi không trung mà gặp Chúa, như vậy chúng ta sẽ ở cùng Chúa luôn luôn. Thế thì, anh em hãy dùng lời đó mà yên ủi nhau.” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:13-18).
Phao-lô nói rõ rằng chúng ta sẽ “gặp” Chúa và “ở cùng” Chúa cùng với tất cả các thánh đồ. Cụm từ “cùng nhau” (hama sun - ἅμα σύν) mang ý nghĩa một sự đoàn tụ tập thể, một cộng đồng. Lời an ủi ở đây sẽ mất đi ý nghĩa nếu chúng ta không nhận biết và chia sẻ sự hiện diện với những người thân yêu trong Chúa.
Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng cho thấy các mối quan hệ sẽ được biến đổi và thanh sạch hóa dưới ánh sáng hoàn hảo của Đức Chúa Trời.
Khi người Sa-đu-sê, là những người không tin sự sống lại, hỏi Chúa Giê-xu về trường hợp một người đàn bà lấy nhiều chồng theo luật Lê-vi ký, thì trên thiên đàng, nàng sẽ là vợ ai? Chúa Giê-xu đáp: “Các ngươi lầm, vì không biết Kinh Thánh, cũng không biết quyền phép Đức Chúa Trời. Vì đến khi sống lại, người ta chẳng cưới vợ, chẳng lấy chồng, nhưng các người sống lại đó sẽ như thiên sứ trên trời vậy.” (Ma-thi-ơ 22:29-30).
Điều này không có nghĩa chúng ta trở nên vô tính hay mất đi nhân dạng. Thay vào đó, nó cho thấy mối quan hệ hôn nhân thuộc thể, với mục đích bổ sung và sinh sản trên đất, sẽ được thay thế bằng một mối tương giao cao trọng hơn, thánh khiết hơn và trọn vẹn hơn. Chúng ta sẽ là một phần của “cô dâu” tập thể là Hội Thánh, thuộc về Christ (Khải huyền 19:7-8). Tình yêu thương (agape - ἀγάπη) sẽ là nền tảng của mọi mối quan hệ, một tình yêu thuần khiết, vị tha và trọn vẹn hơn bất cứ điều gì chúng ta kinh nghiệm trên đất.
Phao-lô nói: “Bây giờ chúng ta xem như trong một cái gương, cách mờ ám, nhưng đến bấy giờ chúng ta sẽ thấy hai mặt đối nhau; bây giờ tôi biết chưa trọn, đến bấy giờ tôi sẽ biết như Chúa đã biết tôi vậy.” (1 Cô-rinh-tô 13:12). Từ “biết” ở đây trong tiếng Hy Lạp là “epiginosko” (ἐπιγινώσκω), có nghĩa là nhận biết trọn vẹn, thấu hiểu. Trên thiên đàng, sự nhận biết lẫn nhau của chúng ta sẽ không còn bị giới hạn bởi sự hiểu lầm, thành kiến hay tội lỗi. Chúng ta sẽ biết nhau trong sự thật và trong tình yêu thương trọn vẹn của Đấng Christ.
Khải huyền mô tả thiên đàng (Trời Mới Đất Mới) không phải là một nơi cô độc, mà là một thành phố đầy sự sống – thành Giê-ru-sa-lem mới (Khải huyền 21). Trong đó có “các chi phái của dân Y-sơ-ra-ên” và “mười hai cửa, trên có mười hai thiên sứ, và lại có đề tên mười hai chi phái của con cái Y-sơ-ra-ên” (câu 12), cũng như tên mười hai sứ đồ (câu 14). Điều này chỉ ra sự liên tục lịch sử cứu chuộc và nhận dạng của dân sự Đức Chúa Trời qua mọi thời đại. Chúng ta sẽ sống trong một xã hội, một cộng đồng có trật tự và phong phú.
Hình ảnh cuối cùng của Kinh Thánh là một cộng đồng đa dạng từ mọi chi phái, mọi nước, mọi dân tộc đứng trước ngai Chiên Con (Khải huyền 7:9). Sự đa dạng này không bị xóa nhòa, mà được hợp nhất trong sự thờ phượng. Chúng ta sẽ có khả năng nhận biết Áp-ra-ham, Đa-vít, Phao-lô, cũng như ông bà, cha mẹ và bạn hữu của chúng ta trong Chúa. Mối thông công (koinonia - κοινωνία) mà chúng ta kinh nghiệm nơi thập tự giá và bàn tiệc Thánh Thể hôm nay, sẽ được viên mãn trong sự hiện diện trực tiếp của Đức Chúa Trời Ba Ngôi.
Lẽ thật này không chỉ là giáo lý cho tương lai, mà phải biến đổi cách chúng ta sống hôm nay:
1. Sống Với Hy Vọng Chắc Chắn, Không Phải Nỗi Buồn Vô Vọng: Sự đau buồn khi mất người thân là có thật, nhưng nó không giống như sự tuyệt vọng của người không có Chúa (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:13). Chúng ta buồn, nhưng với niềm hy vọng về một cuộc đoàn tụ vinh hiển. Điều này cho chúng ta sức mạnh để bước tiếp.
2. Đầu Tư Vào Các Mối Quan Hệ Theo Ý Chúa: Biết rằng các mối quan hệ trong Chúa là đời đời, chúng ta cần đầu tư thời gian, sự tha thứ, tình yêu thương và sự gây dựng thuộc linh cho gia đình và bạn hữu Cơ Đốc. Hãy hàn gắn những mối quan hệ rạn nứt ngay bây giờ (Ma-thi-ơ 5:23-24).
3. Thúc Giục Chúng Ta Chia Sẻ Đức Tin: Mối quan tâm lớn nhất không phải chỉ là “gặp lại” người thân, mà là “gặp lại họ trong Chúa.” Điều này thúc giục chúng ta cầu nguyện và làm chứng cho những người thân chưa tin Chúa với một tấm lòng nóng cháy, mong muốn họ cũng được cứu và trở thành một phần của gia đình đời đời của Đức Chúa Trời.
4. Đặt Trọng Tâm Vào Chúa Giê-xu: Thiên đàng là nơi chúng ta ở với Chúa là chính yếu (Giăng 14:3; Phi-líp 1:23). Sự nhận biết lẫn nhau là một ân tứ tuyệt vời, nhưng nguồn vui trọn vẹn và trung tâm của thiên đàng là được thấy Ngài mặt đối mặt (1 Giăng 3:2). Mọi mối tương giao khác đều được làm mới và làm giàu thêm trong ánh sáng của sự hiện diện Ngài.
Dựa trên sự dạy dỗ rõ ràng và đầy đủ của Kinh Thánh, chúng ta có thể tuyên bố với đức tin vững chắc rằng: Vâng, chúng ta sẽ nhìn thấy và nhận biết bạn bè, các thành viên gia đình trong Chúa trên thiên đàng. Chúng ta sẽ là chính mình, với nhân dạng được tôn trọng và thân thể vinh hiển. Chúng ta sẽ có sự thông công sâu sắc, trọn vẹn và thánh khiết với mọi thánh đồ qua mọi thời đại. Tuy nhiên, các mối quan hệ trần thế sẽ được biến đổi và nâng lên một tầm cao mới trong Đấng Christ, không còn bóng tối của tội lỗi, đau khổ hay chia cách.
Lẽ thật này là ngọn đèn cho linh hồn, là mỏ neo cho hy vọng, và là động lực cho đời sống thánh khiết. Hãy để niềm hy vọng phước hạnh về một gia đình đời đời, một mái ấm vĩnh cửu nơi chúng ta được ở cùng Chúa và với nhau, thúc đẩy chúng sống mỗi ngày vì vinh hiển Ngài. “Thế thì, anh em hãy dùng lời đó mà yên ủi nhau.” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:18).