Phương Cách Dẫn Dắt Một Đứa Trẻ Đến Với Đấng Christ Theo Kinh Thánh
Trong hành trình đức tin của Cơ Đốc nhân, một trong những đặc ân và trách nhiệm lớn nhất mà Chúa giao phó, đặc biệt cho các bậc phụ huynh và những người dẫn dắt, chính là “dẫn dắt con trẻ đến với Đấng Christ”. Đây không đơn thuần là một nhiệm vụ giáo dục tôn giáo, mà là một hành trình thuộc linh đầy yêu thương, kiên nhẫn và được soi dẫn bởi chính Lời của Đức Chúa Trời. Kinh Thánh không để chúng ta bơ vơ trong sứ mạng thiêng liêng này, nhưng cung cấp những nguyên tắc, gương mẫu và lời hứa quý báu. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát Kinh Thánh để tìm ra phương cách trung tín, đặt nền tảng trên Lời Chúa, nhằm dẫn dắt thế hệ kế tiếp vào mối tương giao cứu rỗi với Chúa Giê-xu Christ.
Nguyên tắc đầu tiên và xuyên suốt được tìm thấy trong Cựu Ước, đặc biệt trong sách Phục truyền Luật lệ Ký: “Hãy cẩn thận giữ lấy mình, chớ quên những điều mắt mình đã thấy, và trọn đời chớ để các điều ấy ra khỏi lòng; hãy dạy cho con cháu mình” (Phục truyền 4:9). Trách nhiệm này được Đức Chúa Trời truyền lại cho dân Y-sơ-ra-ên và vẫn nguyên giá trị cho chúng ta ngày nay.
Đoạn Kinh Thánh then chốt nhất là Phục truyền 6:4-9, thường được gọi là “Shemah” (שמע – “Hãy nghe”): “Hỡi Y-sơ-ra-ên! hãy nghe: Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng ta là Giê-hô-va có một không hai. Ngươi phải hết lòng, hết ý, hết sức kính mến Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi… Các lời mà ta truyền cho ngươi ngày nay sẽ ở tại trong lòng ngươi; khá ân cần dạy dỗ điều đó cho con cái ngươi và phải nói đến, hoặc khi ngươi ngồi trong nhà, hoặc khi đi ngoài đường, hoặc lúc ngươi nằm, hay là khi chổi dậy”. Từ “dạy dỗ” trong tiếng Hê-bơ-rơ là “שִׁנַּנְתָּם” (shinnantam), có nghĩa đen là “mài cho sắc”, “khắc ghi”, “lặp đi lặp lại”. Điều này cho thấy việc dạy dỗ thuộc linh không phải là sự kiện một lần, mà là một tiến trình liên tục, được lồng ghép vào mọi khía cạnh của đời sống thường nhật (“khi ngồi, khi đi, khi nằm, khi chổi dậy”).
Một lời hứa đầy an ủi và hướng dẫn được chép trong sách Châm Ngôn: “Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo; Dầu khi nó trở về già, cũng không hề lìa khỏi đó” (Châm ngôn 22:6). Câu này không phải là một sự đảm bảo cứng nhắc, nhưng là một nguyên tắc khôn ngoan từ Đấng Tạo Hóa. Từ “dạy” (חֲנֹךְ – chanok) còn mang nghĩa “cung hiến”, “bắt đầu”, “huấn luyện”. Chúng ta có trách nhiệm “cung hiến” đứa trẻ, khởi đầu hành trình đức tin cho chúng trên “con đường” (אֹרַח – orach, chỉ lối đi, thói quen) của sự kính sợ Chúa.
Tân Ước mang đến ánh sáng trọn vẹn và trung tâm là Chúa Giê-xu Christ cho sứ mạng này. Thái độ của Chúa Giê-xu đối với trẻ em là kim chỉ nam tuyệt đối. Trong Ma-thi-ơ 19:13-15, khi các môn đồ ngăn cản trẻ em đến với Ngài, “Đức Chúa Giê-xu bèn phán rằng: Hãy để con trẻ đến cùng ta, đừng ngăn trở; vì nước thiên đàng thuộc về những kẻ giống như con trẻ đó. Ngài bèn đặt tay trên chúng mà đi khỏi nơi đó”. Động từ “ngăn trở” (κωλύω – kōlyō) có nghĩa là cấm đoán, ngăn cản. Chúa Giê-xu ra lệnh dứt khoát: “ĐỪNG ngăn trở”. Ngài không chỉ tiếp nhận chúng mà còn dùng chúng làm hình mẫu cho đức tin cần có để vào Nước Thiên Đàng: đức tin đơn sơ, phụ thuộc, và tin cậy tuyệt đối.
Hơn nữa, Chúa Giê-xu cảnh báo nghiêm khắc về việc làm vấp phạm những tín hữu nhỏ tuổi này: “Nhưng nếu ai làm cho một đứa trong những đứa trẻ nầy đã tin ta sa vào tội lỗi, thì thà buộc cối đá vào cổ nó mà quăng xuống biển còn hơn” (Ma-thi-ơ 18:6). Điều này nhấn mạnh trách nhiệm nặng nề và sự thánh khiết của việc dẫn dắt và bảo vệ đức tin non trẻ.
Sứ đồ Phao-lô cũng đưa ra mệnh lệnh rõ ràng cho các bậc cha mẹ: “Hỡi các người làm cha, chớ chọc cho con cái mình giận dữ, hãy dùng sự sửa phạt khuyên bảo của Chúa mà nuôi nấng chúng nó” (Ê-phê-sô 6:4). Cụm từ “nuôi nấng” (ἐκτρέφω – ektrephō) có nghĩa là “nuôi cho lớn lên”, “nuôi dưỡng toàn diện”. Và phương tiện để nuôi dưỡng này là “sự sửa phạt khuyên bảo của Chúa” (τῇ παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ κυρίου). Điều này khẳng định rằng nội dung của sự dạy dỗ phải là Lời của Đức Chúa Trời, không phải chỉ là những quy tắc đạo đức hay truyền thống của con người.
Từ những nền tảng trên, chúng ta có thể rút ra những phương cách thực tiễn, thiết thực:
1. Sống và Truyền Đạt Đức Tin Cách Sống Động (Phục truyền 6:7): Đức tin không được dạy trong một “lớp học” tách biệt, mà trong dòng chảy của cuộc sống. Khi nhìn thấy vẻ đẹp của thiên nhiên, hãy nói về Đấng Tạo Hóa (Rô-ma 1:20). Khi đối diện với khó khăn, hãy cầu nguyện cùng con và tìm kiếm sự an ủi trong Thi Thiên. Khi vui mừng, hãy cùng con dâng lời tạ ơn. Việc này đòi hỏi cha mẹ/dẫn dắt viên phải có một đời sống đức tin chân thật và cá nhân với Chúa.
2. Kể và Giải Thích Các Câu Chuyện Kinh Thánh Cách Trung Tín: Chúa Giê-xu thường dùng ngụ ngôn để dạy dỗ. Trẻ em tiếp thu sâu sắc qua những câu chuyện. Hãy kể lại các câu chuyện Kinh Thánh cách sống động, từ công trình sáng tạo, đến sự sa ngã, lời hứa về Đấng Cứu Thế, và trọng tâm là cuộc đời, sự chết, sự sống lại của Chúa Giê-xu. Quan trọng là phải luôn kết nối câu chuyện với Phúc Âm: “Tất cả những điều nầy xảy ra để làm trọn lời Chúa đã phán… hầu cho tội lỗi của thế gian được cất bỏ” (Giăng 1:29). Đừng chỉ dừng ở những bài học đạo đức kiểu “hãy dũng cảm như Đa-vít”, mà đi đến “hãy nhìn xem Đấng Cứu Rỗi lớn hơn Đa-vít là ai”.
3. Dạy Về Tội Lỗi và Ân Điển Cách Cân Bằng: Một sai lầm là chỉ dạy trẻ em về một “Chúa Giê-xu bạn tốt” mà bỏ qua thực tại của tội lỗi và sự phán xét. Trẻ em cần hiểu bản chất tội lỗi của mình một cách phù hợp với lứa tuổi (Rô-ma 3:23). Đồng thời, ánh sáng của Phúc Âm phải chiếu rọi mạnh mẽ hơn: “Ấy chính Ngài là của lễ chuộc tội lỗi chúng ta, không những vì tội lỗi chúng ta thôi đâu, mà cũng vì tội lỗi cả thế gian nữa” (I Giăng 2:2). Dạy chúng rằng tình yêu của Chúa là vô điều kiện, nhưng sự cứu rỗi đòi hỏi sự ăn năn và đức tin nơi Chiên Con của Đức Chúa Trời.
4. Khuyến Khích và Mô Hình Hóa Đời Sống Cầu Nguyện: Hãy dạy trẻ rằng cầu nguyện là trò chuyện với Cha Thiên Thượng. Cầu nguyện cùng chúng từ khi còn nhỏ, dạy chúng cảm tạ, xưng tội, cầu xin và cầu thay. Làm gương về sự phó thác qua lời cầu nguyện trong mọi hoàn cảnh (Phi-líp 4:6).
5. Sống Trong Cộng Đồng Hội Thánh: Đứa trẻ cần thấy đức tin không chỉ là chuyện gia đình, mà là chuyện của một thân thể – Hội Thánh. Việc tham dự nhóm nhỏ, trường Chúa nhật, và các sinh hoạt thờ phượng chung giúp trẻ nhận biết mình thuộc về một đại gia đình của Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 10:24-25).
6. Tôn Trọng Tiến Trình Thuộc Linh Cá Nhân: Không thể “ép” một đứa trẻ tin Chúa. Công việc của chúng ta là gieo hạt giống Lời Chúa và tưới nước (I Cô-rinh-tô 3:6-7), còn Đức Chúa Trời ban sự tăng trưởng. Hãy kiên nhẫn, trả lời các câu hỏi của trẻ cách tôn trọng, và tin cậy Chúa Thánh Linh hành động trong lòng chúng. Sự tái sinh là công việc siêu nhiên của Thánh Linh (Giăng 3:8).
Cuối cùng, chúng ta phải nhận thức rằng dù chúng ta có trung tín đến đâu, chúng ta không thể “sản xuất” ra một Cơ Đốc nhân. Ân điển của Đức Chúa Trời trong Chúa Giê-xu Christ là yếu tố quyết định duy nhất. Lời cầu nguyện của chúng ta là xương sống của mọi nỗ lực. Hãy cầu nguyện không ngừng cho con cái mình, xin Chúa mở lòng trí chúng để hiểu Lời Ngài (Lu-ca 24:45), xin Chúa Thánh Linh cáo trách và dẫn dắt chúng đến lẽ thật (Giăng 16:8), và xin Ngài ban cho chúng ta sự khôn ngoan từ trên cao để nuôi dạy chúng (Gia-cơ 1:5).
Hãy nhớ lời hứa trong Ê-sai 54:13: “Mọi con cái ngươi đều sẽ được Đức Giê-hô-va dạy dỗ, và sự bình an của con cái ngươi sẽ là lớn”. Chúng ta là những ống dẫn, nhưng chính Đức Giê-hô-va là Đấng dạy dỗ.
Dẫn dắt một đứa trẻ đến với Đấng Christ là một hành trình dài, đầy ân điển và trách nhiệm. Nó đòi hỏi sự đầu tư của thời gian, tấm lòng, và trên hết là một đời sống gắn bó với Chúa và Lời Ngài. Phương cách không nằm ở những chương trình phức tạp, mà ở sự trung tín sống động trong việc yêu Chúa, yêu Lời Chúa, và yêu chính đứa trẻ đó. Hãy để chúng nhìn thấy Đấng Christ qua chúng ta, nghe về Đấng Christ từ chúng ta, và được dẫn đến tận chân thập tự giá của Ngài. Hãy vững tin vào lời hứa của Chúa, kiên trì trong sự cầu nguyện, và phó thác kết quả cho Đấng nắm giữ trái tim của mỗi đứa trẻ trong tay yêu thương của Ngài. “Hãy giao công việc mình cho Đức Giê-hô-va, thì những mưu ý mình sẽ được thành công” (Châm ngôn 16:3).