Kinh Thánh nói gì về tầm quan trọng của việc chịu trách nhiệm với nhau?

Trong một xã hội đề cao chủ nghĩa cá nhân, khái niệm “chịu trách nhiệm với nhau” nghe có vẻ xa lạ và thậm chí là gánh nặng. Tuy nhiên, đối với Cơ Đốc nhân, đây không phải là một lựa chọn tùy nghi, mà là một mệnh lệnh thiết yếu, một đặc điểm nhận dạng của cuộc sống trong Thân Thể Đấng Christ. Kinh Thánh, từ Sáng-thế-ký đến Khải-huyền, vẽ nên một bức tranh sống động về một dân tộc, một cộng đồng được Đức Chúa Trời kêu gọi để sống trong mối liên hệ chặt chẽ, nơi mà trách nhiệm lẫn nhau là sợi chỉ vàng xuyên suốt. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát nền tảng Kinh Thánh, các nguyên tắc thực tiễn và sự ứng dụng không thể thiếu của việc chịu trách nhiệm với nhau trong đời sống đức tin.

Trước khi đi vào các mệnh lệnh cụ thể, chúng ta phải hiểu cơ sở thần học cho việc chịu trách nhiệm lẫn nhau. Sứ đồ Phao-lô, trong thư I Cô-rinh-tô 12, đã dùng phép loại suy tuyệt vời về “Thân Thể của Đấng Christ” để mô tả Hội Thánh. Ông viết: “Vả, như thân là một, mà có nhiều chi thể, và như các chi thể của thân dầu có nhiều, cũng chỉ là một thân mà thôi, Đấng Christ cũng vậy... Mắt không được nói với bàn tay rằng: Ta chẳng cần đến mày; đầu cũng chẳng được nói với chơn rằng: Ta chẳng cần đến bay” (I Cô-rinh-tô 12:12, 21).

Từ ngữ Hy Lạp được dùng cho “chi thể” là melos, nhấn mạnh sự kết nối hữu cơ, không tách rời. Đau đớn của một chi thể là đau đớn của toàn thân (câu 26). Do đó, trách nhiệm với nhau bắt nguồn từ thực tại thuộc linh này: chúng ta được kết nối với nhau trong Chúa Giê-xu Christ. Chúng ta không phải là những cá nhân độc lập, tự túc, nhưng là những phần tử lệ thuộc lẫn nhau trong một thực thể sống là Thân Thể Ngài. Sự hiệp một này (henōsis) tạo nên bổn phận tự nhiên để quan tâm, nâng đỡ và chịu trách nhiệm cho phần còn lại của thân thể.

Tân Ước đầy dẫy những mệnh lệnh có chứa từ Hy Lạp allelōn, có nghĩa là “lẫn nhau” hoặc “với nhau”. Những mệnh lệnh này vạch ra khuôn mẫu cụ thể cho đời sống chịu trách nhiệm lẫn nhau:

• Yêu thương nhau: “Ta ban cho các ngươi một điều răn mới, nghĩa là các ngươi phải yêu nhau; như ta đã yêu các ngươi thể nào, thì các ngươi cũng hãy yêu nhau thể ấy” (Giăng 13:34). Tình yêu thương (agapē) ở đây không phải là cảm xúc, mà là sự lựa chọn hành động vì lợi ích cao nhất của người khác, bắt chước sự hy sinh của Chúa Giê-xu.
• Khích lệ và gây dựng nhau: “Vậy thì anh em hãy lấy lời nói mà khích lệ nhau, và gây dựng cho nhau” (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:11). Từ “khích lệ” (parakaleō) mang nghĩa mạnh mẽ: kêu gọi bên cạnh, an ủi, khuyên bảo.
• Xưng tội và cầu nguyện cho nhau: “Hãy xưng tội cùng nhau, và cầu nguyện cho nhau, hầu cho anh em được lành bệnh” (Gia-cơ 5:16). Sự minh bạch và dễ bị tổn thương này là then chốt cho trách nhiệm lẫn nhau.
• Mang gánh nặng cho nhau: “Hãy mang lấy gánh nặng cho nhau, như vậy anh em sẽ làm trọn luật pháp của Đấng Christ” (Ga-la-ti 6:2). “Gánh nặng” (baros) ở đây chỉ những nan đề, áp lực, yếu đuối trong cuộc sống mà một người khó lòng tự mang lấy.
• Khiển trách và sửa dạy nhau: “Nếu anh em bị ai bắt lỗi, thì hãy lấy lòng nhu mì mà sửa họ” (Ga-la-ti 6:1). Đây là khía cạnh khó khăn nhất, nhưng cần thiết để giữ gìn sự thánh khiết và trưởng thành của Thân Thể.

1. A-rôn Và Hu-rơ Nâng Đỡ Tay Môi-se (Xuất Ê-díp-tô Ký 17:8-13): Trong trận chiến với dân A-ma-léc, khi tay Môi-se mỏi mệt và hạ xuống, dân Y-sơ-ra-ên bắt đầu thua trận. A-rôn và Hu-rơ đã không đứng nhìn phê bình, mà chịu trách nhiệm thực tiễn bằng cách đem đá cho Môi-se ngồi, và hai người nâng đỡ hai tay người cho đến khi chiến thắng hoàn toàn. Đây là hình ảnh đẹp về sự nâng đỡ trong khi hầu việc Chúa.

2. Ba Người Bạn Của Gióp (Dù Có Sai Lầm): Khi Gióp gặp thảm họa, ba người bạn là Ê-li-pha, Binh-đát và Sô-pha đã đến với ông. Ban đầu, họ thể hiện trách nhiệm bằng cách “ngồi dưới đất với người bảy ngày đêm, chẳng ai nói với người một lời nào” (Gióp 2:13). Hành động đồng cảm này (sympatheō – cùng chịu đau đớn) là một phần của trách nhiệm. Dù những lời lẽ sau đó của họ đầy tính phán xét và sai lầm, nhưng sự hiện diện ban đầu của họ vẫn là một gương về việc chịu trách nhiệm trong khổ đau.

3. Ba-na-ba Và Phao-lô: Sự Khích Lệ Và Chấp Nhận: Sau khi Phao-lô trở lại, nhiều tín hữu vẫn sợ và nghi ngờ ông. Nhưng “Ba-na-ba bèn đem người đi đến với các sứ đồ” và thuật lại câu chuyện của Phao-lô (Công-vụ 9:27). Ba-na-ba, có tên có nghĩa là “con trai của sự yên ủi” (huios paraklēseōs), đã chịu trách nhiệm cho Phao-lô, mở đường cho chức vụ sau này của vị sứ đồ vĩ đại.

Làm thế nào để nguyên tắc Kinh Thánh này trở nên sống động trong Hội Thánh và cuộc sống cá nhân chúng ta?

1. Trong Mối Quan Hệ Môn Đồ Hóa (Discipleship): Môn đồ hóa thực sự không chỉ là dạy dỗ lẽ thật, mà còn là sống đời sống minh bạch và cho phép người khác nhìn thấy những cuộc đấu tranh, chiến thắng và thất bại của chúng ta. Đó là mối quan hệ hai chiều, nơi cả người dẫn dắt và người được dẫn dắt đều chịu trách nhiệm với nhau về sự tăng trưởng thuộc linh.

2. Trong Nhóm Nhỏ (Small Group): Nhóm nhỏ phải là môi trường an toàn để thực hành Gia-cơ 5:16. Đây không phải là nơi để “phô diễn đức tin”, mà là nơi để thành thật về những yếu đuối, cám dỗ và thất bại, nhận được lời cầu nguyện, sự khích lệ và nâng đỡ thiết thực.

3. Trong Việc Quản Trị Và Lãnh Đạo Hội Thánh: Các trưởng lão, mục sư cần có những người đồng công có thể nói sự thật trong tình yêu thương cho họ (Công-vụ 20:28-31). Sự cô đơn trong chức vụ thường dẫn đến sự sụp đổ. Trách nhiệm lẫn nhau ở cấp lãnh đạo là một bức tường thành bảo vệ.

4. Trong Gia Đình Thuộc Linh: Chúng ta phải chủ động “tìm kiếm” những anh chị em vắng mặt, những người có vẻ chán nản, hay đang gặp khó khăn (Ma-thi-ơ 18:12-14). Một cú điện thoại, một lời nhắn tin hỏi thăm chân thành cũng là một hình thức chịu trách nhiệm.

Thực hành trách nhiệm lẫn nhau không phải không có nguy cơ:

• Tinh thần phán xét: Chúng ta dễ rơi vào thái độ của người Pha-ri-si, dùng tiêu chuẩn của mình để lên án người khác thay vì với tấm lòng khiêm nhường, nhận biết mình cũng có thể sa ngã (Ga-la-ti 6:1).
• Tính vị kỷ: Chỉ muốn được người khác quan tâm mà không sẵn sàng chịu trách nhiệm cho ai. Điều này trái ngược với tinh thần “mỗi người trong anh em chớ chăm về lợi riêng mình, nhưng phải chăm về lợi kẻ khác nữa” (Phi-líp 2:4).
• Sự giả hình: Tạo dựng một hình ảnh hoàn hảo bên ngoài để không ai có thể “xía vào” đời sống thật của mình. Điều này hủy diệt sự hiệp thông (koinōnia) đích thực.
• Lạm dụng quyền lực: Việc “khiển trách” có thể bị biến thành công cụ kiểm soát, thao túng, đè nén thay vì để gây dựng và phục hồi.

Chìa khóa để vượt qua những rào cản này nằm ở tình yêu thương chân thật (agapē) và sự đầy dẫy Đức Thánh Linh. Chính Thánh Linh ban cho chúng ta sự khôn ngoan, lòng nhân từ và năng quyền để yêu thương và gánh vác nhau cách đúng đắn.

Việc chịu trách nhiệm với nhau không phải là một chương trình hay kỹ thuật của Hội Thánh, mà là bản chất của đời sống Cơ Đốc. Đó là cách chúng ta sống ra thực tại thuộc linh rằng chúng ta là chi thể của nhau trong Chúa Giê-xu Christ. Khi chúng ta chủ động yêu thương, khích lệ, nâng đỡ, thậm chí khiển trách nhau trong tình yêu thương, chúng ta không chỉ vâng lời Chúa mà còn làm chứng cho thế giới về tình yêu đặc biệt của Ngài (Giăng 13:35).

Sứ đồ Phao-lô kết luận: “Vậy, đang khi chúng ta có thì giờ, hãy làm điều thiện cho mọi người, nhất là cho anh em trong đức tin” (Ga-la-ti 6:10). Ưu tiên của chúng ta là chịu trách nhiệm cho “anh em trong đức tin”. Hãy bắt đầu ngay hôm nay: tìm một người để khích lệ, chia sẻ một gánh nặng với ai đó, hoặc mở lòng mình ra để nhận sự giúp đỡ từ Thân Thể Chúa. Trong một thế giới đổ vỡ và cô lập, chính đời sống chịu trách nhiệm lẫn nhau của Hội Thánh sẽ trở nên một ánh sáng mạnh mẽ và một lời chứng hùng hồn về ân điển và tình yêu của Đấng Christ.