Chúa Giê-su là Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu có ý nghĩa gì (Ê-sai 9:6)?

Trong kho tàng các lời tiên tri Cựu Ước về Đấng Mê-si, Ê-sai 9:6 đứng như một viên kim cương sáng chói, phác họa một bức chân dung đa diện, vĩ đại và đầy bí ẩn về Con Trẻ mà Đức Chúa Trời ban cho nhân loại. Câu Kinh Thánh trọng đại này chép: “Vì có một con trẻ sanh cho chúng ta, tức là một con trai ban cho chúng ta; quyền cai trị sẽ nấy trên vai Ngài. Ngài sẽ được xưng là Đấng Lạ lùng, Đấng Mưu luận, Đức Chúa Trời Quyền năng, Cha Đời đời, Chúa Bình an.” (Ê-sai 9:6, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Trong bản dịch phổ biến khác, cụm từ “Đấng Mưu luận” (Counsellor) được kết hợp với “Lạ lùng” (Wonderful) thành danh hiệu “Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu” (Wonderful Counsellor). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa thần học phong phú đằng sau danh hiệu “Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu” (פֶּלֶא יוֹעֵץ – Pele’ Yo‘etz), chứng minh sự ứng nghiệm trọn vẹn nơi Chúa Cứu Thế Giê-su, và rút ra những ứng dụng thiết thực cho đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân ngày nay.

Để thấu hiểu chiều sâu của danh hiệu, chúng ta phải quay về với nguyên ngữ Hê-bơ-rơ. Cụm từ “Wonderful Counsellor” trong bản tiếng Anh (NIV, ESV) được dịch từ “פֶּלֶא יוֹעֵץ” (Pele’ Yo‘etz). Việc phân tích từng thành tố là rất quan trọng:

• “פֶּלֶא” (Pele’): Từ này không đơn thuần có nghĩa là “tuyệt vời” hay “hay ho” theo nghĩa hiện đại. Trong tiếng Hê-bơ-rơ Kinh Thánh, pele’ mang nghĩa “sự kỳ diệu,” “điều siêu nhiên,” “phép lạ,” hay “điều huyền bí vượt quá sự hiểu biết của con người.” Nó thường được dùng để mô tả những công việc đầy quyền năng và bí ẩn của chính Đức Chúa Trời (Xuất Ê-díp-tô Ký 15:11; Thi Thiên 77:11). Vì vậy, “kỳ diệu” (Wonderful) ở đây mang sắc thái thần tính, chỉ về điều gì đó thuộc về cõi siêu nhiên, vượt trên lý trí và kinh nghiệm thông thường.
• “יוֹעֵץ” (Yo‘etz): Xuất phát từ gốc động từ ya‘ats, có nghĩa “khuyên bảo,” “cố vấn,” “bàn luận để đưa ra kế hoạch khôn ngoan.” Một “cố vấn” (yo‘etz) không phải chỉ là người an ủi vu vơ, mà là một nhà chiến lược, một người đưa ra lời khuyên sáng suốt, có tính quyết định, dẫn dắt đến hành động đúng đắn. Trong bối cảnh hoàng gia, đây là chức vụ quan trọng bậc nhất bên cạnh đức vua (2 Sa-mu-ên 15:12).

Khi ghép lại, “Pele’ Yo‘etz” không phải là “một Cố vấn tuyệt vời” theo kiểu so sánh hơn kém, mà là “Đấng Cố Vấn-Kỳ Diệu” – một danh hiệu kép, một thực thể duy nhất. Ngài là chính Sự Kỳ Diệu trong vai trò Cố Vấn. Lời cố vấn của Ngài không thuộc về sự khôn ngoan thế gian, mà là sự khôn ngoan siêu việt, thần thượng, và đầy quyền năng biến đổi. Danh hiệu này không đứng một mình; nó nằm trong chuỗi bốn danh hiệu (“Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu, Đức Chúa Trời Quyền năng, Cha Đời đời, Chúa Bình an”) mô tả một nhân vật vừa có đầy đủ thẩm quyền của Đức Chúa Trời, vừa mang tính cách gần gũi của một người Cha và Cố vấn.

Bối cảnh của lời tiên tri Ê-sai 9 là bóng tối của sự xâm lăng và áp bức (câu 1). Dân chúng đang đi trong nơi tối tăm. Lời hứa về một Vua thuộc dòng Đa-vít sẽ đến, mang ánh sáng và sự giải phóng (câu 2-5). Câu 6 chính là cao trào, mô tả đặc tính của Vua ấy. Vị Vua này không chỉ là một nhà lãnh đạo chính trị; Ngài là Đấng được ban cho, Con Trai được trao tặng, mang trong mình các thuộc tính thần thượng để thực hiện kế hoạch cứu rỗi kỳ diệu của Đức Chúa Trời.

Tân Ước xác nhận rõ ràng Chúa Giê-su chính là sự ứng nghiệm của lời tiên tri Ê-sai 9:6 (Ma-thi-ơ 4:15-16; Lu-ca 1:32-33). Toàn bộ cuộc đời, chức vụ, sự chết và sống lại của Ngài là hiện thân sống động của “Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu.”

1. Lời Dạy Dỗ Kỳ Diệu và Đầy Thẩm Quyền: Sách Phúc Âm liên tục ghi nhận phản ứng của đám đông trước sự dạy dỗ của Chúa Giê-su: “Chúng đều lấy làm lạ về sự dạy dỗ của Ngài, vì Ngài dạy như là có quyền phép, chớ chẳng phải như các thầy thông giáo đâu.” (Mác 1:22). Lời của Ngài có quyền năng (exousia trong tiếng Hy Lạp) không chỉ trong nội dung khôn ngoan vượt thời đại (như Bài Giảng Trên Núi), mà còn ở khả năng khiến người nghe kinh ngạc và bị đánh động tận tâm can. Ngài bày tỏ những lẽ mầu nhiệm (mystēria) về Nước Đức Chúa Trời (Ma-thi-ơ 13:11), và lời Ngài chính là lời hằng sống (Giăng 6:68).

2. Sự Cố Vấn Cá Nhân và Biến Đổi: Chúa Giê-su không đưa ra những nguyên tắc chung chung. Ngài là bậc thầy trong việc cố vấn cá nhân. Hãy xem cách Ngài tiếp cận: - Ni-cô-đem: Ngài chỉ cho vị giáo sư tôn giáo này con đường tái sinh, mở ra một khải tượng hoàn toàn mới về tâm linh (Giăng 3:1-21). - Người đàn bà Sa-ma-ri: Với sự khôn ngoan thấu suốt lòng người, Ngài dẫn dắt câu chuyện từ nước giếng đến chỗ phơi bày và giải quyết nhu cầu tâm linh sâu kín nhất của bà, rồi mặc khải chính Ngài là Đấng Mê-si (Giăng 4:1-26). - Ma-thê: Trong cơn bối rối vì công việc, Ngài cố vấn bà về “một phần tốt” duy nhất – ngồi dưới chân Chúa để nghe Lời Ngài (Lu-ca 10:38-42). Lời cố vấn của Ngài luôn đúng trọng tâm, thay đổi góc nhìn và dẫn đến sự sống.

3. Kế Hoạch Cứu Rỗi Kỳ Diệu – Sự Cố Vấn Tối Cao: Sự “kỳ diệu” (pele’) lớn nhất nơi Đấng Cố Vấn này chính là kế hoạch cứu chuộc nhân loại qua thập tự giá. Sứ đồ Phao-lô gọi đây là “sự mầu nhiệm đã giấu kín từ trải các đời” (Cô-lô-se 1:26). Sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời được bày tỏ trong Christ là điều “khôn ngoan nhiệm mầu” mà không một bậc cai trị nào của thế gian này hiểu được (1 Cô-rinh-tô 2:7-8). Ý tưởng về một Đấng Mê-si chịu chết vì tội lỗi người khác là sự “ngu dại” và “vấp phạm” đối với thế gian, nhưng lại là “quyền phép của Đức Chúa Trời và sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời” (1 Cô-rinh-tô 1:23-24). Chính tại đây, Chúa Giê-su với tư cách là Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu, đã thực hiện lời cố vấn vĩ đại nhất: “Kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời chính là Ta – sự chết chuộc tội của Ta.”

4. Chúa Thánh Linh – Đấng Cố Vấn Khác: Trong diễn văn từ biệt, Chúa Giê-su hứa ban “Đấng Yên ủi” khác (Giăng 14:16). Từ Hy Lạp “παράκλητος” (paraklētos) được dùng ở đây rất phong phú, mang nghĩa “người được gọi đến bên cạnh,” có thể dịch là Đấng Biện Hộ, Đấng An Ủi, hay Đấng Cố Vấn (NIV: “Advocate/Counsellor”). Chúa Thánh Linh tiếp nối công việc cố vấn của Chúa Giê-su trên đất, dạy dỗ, nhắc nhở, dẫn dắt chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 14:26, 16:13). Điều này cho thấy chức vụ Cố Vấn Kỳ Diệu vẫn đang tiếp diễn cách sống động trong Hội Thánh qua Đức Thánh Linh.

Chúa Giê-su không phải là một Đấng Cố Vấn chỉ tồn tại trong sách vở hay lịch sử. Ngài là Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu hằng sống, luôn sẵn sàng dẫn dắt con cái Ngài. Dưới đây là những bước thực tiễn để kinh nghiệm Ngài trong đời sống hằng ngày:

1. Nhận Biết Sự Giới Hạn của Sự Khôn Ngoan Con Người và Tìm Đến Ngài Trước Nhất: Sứ đồ Gia-cơ khuyên: “Ví bằng trong anh em có kẻ kém khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời, là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi, không trách móc ai, thì kẻ ấy sẽ được ban cho.” (Gia-cơ 1:5). Bước đầu tiên là thừa nhận rằng chúng ta cần một sự khôn ngoan cao hơn – sự khôn ngoan đến từ trên (Gia-cơ 3:17). Thay vì chỉ dựa vào phân tích, kinh nghiệm hay lời khuyên thuần túy thế gian, hãy đưa mọi nan đề, quyết định lớn nhỏ lên trước mặt Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu trong sự cầu nguyện.

2. Lắng Nghe Lời Cố Vấn Qua Kinh Thánh – “Tư Vấn Trực Tuyến” Từ Chúa: Kinh Thánh không phải là quyển sách luật khô khan, mà là nơi Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu phán dạy. “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành.” (2 Ti-mô-thê 3:16-17). Việc đọc, suy ngẫm, học thuộc Lời Chúa mỗi ngày chính là quá trình tiếp nhận lời cố vấn tối thượng, giúp chúng ta được “rèn tập” để nhận biết ý muốn tốt lành của Đức Chúa Trời (Rô-ma 12:2).

3. Học Tập Tấm Gương Cố Vấn của Chúa Giê-su trong Các Mối Quan Hệ: Khi được người khác tìm đến để xin lời khuyên, chúng ta có thể noi theo cách của Chúa: - Lắng nghe với sự thấu hiểu và yêu thương (như với người đàn bà Sa-ma-ri). - Đặt câu hỏi để giúp họ tự nhận ra vấn đề gốc rễ, thay vì áp đặt câu trả lời. - Dẫn họ trở về với nguyên tắc Kinh Thánh và chỉ cho họ thấy Chúa Giê-su là giải pháp. - Kiên nhẫn và tế nhị, không vội vàng kết án.

4. Nhạy Bén và Vâng Phục Sự Dẫn Dắt của Đấng Cố Vấn Thánh Linh: Trong những tình huống cụ thể không có câu Kinh Thánh rõ ràng, chúng ta có Đấng Cố Vấn Thánh Linh ngự trong lòng. Sự “ấn tượng” bình an (Cô-lô-se 3:15), sự cáo trách về tội lỗi, hay sự thúc giục hướng thiện trong tâm linh thường là cách Ngài cố vấn. Chìa khóa là giữ mối tương giao thường xuyên với Chúa (ở trong Ngài – Giăng 15:4-5) để nhận biết tiếng Ngài và can đảm vâng theo, dù đôi khi nó có vẻ “kỳ diệu” (khác với suy tính tự nhiên).

5. An Nghỉ trong Sự Khôn Ngoan và Chủ Quyền của Ngài: Có những lúc chúng ta cầu xin sự hướng dẫn nhưng dường như không nhận được câu trả lời rõ ràng ngay lập tức. Trong những khoảnh khắc ấy, đức tin được tôi luyện khi chúng ta tin cậy rằng Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu của chúng ta đang làm việc, ngay cả trong sự im lặng. Chúng ta có thể an nghỉ như Đa-vít: “Hãy phó thác đường lối mình cho Đức Giê-hô-va, và nhờ cậy nơi Ngài, thì Ngài sẽ làm thành việc ấy.” (Thi Thiên 37:5). Ngài thấu biết mọi sự và kế hoạch của Ngài là hoàn hảo.

Danh hiệu “Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu” (Pele’ Yo‘etz) trong Ê-sai 9:6 là một trong những mặc khải trọng yếu nhất về nhân vật và chức vụ của Đấng Mê-si. Nó báo trước một Vua không chỉ cai trị bằng quyền lực, mà còn dẫn dắt bằng sự khôn ngoan siêu nhiên và đầy thương xót. Chúa Giê-su Christ đã ứng nghiệm danh hiệu này một cách trọn vẹn qua lời dạy dỗ đầy thẩm quyền, sự cố vấn cá nhân biến đổi đời sống, và trên hết, qua kế hoạch cứu rỗi kỳ diệu nơi thập tự giá. Ngày nay, Ngài vẫn là Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu cho mọi tín hữu qua Lời Ngài và Đức Thánh Linh.

Lời mời gọi dành cho chúng ta là hãy ngừng việc chỉ chạy theo những lời khuyên chóng vánh của thế gian, và bước vào mối tương giao sống động với Đấng Cố Vấn vĩ đại nhất. Hãy đem mọi gánh nặng, thắc mắc, và nan đề đến với Ngài. Hãy lắng nghe Ngài qua Kinh Thánh. Hãy học vâng theo sự dẫn dắt của Thánh Linh. Khi làm điều đó, chúng ta sẽ không chỉ nhận được những chỉ dẫn đúng đắn, mà còn khám phá ra rằng chính Con Đường, Lẽ Thật và Sự Sống – là Chúa Giê-su – đang đồng hành với chúng ta trong từng bước đi. Ngài thật là Đấng Cố Vấn Kỳ Diệu của linh hồn chúng ta.