Chúa Giêsu có phải là người da trắng?

Chủ đề về ngoại hình chủng tộc của Chúa Giêsu Christ không chỉ là một thắc mắc lịch sử hay nhân chủng học, mà còn chạm đến những hiểu biết thần học sâu sắc về sự nhập thể (Incarnation), bản chất của Đấng Christ và sự phổ quát của Phúc Âm. Trong một thế giới thường đặt nặng vấn đề bản sắc và ngoại hình, việc tìm hiểu chân lý từ Lời Chúa là điều cần thiết để xây dựng đức tin đúng đắn, tránh những ngộ nhận có thể làm lu mờ sự vinh hiển của Đấng Cứu Thế.

Kinh Thánh xác định rõ ràng Chúa Giêsu là một người Do Thái, sinh ra và lớn lên tại một vùng đất cụ thể. Ngài được gọi là "người Na-xa-rét" (Ma-thi-ơ 2:23) và "người Ga-li-lê" (Ma-thi-ơ 26:69). Cha mẹ Ngài, Giô-sép và Ma-ri, đều là người Do Thái thuộc dòng dõi Vua Đa-vít (Lu-ca 1:27, 2:4).

Về mặt địa lý, vùng Galilee và xứ Giu-đê thế kỷ thứ nhất thuộc vùng Cận Đông cổ đại (ngày nay là Israel và Palestine). Cư dân bản địa thuộc nhóm người Semitic, có đặc điểm nhân chủng học tương đồng với các dân tộc Trung Đông khác. Kinh Thánh nhiều lần đề cập đến việc Chúa Giêsu và các môn đồ dễ dàng hòa lẫn vào đám đông (ví dụ: Giăng 7:11-12), cho thấy Ngài mang ngoại hình điển hình của một người đàn ông Do Thái trong thời đại đó. Việc Giu-đa Ích-ca-ri-ốt phải dùng một dấu hiệu đặc biệt—cái hôn—để chỉ ra Ngài cho những kẻ bắt (Lu-ca 22:47-48) càng khẳng định Ngài không có ngoại hình khác biệt hay nổi bật so với những người Do Thái khác.

Điều đáng chú ý nhất là Kinh Thánh không hề mô tả chi tiết ngoại hình thể chất của Chúa Giêsu—không đề cập đến màu da, màu mắt, chiều cao hay kiểu tóc. Sự im lặng này mang ý nghĩa thần học sâu sắc:

• Trọng tâm thuộc linh: Đức Chúa Trời cố ý không để lại mô tả nào, để sự chú ý của chúng ta không tập trung vào vẻ bề ngoài chóng qua, mà vào bản chất, lời nói, hành động và sứ mệnh cứu chuộc của Ngài. Đấng Christ đến để bày tỏ Đức Chúa Trời cho con người, chứ không phải để trở thành một biểu tượng thẩm mỹ.
• Lời tiên tri về Đầy tớ Đau khổ: Ê-sai 53:2 tiên tri về Đấng Mê-si: "Người đã lớn lên trước mặt Ngài như một cái chồi, như cái rễ ra từ đất khô; Người chẳng có hình dung, chẳng có sự đẹp đẽ; và khi chúng ta thấy người, không có sự tốt đẹp cho chúng ta ưa thích được." (KJV: "he hath no form nor comeliness; and when we shall see him, there is no beauty that we should desire him"). Điều này nhấn mạnh sự khiêm nhường và thân phận tôi tớ của Ngài, chứ không phải vẻ hào nhoáng bên ngoài.

Mọi hình ảnh Chúa Giêsu da trắng, tóc vàng, mắt xanh đều là sản phẩm của nghệ thuật và văn hóa các dân tộc (chủ yếu châu Âu) sau này, nhằm diễn giải và hình tượng hóa Ngài theo bối cảnh văn hóa của họ. Những hình ảnh này, dù có giá trị nghệ thuật và lịch sử, không phải là chân dung thật và không nên được xem như chân lý Kinh Thánh.

Sự nhập thể của Đức Chúa Trời trong Chúa Giêsu Christ là một mầu nhiệm vĩ đại: Ngôi Lời đã trở nên xác thịt (σὰρξ - sarx) (Giăng 1:14). Từ ngữ "xác thịt" (sarx) trong tiếng Hy Lạp chỉ đến thân thể vật lý, con người trọn vẹn trong thế giới thực. Điều này có nghĩa Ngài đã mang lấy một thân thể thật, trong một chủng tộc, một nền văn hóa và một thời điểm lịch sử cụ thể. Ngài trở nên hoàn toàn giống chúng ta, ngoại trừ tội lỗi (Hê-bơ-rơ 4:15).

Tuy nhiên, việc Ngài mang lấy thân thể của một người Do Thái ở Trung Đông không giới hạn giá trị cứu rỗi của Ngài. Ngược lại, đó chính là nền tảng cho sự cứu rỗi phổ quát:

• Ngài là "Chiên con của Đức Chúa Trời, Đấng cất tội lỗi thế gian đi" (Giăng 1:29). Chữ "thế gian" (κόσμος - kosmos) bao hàm toàn thể nhân loại.
• Sự chết và sống lại của Ngài là "của lễ chuộc tội... cho cả thiên hạ" (1 Giăng 2:2).
• Đại Mạng Lệnh truyền rao Phúc Âm "cho muôn dân" (Ma-thi-ơ 28:19) và làm chứng "cho đến cùng trái đất" (Công vụ 1:8).

Thần học Tin Lành nhấn mạnh rằng sự cứu rỗi đến bởi đức tin nơi Đấng Christ, chứ không bởi chủng tộc, nền văn hóa hay ngoại hình. Sứ đồ Phao-lô tuyên bố: "Tại đây không còn người Giu-đa hoặc người Gờ-réc; không còn người tôi mọi hoặc người tự chủ; không còn đàn ông hoặc đàn bà; vì trong Đấng Christ Jêsus, anh em đều là một" (Ga-la-ti 3:28). Trong Đấng Christ, mọi hàng rào phân cách chủng tộc và văn hóa đều bị phá đổ (Ê-phê-sô 2:14).

Hiểu biết đúng đắn về chủ đề này có những ứng dụng thiết thực và biến đổi cho đời sống đức tin của chúng ta:

1. Vượt Quan Chủ Nghĩa Dân Tộc & Thành Kiến Chủng Tộc Trong Hội Thánh: Chúng ta được kêu gọi nhìn nhận anh em trong Chúa bằng cặp mắt thuộc linh, không phải theo màu da hay nguồn gốc dân tộc. Hội Thánh là thân thể Đấng Christ, gồm nhiều chi thể khác nhau, nhưng hiệp một (1 Cô-rinh-tô 12:12-13). Mọi hình thức kỳ thị hay tôn vinh một chủng tộc nào đó đều trái với tinh thần Phúc Âm.

2. Tập Trung Vào Bản Chất Thuộc Linh Của Đấng Christ: Thay vì tò mò hoặc tranh cãi về diện mạo thể chất, chúng ta nên tập trung vào những điều Kinh Thánh mạc khải rõ ràng về Ngài: Ngài là "Đường đi, Chân lý, và Sự sống" (Giăng 14:6), là "Bánh của sự sống" (Giăng 6:35), là "Đấng chăn chiên nhân lành" (Giăng 10:11). Sự thờ phượng thật là thờ phượng Đức Chúa Trời trong tâm thần và lẽ thật (Giăng 4:24), không phải thờ phượng một hình ảnh hay ý niệm văn hóa về Ngài.

3. Truyền Giáo Với Góc Nhìn Đúng Đắn: Khi rao giảng Phúc Âm cho mọi dân tộc, chúng ta rao giảng về một Chúa Giêsu lịch sử đã sống, chết và sống lại để cứu chuộc họ, chứ không "xuất khẩu" một hình ảnh văn hóa Châu Âu về Ngài. Phúc Âm có sức mạnh biến đổi và thích ứng trong mọi nền văn hóa mà không đánh mất cốt lõi thần học.

4. Nuôi Dưỡng Sự Khiêm Nhường Và Đồng Cảm: Chúa Giêsu, dù là Đức Chúa Trời toàn năng, đã tự nguyện mang lấy thân phận con người với tất cả những giới hạn về văn hóa và xã hội (Phi-líp 2:6-7). Điều này dạy chúng ta bài học về sự khiêm nhường, hạ mình và đồng cảm với những người khác biệt với mình.

Trả lời cho câu hỏi "Chúa Giêsu có phải là người da trắng?": Về mặt lịch sử và nhân chủng, không. Chúa Giêsu là một người đàn ông Do Thái sinh sống ở vùng Trung Đông thế kỷ thứ nhất, mang những đặc điểm nhân chủng của dân tộc ấy. Tuy nhiên, câu trả lời quan trọng hơn nằm ở lãnh vực thần học: Chúa Giêsu Christ là Con Đức Chúa Trời nhập thể, Đấng Cứu Rỗi cho cả nhân loại. Sự vinh hiển, quyền năng và ân điển của Ngài siêu việt hoàn toàn trên mọi khái niệm về chủng tộc, màu da hay văn hóa.

Sự cứu rỗi Ngài mang đến không phụ thuộc vào việc chúng ta hình dung Ngài trông như thế nào, mà phụ thuộc vào việc chúng ta có đặt đức tin nơi Ngài là Con Đức Chúa Trời, Đấng đã chết thay cho tội lỗi chúng ta và sống lại hay không. Như sứ đồ Giăng đã tập trung vào: "Điều đã có từ trước hết, là điều chúng tôi đã nghe, điều mắt chúng tôi đã thấy, điều chúng tôi đã ngắm và tay chúng tôi đã rờ, về lời sự sống" (1 Giăng 1:1). Phước thay cho những kẻ chẳng từng thấy mà đã tin (Giăng 20:29).

Ước mong mỗi chúng ta luôn hướng lòng về Chúa Giêsu Christ của Kinh Thánh—Đấng Christ lịch sử, sống động và đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời—và để cho hình ảnh đích thực của Ngài, là hình ảnh của tình yêu, sự hy sinh và vinh quang thánh khiết, được in dấu trong lòng và thể hiện qua đời sống chúng ta mỗi ngày.