Ý Nghĩa Của Việc Bức Màn Trong Đền Thờ Bị Xé Làm Đôi
Trong các sự kiện vĩ đại và siêu nhiên xảy ra vào giờ phút Chúa Giê-su Christ, Con Đức Chúa Trời, trút hơi thở cuối cùng trên thập tự giá, có một sự kiện đầy biểu tượng được cả ba sách Phúc Âm Nhất Lãm ghi lại: “Bức màn trong đền thờ bị xé làm đôi từ trên xuống dưới” (Ma-thi-ơ 27:51; Mác 15:38; Lu-ca 23:45). Sự kiện này không phải là một sự cố ngẫu nhiên hay một hiện tượng tự nhiên, mà là một tuyên ngôn thần học hùng hồn từ chính Đức Chúa Trời, đánh dấu sự kết thúc của một thời đại cũ và mở ra một kỷ nguyên mới cho nhân loại. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khai phá bối cảnh, ý nghĩa nguyên thủy, và những áp dụng biến đổi cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay từ sự kiện trọng đại này.
Để hiểu được tầm vóc của phép lạ này, chúng ta phải quay lại với hệ thống đền tạm và đền thờ theo luật pháp Môi-se. Đền thờ tại Giê-ru-sa-lem được chia thành nhiều khu vực, nhưng quan trọng nhất là sự phân chia giữa Nơi Thánh (Holy Place) và Nơi Chí Thánh (Holy of Holies, tiếng Hê-bơ-rơ: Qōdeš haqQŏdāšîm).
Theo Xuất Ê-díp-tô Ký 26:31-33, một tấm bức màn (tiếng Hê-bơ-rơ: pārōket) dày, được thêu hình chê-ru-bin rất mỹ thuật, sẽ ngăn cách Nơi Thánh với Nơi Chí Thánh. Nơi Chí Thánh là nơi đặc biệt có sự hiện diện của Đức Giê-hô-va ngự giữa hai chê-ru-bin trên nắp thi ân của Hòm Giao Ước (Xuất Ê-díp-tô Ký 25:22). Chỉ có một người duy nhất được phép vào nơi này: Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm, và chỉ được vào một lần trong năm vào Ngày Đại Lễ Chuộc Tội (Yom Kippur), với huyết của con sinh tế để chuộc tội cho chính mình và cho dân sự (Lê-vi Ký 16).
Bức màn đó là một ranh giới tuyệt đối. Nó biểu thị một sự thật thần học nghiêm trọng: tội lỗi của con người đã tạo ra một sự ngăn cách thẳm sâu với Đức Chúa Trời thánh khiết (Ê-sai 59:2). Sự hiện diện của Đức Chúa Trời quá thánh khiết, đến nỗi tội nhân không thể vào đó mà không chết (Lê-vi Ký 16:2). Bức màn là một lời nhắc nhở hằng ngày, hằng năm về sự xa cách, về nhu cầu cần một đấng trung bảo, và về sự nghiêm trọng của tội lỗi.
Cả ba sách Phúc Âm đều ghi nhận sự kiện này xảy ra ngay lập tức sau khi Chúa Giê-su tắt hơi (trong tiếng Hy Lạp: exepneusen – Ngài trút linh hồn). Ma-thi-ơ 27:50-51 chép: “Đức Chúa Jêsus lại kêu lên một tiếng lớn, rồi trút linh hồn. Và nầy, cái màn trong đền thờ bị xé ra làm hai từ trên chí dưới…”.
Hãy chú ý đến những chi tiết quan trọng:
1. Thời điểm: Ngay khi Chúa Giê-su “phó thác linh hồn Ngài” (Lu-ca 23:46). Điều này cho thấy sự kiện có liên hệ nhân quả trực tiếp với cái chết của Ngài.
2. Hướng xé: “Từ trên xuống dưới” (tiếng Hy Lạp: ap’ anōthen heōs katō). Đây là chi tiết then chốt. Một bức màn dày, chắc chắn như vậy nếu bị hư hỏng do con người hay động đất, thường sẽ rách từ dưới lên hoặc rách tả tơi. Nhưng việc nó bị xé từ trên xuống là dấu hiệu rõ ràng cho thấy hành động này đến từ Thiên Thượng. Chính Đức Chúa Trời, từ ngai Ngài, đã xé tấm màn ngăn cách này.
3. Sự hoàn tất: Nó bị xé “làm đôi”, một cách triệt để, không thể vá lại được. Điều này báo hiệu sự chấm dứt vĩnh viễn của chế độ cũ.
Sự kiện này là dấu ấn của Đức Chúa Trời trên công trình cứu chuộc của Chúa Giê-su, và nó mang ít nhất bốn ý nghĩa trọng đại:
1. Sự Ngăn Cách Giữa Đức Chúa Trời Và Loài Người Đã Bị Phá Đổ:
Cái chết chuộc tội của Chúa Giê-su trên thập tự giá là của lễ cuối cùng, trọn vẹn và đời đời. Sứ đồ Phao-lô giải thích trong Ê-phê-sô 2:14: “Vì Ngài là sự hòa hiệp của chúng ta; Ngài đã hiệp cả hai lại làm một, phá đổ bức tường ngăn cách”. Bức màn bị xé là biểu tượng hữu hình cho thực tại thuộc linh này. “Đường vào nơi rất thánh” giờ đây đã được mở ra (Hê-bơ-rơ 10:19-20). Sự xa cách do tội lỗi gây ra đã được giải quyết bởi huyết của Chiên Con.
2. Chế Độ Tế Lễ Cũ Theo Luật Pháp Đã Được Ứng Nghiệm Và Kết Thúc:
Các của lễ chuộc tội bằng máu chiên, bò đực không thể cất tội lỗi đi được (Hê-bơ-rơ 10:4). Chúng chỉ là “bóng của những sự tốt lành ngày sau” (Hê-bơ-rơ 10:1). Chúa Giê-su, với tư cách là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm trọn vẹn và của lễ trọn vẹn, đã vào chính “Nơi Chí Thánh trên trời” không phải bằng huyết của chiên, bò, nhưng bằng chính huyết Ngài (Hê-bơ-rơ 9:11-12). Khi Ngài tuyên bố “Mọi sự đã được trọn” (Giăng 19:30), mọi biểu tượng và nghi thức của chế độ cũ đều đã đạt đến mục đích và hoàn tất. Bức màn bị xé là dấu chấm hết cho sự cần thiết của một đền thờ bằng đá với một hệ thống tế lễ trung gian như cũ.
3. Một Con Đường Mới Và Sống Đã Được Mở Ra Cho Mọi Người:
Đây là ý nghĩa vinh hiển nhất. Sách Hê-bơ-rơ khai triển mạnh mẽ điều này: “Ấy vậy, hỡi anh em, nhờ huyết Đức Chúa Jêsus, chúng ta được lòng dạn dĩ vào nơi rất thánh, bởi đường mới và sống mà Ngài đã mở ngang qua cái màn, nghĩa là ngang qua xác Ngài” (Hê-bơ-rơ 10:19-20). Chú ý: Con đường mới này được mở ra “ngang qua xác Ngài”. Thân thể của Chúa Giê-su bị tan nát trên thập tự giá chính là phương tiện để bức màn ngăn cách bị xé toạc. Giờ đây, mọi tín hữu – không phân biệt Do Thái hay Dân Ngoại, nam hay nữ, giàu hay nghèo – đều có thể “đến gần” (Hê-bơ-rơ 4:16) một cách trực tiếp, với lòng đầy dẫy đức tin, vào trong sự hiện diện đầy ân sủng của Đức Chúa Trời. Chúng ta không cần một thầy tế lễ loài người làm trung gian nữa, vì chúng ta có “một thầy tế lễ thượng phẩn... đã ngự bên hữu ngai Đấng tôn nghiêm trong các từng trời” (Hê-bơ-rơ 8:1).
4. Sự Phán Xét và Sự Thay Đổi Vĩ Đại:
Lu-ca 23:45 còn thêm một chi tiết: “Mặt trời trở nên tối tăm, và cái màn trong đền thờ bị xé ra làm hai ở giữa”. Sự tối tăm bao phủ và bức màn bị xé cùng lúc có thể nói lên hai khía cạnh của thập tự giá: sự phán xét trên tội lỗi (sự tối tăm) và sự mở đường cho ân điển (bức màn xé). Hơn nữa, việc này báo trước sự phán xét trên đền thờ vật chất và hệ thống tôn giáo cũ đã từ chối Đấng Mê-si. Đền thờ ấy và chức vụ của nó sẽ sớm bị phá hủy hoàn toàn vào năm 70 S.C., nhưng thực tại thuộc linh mà nó biểu trưng đã được Chúa Giê-su hoàn thành cách trọn vẹn.
Lẽ thật vĩ đại này không chỉ là một sự kiện lịch sử, mà phải biến đổi cách chúng ta sống và tiếp cận Đức Chúa Trời mỗi ngày.
1. Sống Trong Sự Tự Do và Lòng Dạn Dĩ:
Là con cái Đức Chúa Trời, chúng ta được kêu gọi sống không trong sự sợ hãi, nghi ngờ hay cảm giác xa cách. Hãy đến với Ngài trong sự cầu nguyện với “lòng dạn dĩ” (Hê-bơ-rơ 4:16). Bạn không cần phải qua một trung gian nào khác ngoài Chúa Giê-su Christ. Bạn có thể trực tiếp thưa: “Thưa Cha...”. Hãy nắm lấy đặc ân này mỗi ngày.
2. Phá Đổ Những “Bức Màn” Cá Nhân:
Mặc dù bức màn trong đền thờ đã bị xé, nhưng đôi khi chúng ta lại dựng lên những bức màn ngăn cách của riêng mình: sự tội lỗi chưa xưng nhận, cảm giác tội lỗi, sự nghi ngờ, hay niềm tin rằng mình không xứng đáng. Hãy nhớ rằng, sự xứng đáng của chúng ta dựa trên công lao của Chúa Giê-su, không dựa trên cảm xúc hay thành tích của chúng ta. Hãy xưng tội, tiếp nhận sự tha thứ (1 Giăng 1:9), và bước qua những bức màn giả tạo ấy bằng đức tin.
3. Trân Quý và Rao Truyền Sự Tiếp Cận Trực Tiếp:
Chúng ta có một phước hạnh mà các thánh đồ thời Cựu Ước hằng mong ước. Hãy đừng xem thường nó. Trong việc truyền giáo, hãy rao ra tin mừng rằng nhờ Chúa Giê-su, mọi người đều có thể được “hòa thuận lại với Đức Chúa Trời” (Rô-ma 5:1). Đây là cốt lõi của Phúc Âm.
4. Thờ Phượng Trong Tâm Thần và Lẽ Thật:
Đền thờ ngày nay không phải là một tòa nhà, nhưng là thân thể của các tín hữu và mỗi cá nhân có Đức Thánh Linh ngự trị (1 Cô-rinh-tô 6:19). Chúng ta thờ phượng không còn bị giới hạn bởi một địa điểm đền thờ nào, nhưng “trong tâm thần và lẽ thật” (Giăng 4:23-24). Sự thờ phượng của chúng ta phải xuất phát từ một tấm lòng biết ơn vì con đường mới và sống đã được mở ra.
Tiếng xé vải vang dội từ bức màn trong đền thờ vào giờ phút Chúa Giê-su chịu chết là tiếng vọng của ân điển vĩ đại nhất trong lịch sử. Nó công bố rằng chương trình cứu chuộc đã hoàn tất, lời nguyền của tội lỗi đã bị phá vỡ, và một con đường sống động đã được khai thông thẳng đến ngai ân điển của Đức Chúa Trời. Sự kiện này không chỉ là một phép lạ trong quá khứ; nó là nền tảng cho mối quan hệ hiện tại và vĩnh cửu của chúng ta với Đức Chúa Trời.
Hôm nay, mỗi chúng ta được mời gọi bước đi trong sự tự do mà Chúa Christ đã mua bằng giá quá đắt. Hãy sống như những người con thật, không còn là tôi mọi hay người xa lạ, nhưng là những người được quyền “đến gần” trong sự thân mật tuyệt vời với Cha Thiên Thượng. Bức màn đã bị xé – đời đời không còn gì có thể phân rẽ chúng ta khỏi tình yêu của Đức Chúa Trời trong Đấng Christ Giê-su, Chúa chúng ta (Rô-ma 8:38-39).