Đức Thánh Linh là ai?

Trong niềm tin Cơ Đốc, Đức Chúa Trời Ba Ngôi là một mầu nhiệm thâm sâu: Đức Chúa Cha, Đức Chúa Con và Đức Thánh Linh. Trong ba Ngôi vị này, Đức Thánh Linh thường là Đấng bị hiểu lầm nhiều nhất—đôi khi bị xem như một “quyền năng mờ ảo” hơn là một Ngôi Vị thật sự. Tuy nhiên, Kinh Thánh mặc khải rõ ràng về thân vị, công việc và tầm quan trọng sống còn của Ngài trong đời sống tín hữu. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát Kinh Thánh để trả lời câu hỏi căn bản: **Đức Thánh Linh là ai?**

I. Thánh Linh Là Đức Chúa Trời: Thần Tính Của Ngài

Trước hết, Kinh Thánh xác nhận rõ ràng Đức Thánh Linh chính là Đức Chúa Trời, Ngôi Ba trong Ba Ngôi hiệp một. Ngài mang đầy đủ các thuộc tính thần thượng.

1. Ngài có những danh xưng thần thượng: Trong Công vụ 5:3-4, Phi-e-rơ quở trách A-na-nia: “Sao mà quỉ Sa-tan đã đầy dẫy lòng ngươi, đến nỗi ngươi nói dối cùng Đức Thánh Linh... Ngươi nói dối... với Đức Chúa Trời.” Ở đây, nói dối với Đức Thánh Linh được đồng nhất với nói dối với Đức Chúa Trời, khẳng định thần tính của Ngài.

2. Ngài mang các thuộc tính chỉ thuộc về Đức Chúa Trời:
- Toàn tại (Omnipresent): Thánh Vịnh 139:7-10 tuyên bố: “Tôi sẽ đi đâu xa Thần Chúa? Tôi sẽ trốn đâu khỏi mặt Chúa?”.
- Toàn tri (Omniscient): 1 Cô-rinh-tô 2:10-11 viết: “Đức Thánh Linh dò xét mọi sự, cả đến sự sâu nhiệm của Đức Chúa Trời... Vả, có ai biết sự trong lòng loài người, chỉ thần linh của loài người trong người ấy; cũng vậy, chẳng ai biết sự trong lòng Đức Chúa Trời, trừ ra Thánh Linh của Đức Chúa Trời.”
- Toàn năng (Omnipotent): Sự sáng tạo (Sáng thế ký 1:2) và sự sống lại của Đấng Christ (Rô-ma 8:11) đều bởi quyền năng của Thánh Linh.

3. Ngài đồng đẳng với Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con: Công thức làm báp-tem trong Ma-thi-ơ 28:19 “Nhân danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh” và lời chúc phúc trong 2 Cô-rinh-tô 13:14 đều đặt ba Ngôi Vị trên cùng một bình diện.

II. Thánh Linh Là Một Ngôi Vị: Không Phải Chỉ Là Một “Quyền Năng”

Một sai lầm phổ biến là xem Đức Thánh Linh chỉ như một “ảnh hưởng” hay “sức mạnh” vô hình. Từ ngữ Hy Lạp cho “Thánh Linh” là Πνεῦμα Ἅγιον (Pneuma Hagion), một danh từ trung tính, nhưng Kinh Thánh dùng các đại từ nhân xưng nam tính (ἐκεῖνος - ekeinos, “Ngài”) để chỉ về Ngài (Giăng 16:13-14), chứng tỏ Ngài là một Ngôi Vị.

Kinh Thánh mô tả Ngài có đầy đủ đặc tính của một thân vị:
- Có trí tuệ: Ngài biết, dò xét và dạy dỗ (1 Cô-rinh-tô 2:10-13).
- Có tình cảm: Ngài có thể bị buồn, bị phỉ báng (Ê-phê-sô 4:30, Ma-thi-ơ 12:31).
- Có ý chí: Ngài phân phát ân tứ “theo ý mình muốn” (1 Cô-rinh-tô 12:11).
- Ngài hành động như một Ngôi Vị: Ngài phán (1 Ti-mô-thê 4:1), làm chứng (Giăng 15:26), cầu thay (Rô-ma 8:26), dẫn dắt (Rô-ma 8:14), và ngăn cấm (Công vụ 16:6-7).

Việc phỉ báng Đức Thánh Linh là tội không thể tha (Ma-thi-ơ 12:31) chứng minh rằng đối tượng bị xúc phạm là một Ngôi Vị thần thượng, chứ không phải một thế lực vô tri.

III. Công Việc Của Đức Thánh Linh Trong Lịch Sử Và Sự Cứu Rỗi

Công việc của Đức Thánh Linh xuyên suốt Kinh Thánh, đạt đến đỉnh cao trong thời đại Hội Thánh.

1. Trong Cựu Ước:
- Hiện diện trong công cuộc sáng tạo (Sáng thế ký 1:2).
- Ban năng lực cho các lãnh đạo, quan xét, vua chúa (như Sam-sôn – Các Quan Xét 14:6).
- Cảm thúc các tiên tri để viết và rao truyền Lời Đức Chúa Trời (2 Phi-e-rơ 1:21). Từ ngữ Hê-bơ-rơ là רוּחַ (ruach), cũng có nghĩa là “hơi thở” hay “gió”, nói lên quyền năng sáng tạo và sự sống từ Ngài.

2. Trong Chức Vụ Của Đấng Christ:
- Thai dựng Chúa Giê-xu trong lòng Ma-ri (Ma-thi-ơ 1:18,20).
- Ngự xuống trên Chúa Giê-xu lúc chịu báp-tem (Ma-thi-ơ 3:16).
- Đầy dẫy và dẫn đưa Ngài vào chức vụ (Lu-ca 4:1,14).
- Qua Ngài, Đức Thánh Linh thực hiện các phép lạ (Ma-thi-ơ 12:28).

3. Trong Công Tác Cứu Rỗi Và Hội Thánh (Trọng Tâm Của Tân Ước):
- Tái Sinh (Sanh lại): Đây là công việc tối quan trọng. “Nếu một người chẳng nhờ nước và Thánh Linh mà sanh, thì không được vào nước Đức Chúa Trời” (Giăng 3:5). Chính Thánh Linh ban sự sống mới, làm chúng ta trở nên tạo vật mới (Tít 3:5).
- Ngự Trị và Ấn Chứng: Khi một người tin nhận Chúa Giê-xu, Đức Thánh Linh ngự vào lòng họ, trở thành “ấn chứng” cho cơ nghiệp đời đời (Ê-phê-sô 1:13-14). Chữ “ấn chứng” (ἀρραβών - arrabon) trong nguyên văn có nghĩa là của đặt cọc, bảo đảm cho sự cứu chuộc trọn vẹn.
- Ban Ân Tứ (Số Nhiều) và Bông Trái (Số Ít): Ân tứ Thánh Linh (χαρίσματα - charismata) là những khả năng đặc biệt để phục vụ Hội Thánh (1 Cô-rinh-tô 12:4-11). Bông trái Thánh Linh (καρπός - karpos) là chín đức tính của Chúa Cứu Thế được hình thành trong đời sống tín hữu: “yêu thương, vui mừng, bình an, nhịn nhục, nhân từ, hiền lành, trung tín, mềm mại, tiết độ” (Ga-la-ti 5:22-23). Ân tứ là để phục vụ, bông trái là để bày tỏ bản tính.
- Cảm Thúc và Giải Nghĩa Kinh Thánh: Ngài cảm thúc các sứ đồ viết nên Tân Ước (Giăng 16:12-13) và là Thầy dạy vĩ đại, mở trí để chúng ta hiểu Lời Ngài (1 Cô-rinh-tô 2:12-14).
- Cầu Thay: “Ngài... lấy sự than thở không thể nói ra được mà cầu khẩn thay cho chúng ta” (Rô-ma 8:26). Đây là một chức vụ đầy an ủi.
- Hướng Dẫn Và Làm Vinh Hiển Chúa Cứu Thế: Mục đích tối thượng của Thánh Linh không phải là tôn vinh chính Ngài, mà là “làm sáng danh Ta [Chúa Giê-xu]” (Giăng 16:14). Ngài dẫn chúng ta vào mọi lẽ thật và hướng lòng chúng ta về Chúa Cứu Thế.