Nói Tiếng Lạ và Bằng Chứng Của Đức Thánh Linh
Chủ đề về ân tứ nói tiếng lạ (hay nói các thứ tiếng) luôn là một chủ đề gây nhiều thảo luận, hiểu lầm, và đôi khi là chia rẽ trong cộng đồng Cơ Đốc. Một câu hỏi then chốt thường được đặt ra là: Có phải nói tiếng lạ là bằng chứng tất yếu, duy nhất, hoặc bắt buộc cho thấy một người có đầy dẫy Đức Thánh Linh không? Để trả lời câu hỏi thần học quan trọng này, chúng ta cần quay về với Kinh Thánh – thẩm quyền tối cao cho đức tin và sự thực hành – và khảo sát cách toàn diện, trung thực về những gì Lời Chúa dạy.
Bài nghiên cứu này sẽ phân tích các phân đoạn then chốt trong Tân Ước, khám phá ý nghĩa của từ ngữ trong nguyên bản, và đặt ân tứ nói tiếng lạ vào đúng vị trí của nó trong bức tranh tổng thể về công việc của Đức Thánh Linh và các ân tứ Ngài ban cho Hội Thánh.
Trong Tân Ước, hiện tượng "nói tiếng lạ" được ghi lại rõ ràng trong sách Công vụ các Sứ đồ và thư 1 Cô-rinh-tô. Từ Hy Lạp được sử dụng là "γλῶσσα" (glōssa), nghĩa đen là "cái lưỡi", và thường được hiểu là "ngôn ngữ". Từ này xuất hiện trong cụm "ἑτέραις γλώσσαις" (heterais glōssais) trong Công vụ 2:4, có nghĩa là "các thứ tiếng khác".
1. Công vụ 2:1-13 – Lễ Ngũ Tuần: Đây là sự kiện khai sinh Hội Thánh, khi Đức Thánh Linh giáng xuống cách đầy quyền năng. Các môn đồ "bắt đầu nói các thứ tiếng khác" (câu 4). Điều then chốt ở đây là những "thứ tiếng" này là ngôn ngữ có thật, có thể hiểu được bởi những người Do Thái từ nhiều nước khác nhau đang có mặt (câu 6, 8, 11). Họ kinh ngạc vì nghe các môn đồ "nói tiếng mẹ đẻ của chúng ta" (câu 8). Mục đích của việc nói tiếng lạ ở đây rất rõ ràng: để rao truyền những việc quyền năng của Đức Chúa Trời (câu 11) cho đám đông đa ngôn ngữ, từ đó Phi-e-rơ có cơ hội giảng bài giảng đầu tiên về Phúc Âm của Đấng Christ. Đây là một dấu kỳ (sēmeion) xác nhận sứ điệp và sự hiện diện của Đức Thánh Linh.
2. Công vụ 10:44-46 & 19:1-7 – Thánh Linh Giáng Trên Dân Ngoại và Môn Đồ Giăng: Tại nhà Cọt-nây, Đức Thánh Linh giáng trên những người ngoại bang đang nghe Phúc Âm. Bằng chứng khiến các tín hữu gốc Do Thái kinh ngạc là "vì nghe chúng nói tiếng ngoại bang và khen ngợi Đức Chúa Trời" (10:46). Ở đây, việc nói tiếng lạ là dấu hiệu xác nhận cho các sứ đồ rằng Đức Thánh Linh cũng đã được ban cho dân ngoại, phá đổ rào cản tôn giáo. Tương tự, tại Ê-phê-sô (19:6), việc nói tiếng lạ và nói tiên tri là dấu hiệu đi kèm khi những môn đồ của Giăng nhận lấy Đức Thánh Linh qua đức tin nơi Chúa Giê-xu.
3. 1 Cô-rinh-tô 12-14 – Giáo Huấn Cân Bằng Của Sứ Đồ Phao-lô: Đây là phân đoạn giáo lý quan trọng nhất về đề tài này. Phao-lô đề cập đến ân tứ nói tiếng lạ nhiều lần, nhưng luôn đặt nó trong bối cảnh rộng lớn hơn:
- 1 Cô-rinh-tô 12:4-11: Phao-lô liệt kê nhiều ân tứ khác nhau của Đức Thánh Linh, trong đó "nói các thứ tiếng lạ" và "thông giải các thứ tiếng lạ" chỉ là hai trong số nhiều ân tứ. Ông nhấn mạnh: "Có các sự ban cho khác nhau, nhưng chỉ có một Đức Thánh Linh" (câu 4) và "Ân điển đó là bởi một Đức Thánh Linh duy nhất ban cho mỗi người, tùy theo ý Ngài muốn" (câu 11). Điều này cho thấy không phải mọi tín đồ đều nhận cùng một ân tứ.
- 1 Cô-rinh-tô 12:28-30: Phao-lô đặt các chức vụ và ân tứ theo thứ tự: sứ đồ, tiên tri, giáo sư, kẻ làm phép lạ, kẻ chữa bệnh, kẻ giúp đỡ, kẻ cai quản, "nói các thứ tiếng lạ". Ông đặt câu hỏi tu từ: "Có phải tất cả đều là sứ đồ sao? Có phải tất cả đều là tiên tri sao?... Có phải tất cả đều nói tiếng lạ sao?" Câu trả lời ngầm hiểu là "KHÔNG".
Trong 1 Cô-rinh-tô 14, Phao-lô dành cả chương để điều chỉnh sự thực hành sai lầm của người Cô-rinh-tô về ân tứ này. Ông không cấm đoán (câu 39), nhưng kêu gọi sự thực hành có trật tự và đúng mục đích.
1. Mục Đích Của Ân Tứ Nói Tiếng Lạ: Theo Phao-lô, nói tiếng lạ trong nhóm nhóm, nếu không được thông giải, thì chỉ edifies (xây dựng) chính người nói (14:4). Trái lại, lời tiên tri (rao giảng Lời Chúa cách rõ ràng) xây dựng cả Hội Thánh. Vì vậy, mục tiêu tối thượng của mọi ân tứ là sự gây dựng Hội Thánh (14:12, 26). Nói tiếng lạ, vì thế, nên được thực hành kèm theo ân tứ thông giải để cộng đồng có thể nhận được sự gây dựng (14:13, 27-28).
2. Phân Biệt Giữa "Dấu Hiệu" và "Bằng Chứng": Một câu Kinh Thánh thường bị hiểu lầm là 1 Cô-rinh-tô 14:22: "Ấy vậy, các thứ tiếng lạ là để làm dấu (σημεῖόν, sēmeion) cho kẻ chẳng tin...". Nếu đọc ngữ cảnh, Phao-lô đang trích dẫn Ê-sai 28:11-12 để nói rằng tiếng lạ là một dấu hiệu của sự phán xét đối với kẻ chẳng tin cứng lòng. Ông so sánh: tiếng lạ là dấu cho kẻ chẳng tin, còn lời tiên tri là cho kẻ tin. Điều này không hề nói rằng tiếng lạ là "bằng chứng" duy nhất hoặc cao nhất cho thấy một người có Thánh Linh. Bằng chứng lớn hơn chính là đời sống được biến đổi và Hội Thánh được gây dựng.
Vậy, nếu nói tiếng lạ không phải là bằng chứng bắt buộc, thì bằng chứng nào thật sự cho thấy một Cơ Đốc nhân được đầy dẫy Đức Thánh Linh?
1. Bông Trái Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23): Đây là dấu hiệu nền tảng và phổ quát. Khi Đức Thánh Linh ngự trị và cai quản đời sống một tín hữu, Ngài sẽ sản sinh ra bông trái: lòng yêu thương, sự vui mừng, bình an, nhịn nhục, nhân từ, hiền lành, trung tín, mềm mại, tiết độ. Sứ đồ Phao-lô không nói "các bông trái" mà là "bông trái" (số ít), cho thấy đây là một tổng thể của đời sống Cơ Đốc chín chắn. Một người có thể nói tiếng lạ nhưng lại thiếu lòng yêu thương, hay gây chia rẽ, thì đang đi ngược lại với công việc chính yếu của Thánh Linh (xem 1 Cô-rinh-tô 13:1-2).
2. Làm Chứng Về Chúa Giê-xu Christ (Giăng 15:26, 16:13-14): Chức vụ chính của Đức Thánh Linh là tôn vinh Chúa Giê-xu Christ, đưa dắt tín hữu vào mọi lẽ thật, và làm chứng về Ngài. Một đời sống đầy Thánh Linh vì thế sẽ luôn tập trung vào Christ, tôn cao Danh Ngài, và rao truyền Phúc Âm cứu rỗi của Ngài.
3. Sự Xưng Nhận Đức Tin Căn Bản (1 Cô-rinh-tô 12:3): Phao-lô tuyên bố: "Vậy, tôi nói cho anh em hay, chẳng ai được Đức Thánh Linh của Đức Chúa Trời cảm động, mà nói rằng: Đức Chúa Jêsus đáng nguyền rủa! Cũng chẳng ai có thể nói rằng: Đức Chúa Jêsus là Chúa, mà không bởi Đức Thánh Linh." Bằng chứng căn bản đầu tiên là sự xưng nhận chân thật rằng "Giê-xu là Chúa" bởi đức tin.
1. Tìm Kiếm Đấng Ban Ân Tứ, Hơn Là Chính Các Ân Tứ: Mục tiêu của chúng ta là được đầy dẫy Đức Thánh Linh (Ê-phê-sô 5:18), tức là để Ngài hoàn toàn làm chủ và dẫn dắt đời sống chúng ta. Thay vì đeo đuổi một ân tứ cụ thể nào (như tiếng lạ), hãy khao khát chính Ngài và để Ngài ban phát mọi sự theo ý tốt lành của Ngài. Hãy cầu xin những ân tứ gây dựng Hội Thánh cách lớn nhất (1 Cô-rinh-tô 14:1).
2. Đo Lường Bằng Bông Trái, Không Chỉ Bằng Ân Tứ: Hãy tự xét mình và khích lệ nhau dựa trên bông trái Thánh Linh. Một đời sống nẩy nở tình yêu thương, sự thánh khiết và vâng phục Lời Chúa là bằng chứng mạnh mẽ hơn bất kỳ ân tứ siêu nhiên nào.
3. Tôn Trọng Sự Đa Dạng Trong Thân Thể Đấng Christ: Đừng coi thường hay phán xét anh chị em không có ân tứ nói tiếng lạ, vì Thánh Linh phân phát ân tứ theo ý Ngài. Cũng đừng kiêu ngạo nếu mình có ân tứ đó. Mọi ân tứ đều quan trọng và cần thiết cho sự vận hành lành mạnh của Hội Thánh (1 Cô-rinh-tô 12:14-26).
4. Thực Hành Mọi Sự Cách Trật Tử Và Theo Lẽ Thật: Nếu ân tứ nói tiếng lạ được thực hành trong Hội Thánh, phải tuân theo nguyên tắc Kinh Thánh trong 1 Cô-rinh-tô 14:26-33: có thông giải, từng người một, và tất cả đều hướng đến sự gây dựng, hòa bình và trật tự. "Vả, Đức Chúa Trời chẳng phải là Chúa sự loạn, mà là Chúa sự hòa bình." (câu 33).
Qua sự khảo sát Kinh Thánh, chúng ta có thể đi đến kết luận: Nói tiếng lạ là một ân tứ siêu nhiên chân thật của Đức Thánh Linh, nhưng nó KHÔNG PHẢI là bằng chứng duy nhất, tất yếu, hay bắt buộc cho thấy một người có đầy dẫy Đức Thánh Linh. Thánh Linh phân phát các ân tứ khác nhau tùy theo ý Ngài (1 Cô-rinh-tô 12:11). Bằng chứng lớn hơn và quan trọng hơn của một đời sống được Thánh Linh cai quản là bông trái Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23), tình yêu thương (1 Cô-rinh-tô 13), và sự làm chứng trung tín về Chúa Giê-xu Christ.
Thay vì tập trung vào một dấu hiệu đặc biệt nào, chúng ta hãy khao khát chính Đức Thánh Linh – Đấng an ủi, dạy dỗ và thánh hóa chúng ta. Hãy để Ngài làm chủ trọn vẹn đời sống chúng ta, hầu cho dù chúng ta có ân tứ này hay không, chúng ta đều có thể sống một đời sống đẹp lòng Đức Chúa Trời, gây dựng Hội Thánh, và tôn vinh Danh Chúa Giê-xu Christ, là Chúa chúng ta.
"Hãy khao khát các ân tứ thiêng liêng, nhất là ân tứ nói tiên tri... nhưng mọi sự đều phải làm cho phải phép và theo thứ tự." (1 Cô-rinh-tô 14:1, 40 - BD1925)