Chứng bệnh Chủ nhật có thật hay không?
Vào mỗi sáng Chúa nhật, nhiều gia đình Cơ Đốc phải đối mặt với một hiện tượng lặp đi lặp lại: con cái (và đôi khi cả người lớn) bỗng dưng than đau bụng, nhức đầu, mệt mỏi – những triệu chứng khó kiểm chứng nhưng lại biến mất ngay sau khi giờ nhóm kết thúc. Đó có phải là “chứng bệnh Chủ nhật” thực sự, hay chỉ là một cái cớ để trốn tránh việc đi nhà thờ? Bài viết này sẽ khám phá hiện tượng này dưới góc nhìn Kinh Thánh, tâm lý và thực tiễn, giúp chúng ta phân biệt đâu là bệnh thật, đâu là sự ngụy biện, và đưa ra những giải pháp thiết thực để vượt qua.
Hiện tượng "Chứng bệnh Chủ nhật"
“Chứng bệnh Chủ nhật” là cụm từ thường dùng để chỉ việc một người – đặc biệt là trẻ em – bỗng nhiên cảm thấy không khỏe vào ngày Chủ nhật, đúng vào thời điểm chuẩn bị đi nhà thờ. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đau bụng, buồn nôn, chóng mặt, mệt mỏi, thậm chí sốt nhẹ. Điều kỳ lạ là sau khi cha mẹ cho phép ở nhà, các triệu chứng này nhanh chóng tan biến và người đó lại hoàn toàn khỏe mạnh để vui chơi cả ngày. Hiện tượng này không chỉ xảy ra với trẻ em mà còn xuất hiện ở một số thanh thiếu niên và người trưởng thành, khiến nhiều tín hữu tự hỏi: đây có phải là bệnh thật hay chỉ là một sự “tự kỷ ám thị” để tránh né việc đi nhóm?
Quan điểm Kinh Thánh về việc nhóm lại
Kinh Thánh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các tín hữu cùng nhau nhóm lại để thờ phượng Chúa, khích lệ nhau và nghe Lời Chúa. Một trong những câu Kinh Thánh nổi tiếng nhất là:
“Chớ bỏ sự nhóm lại như mấy kẻ quen làm, nhưng phải khuyên bảo nhau, và hễ anh em thấy ngày ấy hầu gần chừng nào, thì càng phải làm như vậy chừng nấy.” (Hê-bơ-rơ 10:25)
Trong nguyên văn Hy Lạp, cụm từ “sự nhóm lại” là τὴν ἐπισυναγωγὴν (episynagōgēn) – từ ghép của epi (trên, cùng nhau) và synagōgē (nhóm họp). Nó diễn tả một cuộc hội họp đặc biệt của các tín hữu, không chỉ là thói quen xã giao mà là mệnh lệnh từ Chúa. Tác giả Hê-bơ-rơ khẳng định rằng việc bỏ sự nhóm lại là một thói quen của những người nguội lạnh, và chúng ta cần phải càng nhóm lại nhiều hơn khi thấy ngày Chúa đến gần.
Ngoài ra, Kinh Thánh ghi lại gương của Chúa Giê-xu: “Vào ngày Sa-bát, Ngài vào nhà hội như thường lệ” (Lu-ca 4:16). Các môn đồ đầu tiên cũng “bền lòng giữ lời dạy của các sứ đồ, sự thông công, lễ bẻ bánh và sự cầu nguyện” (Công vụ 2:42). Hội Thánh ban đầu nhóm lại vào ngày thứ nhất trong tuần (Chủ nhật) để kỷ niệm sự sống lại của Chúa (Công vụ 20:7; 1 Cô-rinh-tô 16:2). Việc tham dự các buổi nhóm không phải là một gánh nặng hay nghĩa vụ pháp lý, mà là đặc ân được cùng nhau thờ phượng Chúa, được nuôi dưỡng tâm linh và khích lệ anh em.
Những lý do và ngụy biện
Khi đối diện với “chứng bệnh Chủ nhật”, chúng ta cần xem xét nguyên nhân thật sự. Kinh Thánh không phủ nhận rằng con người có thể đau ốm thật, nhưng cũng thẳng thắn chỉ ra rằng nhiều người viện cớ để từ chối sự mời gọi của Chúa. Trong Lu-ca 14:16-24, Chúa Giê-xu kể ngụ ngôn về một bữa tiệc lớn. Người chủ mời nhiều khách, nhưng họ đều viện cớ: người thì mua một thửa ruộng, người thì mua năm cặp bò, người thì mới cưới vợ. Tất cả đều có lý do nghe có vẻ chính đáng, nhưng cuối cùng họ đều bị loại khỏi tiệc. Qua đó, Chúa cảnh báo về thái độ trì hoãn và thờ ơ đối với những điều thuộc linh.
“Chứng bệnh Chủ nhật” có thể là một dạng “viện cớ” tương tự. Đôi khi đó là biểu hiện của sự lười biếng, mệt mỏi sau một tuần làm việc, hoặc thậm chí là sự nguội lạnh thuộc linh. Ma quỷ cũng thường tìm cách ngăn cản chúng ta đến nhà thờ, vì biết rằng sự nhóm lại là nơi chúng ta được củng cố đức tin và nhận lãnh ân điển. Vì vậy, nó có thể gieo vào tâm trí chúng ta những cảm giác chán nản, mệt mỏi, hoặc những triệu chứng thể chất không rõ nguyên nhân.
Mặt khác, chúng ta không nên vội kết luận rằng mọi trường hợp đều là giả vờ. Có những người thật sự bị bệnh, đặc biệt là người già, người có bệnh mãn tính, hoặc những ai đang trải qua giai đoạn căng thẳng tâm lý. Chúa Giê-xu từng nói: “Người khỏe mạnh không cần thầy thuốc, song người đau ốm thì cần.” (Ma-thi-ơ 9:12). Ngài thấu hiểu và cảm thông với những ai đang đau yếu. Vì thế, chúng ta cần phân biệt giữa bệnh thật và sự viện cớ.
Phân biệt giữa bệnh thật và tâm lý
Khi nào bệnh là thật?
- Triệu chứng kéo dài cả ngày, không chỉ xuất hiện vào giờ đi nhà thờ.
- Đã có tiền sử bệnh lý hoặc đang dùng thuốc.
- Người bệnh thực sự yếu đuối, sốt cao, nôn mửa, tiêu chảy – những dấu hiệu không thể giả vờ dễ dàng.
- Tình trạng này xảy ra không thường xuyên, không theo mẫu “chỉ vào Chủ nhật”.
Trong những trường hợp này, chúng ta nên quan tâm, chăm sóc và khuyên người bệnh nghỉ ngơi. Đồng thời, hãy khích lệ họ tham gia các buổi nhóm trực tuyến (nếu có) hoặc đọc Kinh Thánh, cầu nguyện tại nhà.
Khi nào là do tâm lý, lười biếng hay ma quỷ cản trở?
- Triệu chứng chỉ xuất hiện vào sáng Chủ nhật và biến mất ngay sau khi được phép ở nhà.
- Người đó có thái độ miễn cưỡng, chán nản mỗi khi nhắc đến việc đi nhà thờ.
- Thường xuyên viện cớ như “con mệt”, “con đau bụng” nhưng sau đó lại chơi đùa, xem TV bình thường.
- Không có dấu hiệu bệnh lý rõ ràng, và việc này lặp lại nhiều lần.
Nếu rơi vào trường hợp này, chúng ta cần nhìn nhận đây là vấn đề thuộc linh cần được giải quyết bằng sự cầu nguyện, dạy dỗ và kỷ luật.
Giải pháp thiết thực để vượt qua “chứng bệnh Chủ nhật”
1. Chuẩn bị tâm thế từ trước
Hãy xem Chủ nhật là ngày đặc biệt, ngày vui mừng vì được gặp Chúa và anh em. Chuẩn bị từ tối thứ Bảy: chọn quần áo, để sẵn Kinh Thánh, sổ tay, dọn dẹp nhà cửa để sáng hôm sau không bận rộn. Đi ngủ sớm để thức dậy sảng khoái. Cầu nguyện trước khi ngủ, xin Chúa đánh thức lòng ham thích Lời Ngài.
2. Cầu nguyện và nài xin Chúa thêm sức
Cầu nguyện là vũ khí mạnh mẽ. Hãy cầu xin Chúa giúp chúng ta yêu mến Hội Thánh, yêu mến sự nhóm lại. Xin Ngài gìn giữ tâm trí, thân thể khỏi mọi sự lười biếng và cám dỗ của ma quỷ. Đồng thời, hãy cầu thay cho các thành viên trong gia đình và bạn bè, để họ cũng có lòng mong ước đi nhóm.
3. Xây dựng thói quen và kỷ luật
Hãy coi việc đi nhà thờ như một phần không thể thiếu trong tuần. Đặt ra quy tắc: trừ khi ốm nặng, còn lại phải tham dự. Với trẻ em, cha mẹ cần kiên định và giải thích tại sao việc này quan trọng. Hãy tạo động lực bằng những điều tích cực: sau giờ nhóm có thể có hoạt động vui chơi gia đình, ăn trưa cùng nhau, v.v.
4. Tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè
Đi nhóm cùng người thân hoặc bạn bè sẽ tạo ra trách nhiệm và niềm vui. Hãy rủ nhau đi nhà thờ, cùng nhau ăn sáng trước giờ nhóm, hoặc tham gia các nhóm nhỏ để có sự gắn kết. Khi có người đồng hành, chúng ta sẽ dễ dàng vượt qua cám dỗ “ở nhà cho rồi”.
5. Nuôi dưỡng tình yêu thương với Hội Thánh
Hãy tham gia tích cực vào các hoạt động Hội Thánh, phục vụ, ca đoàn, dạy trường Chúa nhật, v.v. Khi chúng ta đầu tư công sức và tình cảm, chúng ta sẽ thấy mình thuộc về nơi đó và muốn có mặt. Hãy nhớ rằng Hội Thánh là thân thể của Chúa, và mỗi chi thể đều cần nhau (1 Cô-rinh-tô 12:12-27).
6. Đối diện với những khó khăn thật sự
Nếu bạn thấy mình thường xuyên không muốn đi nhà thờ vì lý do nào đó (ví dụ: bài giảng nhàm chán, mâu thuẫn với ai đó, cảm thấy không thuộc về), hãy thành thật với Chúa và tìm cách giải quyết. Có thể cần trò chuyện với mục sư, tìm một Hội Thánh phù hợp hơn, hoặc tha thứ cho người khác. Đừng để những điều nhỏ nhặt cướp đi phước hạnh được thờ phượng Chúa chung với anh em.
Lời kết
“Chứng bệnh Chủ nhật” có thể là một hiện tượng tâm lý, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của sự nguội lạnh thuộc linh. Là con cái Chúa, chúng ta được kêu gọi không bỏ sự nhóm lại. Kinh Thánh khích lệ chúng ta hãy yêu mến ngày của Chúa và coi đó là niềm vui. Hãy xét lòng mình: nếu chúng ta thường xuyên tìm cớ để vắng mặt trong các buổi nhóm, có lẽ cần ăn năn và xin Chúa đốt lại ngọn lửa yêu mến Ngài. Đồng thời, hãy thương xót và cảm thông với những người thật sự đau ốm, giúp họ duy trì kết nối với Hội Thánh qua nhiều hình thức khác. Cuối cùng, hãy nhớ lời hứa của Chúa: “Vì ở đâu có hai ba người nhân danh Ta nhóm lại, thì Ta ở giữa họ.” (Ma-thi-ơ 18:20). Được ở cùng Chúa và anh em là đặc ân lớn lao mà chúng ta không nên đánh mất vì những cớ tạm bợ.