Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài

Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không chỉ là một câu hỏi lịch sử hay thần học; đó là câu hỏi quyết định vận mệnh đời đời của mỗi linh hồn. Chính Chúa Giê-su đã đặt câu hỏi này cho các môn đồ: “Các ngươi nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Câu trả lời của Phi-e-rơ, “Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (câu 16), đã trở thành nền tảng của đức tin Cơ Đốc. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá danh tính, cuộc đời, sự chết, sự sống lại và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su Christ, dựa trên Lời Đức Chúa Trời là Kinh Thánh.

I. Danh Tính Thiên Thượng: Những Danh Xưng và Bản Chất của Chúa Giê-su

Danh tính của Chúa Giê-su được mặc khải qua nhiều danh xưng và chức vụ, mỗi danh xưng hé mở một khía cạnh về con người và thần tính của Ngài.

1. Đấng Christ (The Christos - Χριστός): Danh hiệu “Christ” không phải là họ của Chúa Giê-su, mà là một chức vụ. Trong tiếng Hy Lạp là Christos, tương đương với từ Māsîah (Mê-si) trong tiếng Hê-bơ-rơ, có nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các tiên tri, thầy tế lễ và vua được xức dầu bằng dầu thánh để nhận lãnh chức vụ từ Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su là Đấng được xức dầu tối cao, đến để hoàn thành ba chức vụ: Tiên Tri (Phục-truyền Luật-lệ Ký 18:15), Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm (Hê-bơ-rơ 4:14-15), và Vua đời đời (Thi-thiên 110; Lu-ca 1:32-33).

2. Con Đức Chúa Trời (The Son of God): Đây không chỉ nói về sự sinh ra bởi nữ đồng trinh, mà còn khẳng định bản thể thiên thượng và sự đồng đẳng của Ngài với Đức Chúa Cha. Trong tiếng Hy Lạp, ho huios tou Theou (ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ) mang ý nghĩa về mối liên hệ độc nhất, một với Đức Chúa Cha. Chính Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Sứ đồ Giăng xác nhận: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14).

3. Con Người (The Son of Man): Đây là danh xưng Chúa Giê-su thường dùng nhất để chỉ về chính mình (trên 80 lần trong các sách Phúc Âm). Trong tiếng Hy Lạp là ho huios tou anthrōpou (ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου). Danh xưng này vừa nhấn mạnh nhân tính trọn vẹn của Ngài, vừa ám chỉ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một “Con người” được ban cho quyền cai trị đời đời. Ngài là Đấng từ trời xuống, nhưng cũng hoàn toàn chia sẻ thân phận con người (ngoại trừ tội lỗi), để trở nên Đấng Trung Bảo thay thế cho chúng ta.

II. Cuộc Đời Trên Đất: Sự Nhập Thể và Chức Vụ Của Ngài

Cuộc đời Chúa Giê-su được ghi chép trong bốn sách Phúc Âm (Ma-thi-ơ, Mác, Lu-ca, Giăng), mỗi sách nhấn mạnh một góc nhìn về Ngài: Vua, Đầy Tớ, Con Người, và Con Đức Chúa Trời.

Sự Giáng Sinh: Sự giáng sinh của Chúa Giê-su không phải là khởi đầu sự tồn tại của Ngài, mà là sự nhập thể (Incarnation) của Đấng vĩnh hằng. Ngài được “thai dựng bởi Đức Thánh Linh, sanh bởi nữ đồng trinh Ma-ri” (Ma-thi-ơ 1:20; Lu-ca 1:35). Điều này ứng nghiệm lời tiên tri Ê-sai 7:14: “Nầy, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, và sanh một con trai, rồi người ta sẽ đặt tên con trai đó là Em-ma-nu-ên,” nghĩa là “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta.” Sự giáng sinh tại Bết-lê-hem (Mi-chê 5:2) đánh dấu thời điểm Đức Chúa Trời bước vào lịch sử nhân loại một cách cụ thể.

Chức Vụ Công Khai: Chức vụ khoảng ba năm rưỡi của Ngài được đánh dấu bằng:
Sự Giảng Dạy Đầy Uy Quyền: Bài giảng trên núi (Ma-thi-ơ 5-7) công bố tiêu chuẩn công bình của Nước Đức Chúa Trời. Ngài dạy bằng thẩm quyền riêng của mình, không như các thầy thông giáo (Ma-thi-ơ 7:28-29).
Các Phép Lạ và Sự Chữa Lành: Các phép lạ của Ngài không chỉ thể hiện lòng thương xót, mà còn là những “dấu chỉ” (sēmeia - σημεῖα) xác nhận Ngài là Đấng Mê-si (Giăng 20:30-31). Chúng bày tỏ quyền năng chiến thắng tội lỗi, bệnh tật, và cả thiên nhiên.
Sự Kêu Gọi và Huấn Luyện Môn Đồ: Ngài kêu gọi những người bình thường, biến họ thành những sứ đồ làm thay đổi thế giới, trao cho họ đại mạng lệnh (Ma-thi-ơ 28:18-20).

III. Sự Chết Chuộc Tội và Sự Sống Lại Vinh Hiển

Đỉnh điểm của chức vụ Chúa Giê-su là sự chết và sự sống lại của Ngài, đây là trung tâm của Phúc Âm (1 Cô-rinh-tô 15:3-4).

Sự Chết Chuộc Tội (The Atoning Death): Chúa Giê-su chết không phải như một liệt sĩ hay một nạn nhân, mà là như một sinh tế chuộc tội. Ngài tuyên bố: “Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Ma-thi-ơ 20:28). Từ “giá chuộc” trong tiếng Hy Lạp là lytron (λύτρον), chỉ giá tiền để chuộc một nô lệ. Sự chết của Ngài là sự thay thế: “Đấng Christ cũng vì tội lỗi chịu chết một lần, là Đấng công bình thay cho kẻ không công bình, để dẫn chúng ta đến cùng Đức Chúa Trời” (1 Phi-e-rơ 3:18). Trên thập tự giá, Ngài gánh thay án phạt tội lỗi của nhân loại, như lời tiên tri Ê-sai đã mô tả: “Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương... Đức Giê-hô-va đã làm cho tội lỗi của hết thảy chúng ta đều chất trên người” (Ê-sai 53:5-6).

Sự Sống Lại Vinh Thắng (The Victorious Resurrection): Sự sống lại của Chúa Giê-su không phải là sự hồi sinh, mà là sự chiến thắng vĩnh viễn trên sự chết và tội lỗi. Sự kiện lịch sử này được chứng thực bởi ngôi mộ trống, những lần hiện ra, và sự biến đổi của các môn đồ. Trong tiếng Hy Lạp, từ “sống lại” là anastasis (ἀνάστασις), nghĩa là “đứng dậy”. Ngài đã đứng dậy với một thân thể vinh hiển, không còn bị ràng buộc bởi không gian và thời gian. Sự sống lại xác nhận rằng sự chuộc tội của Ngài đã được Đức Chúa Cha chấp nhận trọn vẹn (Rô-ma 4:25) và Ngài là “Con Đức Chúa Trời với quyền phép” (Rô-ma 1:4).

IV. Sự Thăng Thiên, Vương Quyền và Sự Tái Lâm

Sau 40 ngày hiện ra, Chúa Giê-su thăng thiên về trời (Công vụ 1:9-11). Sự thăng thiên khẳng định sự tôn cao của Ngài. Phi-e-rơ tuyên bố: “Đức Chúa Trời... đã làm cho Đức Chúa Jêsus... trở nên Chúa và Đấng Christ” (Công vụ 2:36). Hiện nay, Ngài đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 10:12), cầu thay cho các thánh đồ (Rô-ma 8:34) và cai trị với tất cả quyền năng trên trời và dưới đất (Ma-thi-ơ 28:18).

Di sản của Ngài tiếp tục qua Hội Thánh – thân thể của Ngài trên đất (Ê-phê-sô 1:22-23). Và theo lời hứa, Ngài sẽ trở lại một cách hữu hình và vinh hiển để phán xét kẻ sống và kẻ chết, thiết lập vương quốc đời đời của Ngài (Công vụ 1:11; Khải Huyền 22:12-13, 20).

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự biến đổi trong đời sống:

1. Đặt Đức Tin và Sự Cậy Trọn Vẹn Nơi Ngài: Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” đòi hỏi một sự đáp cá nhân. Đức tin không chỉ là sự đồng ý về mặt lý trí, mà là sự tin cậy và đầu phục. “Hãy tin Đức Chúa Jêsus Christ, thì ngươi và cả nhà sẽ được cứu rỗi” (Công vụ 16:31). Sự cứu rỗi chỉ có trong Danh Ngài (Công vụ 4:12).

2. Bước Đi Theo Gương và Lời Dạy Của Ngài: Là môn đồ, chúng ta được kêu gọi “từ bỏ chính mình, vác thập tự giá mình hằng ngày mà theo ta” (Lu-ca 9:23). Điều này thể hiện qua việc vâng giữ các điều răn Ngài (Giăng 14:15), sống yêu thương, khiêm nhường và phục vụ như Ngài đã làm.

3. Sống Với Hy Vọng và Sự Chắc Chắn: Vì Ngài đã sống lại và hứa sẽ trở lại, chúng ta sống không như những người tuyệt vọng. “Sự sống của anh em đã giấu với Đấng Christ trong Đức Chúa Trời. Khi nào Đấng Christ, là sự sống của anh em, sẽ hiện ra, bấy giờ anh em cũng sẽ hiện ra với Ngài trong sự vinh hiển” (Cô-lô-se 3:3-4). Điều này ban cho chúng ta can đảm giữa nghịch cảnh.

4. Rao Truyền Danh Ngài Cho Muôn Dân: Di sản của Chúa Giê-su được tiếp nối qua chứng nhân của Hội Thánh. Mỗi chúng ta được ủy thác để công bố về Đấng Christ cho thế hệ mình (2 Cô-rinh-tô 5:18-20).

Kết Luận

Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống, là Chúa và là Cứu Chúa duy nhất của nhân loại. Từ sự nhập thể khiêm hạ đến thập tự giá đau thương, từ ngôi mộ trống đến ngôi bên hữu Đức Chúa Trời, mọi khía cạnh trong cuộc đời Ngài đều hô vang lên danh tính vĩ đại của Ngài. Di sản của Ngài không phải là một triết lý khô khan, mà là một mối quan hệ sống động cho bất cứ ai tin nhận Ngài. Lời mời gọi của Ngài vẫn còn vang vọng: “Hãy đến cùng ta... và ta sẽ cho các ngươi được an nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:28). Câu trả lời của bạn cho câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” sẽ định hình đời sống bạn hôm nay và cả cõi đời đời.