Lý Do Cơ Đốc Nhân Thờ Phượng Vào Ngày Chủ Nhật
Trong dòng chảy của lịch sử Cơ Đốc giáo, việc các tín hữu nhóm lại thờ phượng Đức Chúa Trời vào ngày Chủ nhật (ngày thứ nhất trong tuần) đã trở thành một dấu ấn đặc trưng và bền vững. Tuy nhiên, đối với nhiều người, cả trong và ngoài Hội Thánh, câu hỏi "Tại sao lại là Chủ nhật mà không phải ngày Sa-bát (thứ Bảy) như trong Cựu Ước?" vẫn là một điểm cần được làm sáng tỏ dựa trên nền tảng Kinh Thánh vững chắc. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát nguồn gốc, ý nghĩa thần học và nền tảng Tân Ước cho thực hành thờ phượng quan trọng này.
Để hiểu trọn vẹn, chúng ta phải bắt đầu từ giao ước cũ. Điều răn thứ tư trong Mười Điều Răn truyền dạy: "Hãy nhớ ngày nghỉ đặng làm nên ngày thánh... Ngày thứ bảy là ngày nghỉ của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi" (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:8-10). Ngày Sa-bát (từ tiếng Hê-bơ-rơ "Shabbat" - שׁבת, nghĩa là "ngừng, nghỉ ngơi") là một dấu chỉ đặc biệt của giao ước giữa Đức Chúa Trời với dân Y-sơ-ra-ên (Ê-xê-chi-ên 20:12), kỷ niệm sự sáng tạo (Sáng Thế Ký 2:2-3) và sự giải cứu khỏi Ai Cập (Phục Truyền Luật Lệ Ký 5:15).
Tuy nhiên, với sự kiện trọng đại nhất của lịch sử nhân loại – sự phục sinh của Chúa Giê-xu Christ từ kẻ chết vào ngày thứ nhất trong tuần – một sự chuyển dịch thần học đã bắt đầu. Các sách Phúc Âm đều nhất trí ghi lại sự kiện này:
"Ngày thứ nhất trong tuần lễ, lúc rạng đông, Ma-ri Ma-đơ-len và Ma-ri khác đến thăm mộ" (Ma-thi-ơ 28:1). "Sau ngày Sa-bát, ngày thứ nhứt trong tuần lễ, lúc tảng sáng... thiên sứ phán cùng các người đàn bà đó rằng: Ngài chẳng có ở đây đâu; Ngài sống lại rồi..." (Ma-thi-ơ 28:1, 6; xem thêm Mác 16:2, 9; Lu-ca 24:1; Giăng 20:1).
Ngày thứ nhất này không chỉ là ngày Chúa sống lại, mà còn là ngày Ngài hiện ra với các môn đồ (Giăng 20:19, 26). Chính sự kiện vĩ đại này đã tái định hình hoàn toàn nhịp sống và sự thờ phượng của cộng đồng tín hữu đầu tiên.
Các sách Tân Ước cung cấp bằng chứng rõ ràng về thực hành của Hội Thánh sơ khai.
1. Sách Công Vụ Các Sứ Đồ: Sứ đồ Phao-lô, trong chuyến hành trình truyền giáo tại Trô-ách, đã có một sinh hoạt đặc biệt: "Ngày thứ nhứt trong tuần lễ, chúng ta đang nhóm lại để bẻ bánh..." (Công Vụ 20:7). Cụm từ "nhóm lại để bẻ bánh" không chỉ ám chỉ bữa ăn chung, mà theo các học giả Tân Ước, là thuật ngữ chỉ sự thờ phượng và Tiệc Thánh (Lễ Tiệc Ly) của Hội Thánh. Việc này xảy ra vào "ngày thứ nhất", và Phao-lô giảng dạy cho họ cho đến nửa đêm, cho thấy đây là một buổi nhóm thờ phượng chính thức và kéo dài.
2. Các Thư Tín: Trong thư I Cô-rinh-tô, Sứ đồ Phao-lô hướng dẫn về việc dâng hiến: "Cứ ngày đầu tuần lễ, mỗi một người trong anh em khá tùy sức mình chắt lót được bao nhiêu thì để dành tại nhà mình hầu cho khỏi đợi khi tôi đến rồi mới góp" (I Cô-rinh-tô 16:2). Chỉ thị "cứ ngày đầu tuần lễ" (tiếng Hy Lạp: katὰ mían sabbátōn - κατὰ μίαν σαββάτων) cho thấy đây là một thực hành có chu kỳ, đều đặn vào ngày thứ nhất. Việc để dành tiền dâng vào ngày này gắn liền với bối cảnh của sự nhóm lại chung.
3. Sách Khải Huyền: Sứ đồ Giăng, khi được Đức Thánh Linh cảm hóa để viết sách tiên tri cuối cùng, đã nói: "Nhằm ngày của Chúa, tôi được Đức Thánh Linh cảm hóa..." (Khải Huyền 1:10). Cụm từ "ngày của Chúa" (tiếng Hy Lạp: tē kuriakē hēmera - τῇ κυριακῇ ἡμέρᾳ) là một thuật ngữ kỹ thuật quan trọng. "Kuriakē" có gốc từ "Kurios" (Κύριος - Chúa), nghĩa là "thuộc về Chúa". Đây chính là nguồn gốc của từ "Chủ nhật" trong tiếng Việt (ngày của Chúa). Ngày này được Hội Thánh đầu tiên xác định là ngày đặc biệt thuộc về Chúa Giê-xu Phục Sinh, phân biệt với ngày Sa-bát của Cựu Ước.
Việc thờ phượng vào Chủ nhật không đơn thuần là một sự thay đổi lịch trình, mà là một sự tuyên xưng thần học sống động về Chúa Cứu Thế Giê-xu.
1. Kỷ Niệm Sự Phục Sinh và Sự Sáng Tạo Mới: Nếu ngày Sa-bát thứ Bảy kỷ niệm sự hoàn tất của công trình sáng tạo vật chất (Sáng Thế Ký 2:2), thì Chủ nhật, ngày thứ nhất, kỷ niệm sự khởi đầu của công trình sáng tạo mới trong Đấng Christ. Sự phục sinh của Chúa Giê-xu là "trái đầu mùa" (I Cô-rinh-tô 15:20), là sự khai sinh một nhân loại mới. Mỗi Chủ nhật, Hội Thánh tưởng niệm và tuyên bố chiến thắng vinh quang của Đấng Christ trên tội lỗi và sự chết.
2. Sự Hoàn Thành và Làm Trọn Luật Pháp: Chúa Giê-xu tuyên bố: "Các ngươi đừng tưởng ta đến đặng phá luật pháp hay là lời tiên tri. Ta đến, không phải để phá, song để làm cho trọn" (Ma-thi-ơ 5:17). Ngài là Chúa của ngày Sa-bát (Mác 2:28). Sự phục sinh của Ngài đã đem đến ý nghĩa trọn vẹn và cuối cùng cho sự nghỉ ngơi thuộc linh mà ngày Sa-bát báo trước. Ngày Sa-bát là hình bóng, Chúa Christ là thực tại (Cô-lô-se 2:16-17). Sự nghỉ ngơi đích thực (Sa-bát) giờ đây được tìm thấy trong chính con người và công trình cứu chuộc của Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 11:28-29). Chủ nhật, vì vậy, trở thành ngày kỷ niệm sự nghỉ ngơi thuộc linh mà chúng ta có trong Đấng Christ.
3. Ngày Của Sự Nhóm Lại và Hi Vọng: Ngày Chủ nhật còn là lời tiên tri về sự nhóm lại cuối cùng của Hội Thánh. Nó hướng về "ngày của Chúa" vĩ đại trong tương lai – ngày Chúa Giê-xu tái lâm trong vinh quang (II Phi-e-rơ 3:10, Khải Huyền 1:10). Mỗi lần Hội Thánh nhóm lại vào Chủ nhật, họ không chỉ nhìn về quá khứ (sự phục sinh) mà còn hướng về tương lai (sự tái lâm), củng cố niềm hi vọng về sự sống lại và sự hiệp một đời đời với Chúa.
Hiểu được ý nghĩa thần học sâu sắc của ngày Chủ nhật phải dẫn đến một đời sống thờ phượng và thực hành sống động.
1. Ưu Tiên Cho Sự Nhóm Lại: Thờ phượng Chủ nhật không phải là một hoạt động tùy chọn, mà là một sự gặp gỡ với Chúa Phục Sinh trong cộng đồng Hội Thánh. Tác giả Hê-bơ-rơ khuyên: "Chớ bỏ sự nhóm lại như mấy kẻ quen làm, nhưng phải khuyên bảo nhau, và hễ anh em thấy ngày ấy hầu gần chừng nào, thì càng phải làm như vậy chừng nấy" (Hê-bơ-rơ 10:25). Việc ưu tiên tham dự buổi nhóm chung là một hành động của đức tin, tình yêu thương và sự vâng phục.
2. Chuẩn Bị Tấm Lòng: Trước ngày Chủ nhật, Cơ Đốc nhân nên có sự chuẩn bị tâm linh: xưng tội, cầu nguyện, suy gẫm Lời Chúa. Điều này giúp chúng ta bước vào sự thờ phượng với tấm lòng sẵn sàng, chứ không phải chỉ là một thói quen hình thức.
3. Sống Trọn Vẹn Ngày Của Chúa: Ngày Chủ nhật nên là một ngày khác biệt. Ngoài giờ nhóm chung, đây là cơ hội để nghỉ ngơi thật sự khỏi những lo toan thế tục, đầu tư thời gian cho gia đình, cho việc học Lời Chúa cá nhân, thăm viếng và khích lệ anh em, cùng tham gia vào các chức vụ phục vụ. Đó là "nghỉ ngơi" theo ý nghĩa tích cực và đầy trọn của Tin Lành.
4. Tuyên Xưng Đức Tin: Việc đi nhà thờ vào Chủ nhật, trong một xã hội ngày càng bận rộn và thế tục, chính là một lời tuyên xưng công khai rằng Chúa Giê-xu Christ là ưu tiên tối cao của đời sống chúng ta. Đó là một chứng nhân thầm lặng nhưng mạnh mẽ cho cộng đồng xung quanh.
Việc Cơ Đốc nhân thờ phượng vào ngày Chủ nhật có một nền tảng Kinh Thánh vững chắc và ý nghĩa thần học phong phú. Nó bắt nguồn từ sự kiện lịch sử và siêu nhiên: sự phục sinh của Chúa Giê-xu Christ vào ngày thứ nhất trong tuần. Ngày này, được Hội Thánh đầu tiên gọi là "ngày của Chúa", trở thành thời điểm đặc biệt để kỷ niệm sự sống lại, cử hành sự nghỉ ngơi thuộc linh trong Đấng Christ, nhóm lại trong tình yêu thương, củng cố đức tin và hướng về sự trở lại vinh hiển của Ngài.
Ngày Chủ nhật không phải là "Sa-bát của Cơ Đốc nhân" theo nghĩa luật pháp, nhưng là một đặc ân và niềm vui của giao ước mới. Đó là lời mời gọi mỗi chúng ta, mỗi tuần, dừng lại trong cuộc chạy đua của cuộc sống, để gặp gỡ Chúa Phục Sinh, được Ngài nuôi dưỡng bởi Lời và Thánh Linh, và được sai đi với sức mới để sống và làm chứng cho Ngài trong sáu ngày còn lại. Hãy giữ ngày Chủ nhật không như một gánh nặng luật lệ, mà như một lễ hội của ân điển, một sự tưởng niệm đầy vui mừng và một sự hướng về trời đầy hy vọng.
"Hãy ca hát cho Đức Giê-hô-va một bài ca mới, Và sự ngợi khen Ngài từ nơi đầu cùng đất!" (Ê-sai 42:10). Mỗi Chủ nhật là cơ hội để hát lên "bài ca mới" về sự cứu chuộc vĩ đại của Chúa chúng ta.