Con người bắt nguồn từ đâu?

Trong một thế giới đầy những thuyết tiến hóa và triết lý nhân bản, câu hỏi về nguồn gốc con người không chỉ là một vấn đề khoa học hay lịch sử, mà là câu hỏi cốt lõi về căn tính, mục đích và số phận của chúng ta. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta tìm kiếm câu trả lời tối hậu không từ những phỏng đoán của con người, mà từ Lời mặc khải không thể sai lầm của Đức Chúa Trời – Kinh Thánh. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào sự dạy dỗ của Kinh Thánh về nguồn gốc con người, khám phá ý nghĩa thần học sâu sắc và áp dụng quan trọng cho đời sống đức tin của chúng ta ngày nay.

Khác với mọi loài thọ tạo khác được Đức Chúa Trời phán ra bằng lời quyền năng, con người được tạo dựng qua một hành động đặc biệt, trực tiếp và có chủ ý. Sách Sáng Thế Ký, nền tảng của mặc khải, trình bày điều này một cách rõ ràng và trang trọng.

"Rồi, Giê-hô-va Đức Chúa Trời lấy bụi đất nắn nên hình người, hà sanh khí vào lỗ mũi; thì người trở nên một loài sanh linh" (Sáng Thế Ký 2:7, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925).

Câu Kinh Thánh then chốt này cho chúng ta hai phương diện cấu thành nên con người:

• Phương diện vật chất (bụi đất): Từ ngữ Hê-bơ-rơ được dùng cho "bụi đất" là "aphar" (עָפָר), chỉ về chất liệu thấp hèn, mong manh và tạm bợ của thân thể chúng ta. Điều này nhắc nhở chúng ta về tính thể chất và sự lệ thuộc vào thế giới vật chất của mình.
• Phương diện thiêng liêng (hơi sống): Cụm "hà sanh khí" (hay "sinh khí") trong tiếng Hê-bơ-rơ là "neshamah" (נְשָׁמָה), thường chỉ về hơi thở sự sống trực tiếp từ chính Đức Chúa Trời. Hành động "hà" (thổi) này mô tả sự thân mật, trực tiếp. Kết quả là con người trở nên một "nephesh chayyah" (נֶפֶשׁ חַיָּה) – một "loài sanh linh" hay "sinh vật có linh hồn". Nephesh ở đây không chỉ là sự sống sinh học, mà là toàn bộ con người với ý thức, tình cảm và ý chí.

Con người không phải là sản phẩm của một quá trình ngẫu nhiên, mù quáng, mà là tác phẩm nghệ thuật được Đức Chúa Trời trực tiếp nhào nặn ("yatsar" - יָצַר, như người thợ gốm nắn đất sét) và ban cho sự sống từ chính hơi thở của Ngài. Đây là nguồn gốc trực tiếp và cá nhân của mỗi chúng ta.

Điều làm cho nguồn gốc con người trở nên độc nhất vô nhị trong toàn bộ vũ trụ được tạo dựng chính là mục đích và địa vị mà Đức Chúa Trời đặt để trên chúng ta.

"Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống như hình Đức Chúa Trời; Ngài dựng nên người nam cùng người nữ" (Sáng Thế Ký 1:27).

Cụm từ "hình Ngài" và "giống như hình Đức Chúa Trời" trong tiếng Hê-bơ-rơ sử dụng hai từ then chốt: "tselem" (צֶלֶם) và "demuth" (דְּמוּת). Tselem nhấn mạnh đến "hình ảnh đại diện" hoặc "tượng trưng", trong khi demuth nhấn mạnh đến "sự tương tự" hoặc "giống như". Điều này có nghĩa con người được đặt trên đất như đại diện có thẩm quyền của Đức Chúa Trời, mang những phẩm chất phản chiếu bản tính của Ngài. Học giả Kinh Thánh thường đồng ý rằng Imago Dei (Hình Ảnh Đức Chúa Trời) bao gồm:

• Tính Linh: Khả năng nhận biết, giao tiếp và có mối tương giao với Đức Chúa Trời (Truyền đạo 3:11).
• Tính Lý Trí: Khả năng suy nghĩ, lý luận, sáng tạo và đạo đức.
• Tính Xã Hội: Khả năng yêu thương, giao tiếp và xây dựng mối quan hệ (phản ánh mối tương giao trong Ba Ngôi).
• Tính Đạo Đức: Lương tâm, ý thức về điều phải trái, công lý.
• Thẩm Quyền Cai Quản: Được ủy quyền để cai trị công trình sáng tạo (Sáng Thế Ký 1:28).

Nguồn gốc của chúng ta, do đó, là nguồn gốc của một "vương tử/vương nữ" – được tạo dựng để trị vì thay mặt cho Đức Vua của vũ trụ và phản chiếu vinh quang của Ngài.

Khi nghiên cứu về nguồn gốc, chúng ta không thể bỏ qua biến cố thảm khốc trong Sáng Thế Ký chương 3. Tổ phụ loài người, A-đam và Ê-va, đã chọn không vâng lời Đấng Tạo Hóa, nghe theo lời dụ dỗ của con rắn (Sa-tan). Hành động này không chỉ là một tội lỗi đơn thuần, mà là một cuộc nổi loạn hiện sinh nhằm phủ nhận nguồn gốc và vị trí phụ thuộc của mình vào Đức Chúa Trời. Họ muốn "được như Đức Chúa Trời" một cách độc lập (Sáng Thế Ký 3:5).

Hậu quả là thảm khốc: sự chết xâm nhập (cả thuộc linh, thể chất và đời đời), mối tương giao với Đức Chúa Trời bị đổ vỡ, hình ảnh Đức Chúa Trời trong con người bị méo mó và hư hỏng nghiêm trọng (Rô-ma 5:12). Từ đó, mọi người sinh ra đều mang trong mình bản chất tội lỗi đã được di truyền từ A-đam (Rô-ma 3:23). Nguồn gốc thuộc linh của chúng ta giờ đây bị nhiễm độc bởi tội lỗi. Tuy nhiên, ngay trong lời phán xét, Đức Chúa Trời đã ban lời hứa cứu chuộc đầu tiên (Sáng Thế Ký 3:15) – hạt giống của Phúc Âm, hứa về một Đấng sẽ đến để đạp nát đầu con rắn và phục hồi những gì đã mất.

Tin Lành tuyệt vời là nguồn gốc và căn tính đã bị hư mất của chúng ta có thể được phục hồi qua Chúa Giê-xu Christ, là A-đam cuối cùng (I Cô-rinh-tô 15:45).

"Như vậy, nếu ai ở trong Đấng Christ, thì nấy là người dựng nên mới; những sự cũ đã qua đi, nầy mọi sự đều trở nên mới" (II Cô-rinh-tô 5:17).

Chúa Giê-xu, là Con Đức Chúa Trời, đã trở nên con người trọn vẹn. Ngài là hình ảnh trọn vẹn và hoàn hảo của Đức Chúa Trời (Cô-lô-se 1:15). Qua sự chết và sự sống lại của Ngài, Ngài chuộc tội cho chúng ta và mở ra con đường để chúng ta được tái sinh (Giăng 3:3). Từ ngữ Hy Lạp cho "tái sinh" là "palingenesia" (παλιγγενεσία), có nghĩa là "sự sinh ra lại" hoặc "sự tái tạo". Đây là một nguồn gốc mới, thuộc linh:

• Chúng ta được sinh lại bởi Thánh Linh (Giăng 1:12-13), không bởi ý muốn xác thịt.
• Chúng ta trở nên tạo vật mới trong Đấng Christ (Ê-phê-sô 2:10), được dựng nên để làm việc lành.
• Hình ảnh Đức Chúa Trời trong chúng ta được đổi mới theo hình ảnh của Đấng Tạo Hóa (Cô-lô-se 3:10).

Vậy, Cơ Đốc nhân có hai nguồn gốc: nguồn gốc tự nhiên từ A-đam thứ nhất (dẫn đến sự chết), và nguồn gốc thuộc linh từ A-đam thứ hai là Christ (ban sự sống đời đời).

Hiểu biết đúng đắn về nguồn gốc của mình biến đổi cách chúng ta sống. Dưới đây là những áp dụng thiết thực:

1. Xác Định Đúng Giá Trị Bản Thân và Người Khác: Vì con người bắt nguồn từ bàn tay nhào nặn của Đức Chúa Trời và mang hình ảnh Ngài, nên mỗi người đều có giá trị tuyệt đối và thiêng liêng, bất kể chủng tộc, giới tính, tuổi tác, khả năng hay địa vị. Điều này bài trừ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, sự khinh thường người nghèo, tội ác phá thai, và sự lạm dụng người khác (Gia-cơ 3:9).

2. Sống Đúng Với Mục Đích Ban Đầu: Chúng ta được tạo dựng để:

• Tương giao với Đức Chúa Trời: Đời sống cầu nguyện, thờ phượng và vâng lời không phải là gánh nặng, mà là sự trở về với chức năng căn bản nhất của chúng ta.
• Cai trị và chăm sóc công trình sáng tạo: Điều này thúc đẩy tinh thần trách nhiệm với môi trường, công việc, và các nguồn lực Chúa giao.
• Yêu thương và xây dựng cộng đồng: Gia đình, hội thánh và các mối quan hệ lành mạnh phản ánh bản tính xã hội của Đức Chúa Trời.

3. Chiến Đấu Với Tội Lỗi bằng Sự Nhận Biết Căn Tính Mới: Khi cám dỗ tấn công, chúng ta có thể nhắc mình: "Tôi không còn là nô lệ của tội lỗi nữa. Tôi có nguồn gốc mới trong Christ. Tôi được tạo dựng cho sự thánh khiết" (Rô-ma 6:6, Ê-phê-sô 4:24).

4. Có Cái Nhìn Đúng Về Sự Chết và Sự Sống Lại: Thân thể chúng ta dù từ bụi đất và sẽ trở về bụi đất, nhưng nó là đền thờ của Đức Thánh Linh (I Cô-rinh-tô 6:19). Chúng ta trông đợi ngày thân thể hay chết này sẽ được sống lại và biến hóa thành thân thể vinh hiển, giống như thân thể Chúa Phục Sinh (Phi-líp 3:20-21). Điều này mang lại hy vọng trong đau buồn và động lực để giữ gìn thân thể cách khôn ngoan.

5. Truyền Rao Phúc Âm Cách Thuyết Phục: Chúng ta có thể chia sẻ với người khác rằng sự trống rỗng và bất an trong lòng họ là vì họ đang sống cách xa nguồn gốc thật của mình. Chỉ trong Đấng Christ, họ mới tìm được căn tính thật và mục đích đời sống.

Câu hỏi "Con người bắt nguồn từ đâu?" tìm được câu trả lời trọn vẹn nhất trong trang đầu tiên của Kinh Thánh và được soi sáng bởi trang cuối cùng của Phúc Âm. Chúng ta không phải là sản phẩm của sự ngẫu nhiên vô tình, cũng không phải là một dạng động vật tiến hóa cao cấp. Chúng ta là kiệt tác của Đấng Tạo Hóa Toàn Năng, được dựng nên từ bụi đất cách kỳ diệu và được ban cho linh hồn đời đời bởi chính hơi thở của Ngài. Dù hình ảnh ấy đã bị hoen ố bởi tội lỗi, nhưng qua sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ, chúng ta được mời gọi trở về với nguồn gốc đích thực của mình, được tái tạo và phục hồi để phản chiếu vinh quang Ngài. Hãy sống mỗi ngày với nhận thức sâu sắc rằng: bạn có nguồn gốc cao quý từ Đức Chúa Trời, và trong Đấng Christ, bạn có một tương lai vinh hiển đang chờ đợi. Hãy bước đi xứng đáng với ơn gọi cao cả đó.