Thói Nhìn Trộm Qua Lăng Kính Kinh Thánh
Trong một thế giới bão hòa hình ảnh, nơi những kích thích thị giác được đóng gói và trình bày khắp mọi nơi, nan đề “nhìn trộm” hay “nhìn với lòng tham dục” trở thành một thách thức tâm linh sâu sắc cho mọi tín hữu. Nhiều người xem đây là một tội “nhẹ”, một sự sai sót nhỏ của đôi mắt. Tuy nhiên, Kinh Thánh, đặc biệt qua lời dạy trực tiếp của Chúa Giê-xu Christ, đã phơi bày bản chất nghiêm trọng của nó, chỉ ra rằng đây là vấn đề của tấm lòng, là khởi nguồn của tội lỗi hành động. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát lời Chúa để hiểu rõ bản chất tội lỗi này, hậu quả của nó, và con đường đắc thắng mà Đức Chúa Trời đã chuẩn bị.
I. Định Nghĩa Kinh Thánh Về “Nhìn Trộm”: Không Chỉ Là Hành Động Mắt
Để hiểu thấu đáo, chúng ta phải bắt đầu từ chính lời phán của Đấng Christ trong Ma-thi-ơ 5:27-28 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925): “Các ngươi có nghe lời phán rằng: Ngươi chớ phạm tội tà dâm. Song ta phán cho các ngươi biết: Hễ ai ngó đàn bà mà động tình tham muốn, thì trong lòng đã phạm tội tà dâm cùng người rồi.”
Đoạn này nằm trong Bài Giảng Trên Núi, nơi Chúa Giê-xu không hủy bỏ luật pháp mà đào sâu và làm trọn nó. Ngài đưa tiêu chuẩn từ hành vi bên ngoài vào động cơ bên trong của lòng người. Từ “ngó” trong nguyên ngữ Hy Lạp là “βλέπω” (blepō), không chỉ đơn thuần là hành động thị giác vô thức, mà mang nghĩa “nhìn chăm chú, xem xét, quan sát” – một cái nhìn có chủ ý. Cụm “động tình tham muốn” (πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν – “pros to epithymēsai autēn”) nghĩa là “với mục đích thèm muốn nàng”. Như vậy, tội nhìn trộm theo Chúa Giê-xu là hành động chủ ý hướng đôi mắt vào một người không phải là vợ/chồng mình với tâm trí và tấm lòng nuôi dưỡng sự thèm muốn nhục dục.
Điều này hoàn toàn phù hợp với tiêu chuẩn Cựu Ước về sự thánh khiết nội tâm. Gióp 31:1 chứng tỏ một tấm gương tuyệt vời: “Ta có lập ước với mắt ta, Há lại còn tư tưởng đến một người nữ đồng trinh sao?” Gióp chủ động lập một giao ước (một quyết tâm có chủ ý) với đôi mắt mình. Điều này cho thấy ông hiểu rằng đôi mắt là cửa ngõ của tâm hồn, và phải được canh giữ.
II. Những Gương Mẫu Cảnh Tỉnh Và Bài Học Thực Tế
Kinh Thánh không thiếu những câu chuyện cảnh tỉnh về hậu quả thảm khốc bắt nguồn từ một ánh nhìn sai trái.
1. Vua Đa-vít và Bát-sê-ba (2 Sa-mu-ên 11): Câu chuyện kinh điển này mô tả một quá trình tuột dốc bắt đầu từ cái nhìn. “Một buổi chiều kia, Đa-vít chổi dậy khỏi giường mình, đi bách bộ trên nóc đền vua, bèn thấy một người đàn bà tắm, người rất lịch sự.” (câu 2). Đa-vít đã “thấy” (ראה – ra’ah, trong tiếng Hê-bơ-rơ). Thay vì quay đi, ông chủ động sai người đi điều tra về nàng. Ánh nhìn dẫn đến sự tò mò, tò mò dẫn đến hành động chiếm đoạt, rồi dối trá, và cuối cùng là mưu sát U-ri. Hậu quả là sự đoán phạ nghiêm trọng từ Đức Chúa Trời và nỗi đau khôn cùng cho gia đình Đa-vít (2 Sa-mu-ên 12:9-14). Câu chuyện này là hồi chuông cảnh tỉnh: tội lỗi bắt đầu từ một khoảnh khắc buông lỏng sự canh giữ đôi mắt.
2. Sự Sa Ngã Của Thành Sô-đôm (Sáng-thế Ký 19): Sự đồi bại của thành Sô-đôm được thể hiện rõ qua hành vi của đám đông đàn ông bao vây nhà của Lót. Họ đòi hỏi được “biết” (ידע – yada’, thường mang nghĩa quan hệ tình dục) hai vị khách (thiên sứ). Sự ham muốn đồng tính tập thể này là đỉnh điểm của một nền văn hóa đã để cho dục vọng thống trị, khởi đầu từ những ánh nhìn và tư tưởng không được kiểm soát.
III. Bản Chất Tâm Linh: Trận Chiến Nơi Tâm Trí Và Tấm Lòng
Chúa Giê-xu dạy rằng tội lỗi xuất phát từ lòng người (Mác 7:21-23). Ánh mắt chỉ là phương tiện dẫn đường. Sứ đồ Giăng cũng cảnh báo về “sự tham muốn của mắt” (1 Giăng 2:16), một trong ba điều thuộc về thế gian, không bởi Cha. “Sự tham muốn của mắt” (ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν – hē epithymia tōn ophthalmōn) chính là sự ham muốn được nhìn thấy và sở hữu những gì đẹp đẽ, kích thích, nhưng không thuộc về mình.
Thói nhìn trộm, do đó, là biểu hiện của một tấm lòng chưa được thánh hóa trọn vẹn, nơi dục vọng vẫn còn ngôi vị. Nó vi phạm điều răn thứ mười: “Ngươi chớ tham… vợ của kẻ lân cận ngươi.” (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:17). Tham muốn trong lòng chính là phạm điều răn này.
IV. Giải Pháp Kinh Thánh: Từ Cắt Bỏ Đến Biến Đổi
Chúa Giê-xu không chỉ vạch rõ tội lỗi mà còn đưa ra giải pháp triệt để, dù nghe có vẻ cực đoan: “Vậy nếu con mắt bên hữu xui cho ngươi phạm tội, thì hãy móc mà quăng cho xa ngươi đi… Lại nếu tay hữu xui cho ngươi phạm tội, thì hãy chặt mà quăng cho xa ngươi đi.” (Ma-thi-ơ 5:29-30). Ngôn ngữ cường điệu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quyết liệt và triệt để trong cuộc chiến chống tội lỗi. “Móc mắt” không phải là hành động thể xác, mà là:
- Kỷ Luật Đôi Mắt: Chủ động quay đi, không cho phép ánh mắt mình dừng lại ở những gì kích thích tội lỗi. Như Gióp “lập ước” với mắt mình.
- Kỷ Luật Môi Trường Và Thói Quen: “Cắt bỏ” những nguồn cung cấp cám dỗ cho mắt: các chương trình TV, trang web, hình ảnh, thậm chí những nơi chốn dễ khiến mình vấp ngã. Thi Thiên 101:3 tuyên bố: “Tôi chẳng hề để vật chi đáng ghét trước mặt tôi.”
Tuy nhiên, giải pháp căn cơ hơn không chỉ là tiêu cực “tránh né”, mà là tích cực “biến đổi”.
1. Để Lòng Được Đầy Dẫy Lẽ Thật và Sự Thánh Khiết: Sứ đồ Phao-lô khuyên: “Anh em chớ làm tôi môi miệng hai chủ… nhưng hãy phó chính mình anh em cho Đức Chúa Trời…” (Rô-ma 6:13). Ông cũng dạy: “Hãy biến hóa bởi sự đổi mới của tâm thần mình” (Rô-ma 12:2). Khi tâm trí được đổi mới bởi Lời Chúa (Thi Thiên 119:9, 11), nó sẽ tập trung vào những điều chân thật, đáng tôn, thánh sạch, đáng yêu chuộng (Phi-líp 4:8).
2. Bước Đi Theo Thánh Linh: Bí quyết đắc thắng xác thịt là sống bởi Thánh Linh (Ga-la-ti 5:16). Thánh Linh ban cho chúng ta năng lực để nói “không” với dục vọng và sản ra bông trái thánh khiết như tiết độ, nhịn nhục (Ga-la-ti 5:22-23).
3. Nuôi Dưỡng Tình Yêu Thánh Khiết Trong Hôn Nhân: Đối với người đã lập gia đình, Châm Ngôn 5:18-19 khích lệ: “Nguyện nguồn mạch ngươi được phước; Hãy vui vẻ với vợ của buổi đang thì… nguyện nàng luôn luôn làm thỏa lòng ngươi.” Việc đầu tư tình cảm, sự lãng mạn thánh khiết vào mối quan hệ hôn nhân của mình là phương thuốc mạnh mẽ chống lại sự thèm muốn bên ngoài.
V. Ứng Dụng Thực Tiễn Trong Đời Sống Cơ Đốc Hằng Ngày
1. Thành Thật Với Chúa Và Với Chính Mình: Thừa nhận trước mặt Chúa rằng đây là một lĩnh vực dễ vấp ngã. “Hãy xưng tội cùng nhau” (Gia-cơ 5:16) có thể áp dụng một cách khôn ngoan với một người bạn tín nhiệm cùng giới để cầu nguyện và nhận sự nâng đỡ.
2. Áp Dụng Công Nghệ Cách Khôn Ngoan: Sử dụng các công cụ kiểm soát nội dung, đặt máy tính ở nơi công cộng trong nhà, quyết định trước sẽ làm gì khi gặp quảng cáo hoặc nội dung không phù hợp.
3. Luyện Tập Sự Tỉnh Thức Thuộc Linh (Mindfulness of God): Phát triển thói quen cầu nguyện tức thì khi bị cám dỗ. Hỏi: “Chúa Giê-xu có đang hài lòng với ánh nhìn/nghĩ suy này của tôi không?”
4. Đầu Tư Thời Gian Vào Mục Đích Của Chúa: Một tâm trí và đôi tay bận rộn với công việc lành, sự phục vụ, học Lời Chúa sẽ ít có khoảng trống cho sự cám dỗ xâm nhập (Ê-phê-sô 4:27-28).
Kết Luận: Ân Điển Thánh Hóa Và Sự Tự Do Đích Thực
Cuộc chiến chống lại thói nhìn trộm là một cuộc chiến trường kỳ nơi tấm lòng. Nó vạch trần sự bất lực của chúng ta trong xác thịt. Nhưng tin mừng là Đấng Christ đã không chỉ tha tội cho chúng ta, mà còn ban Thánh Linh Ngài để thánh hóa chúng ta. “Vì Đức Chúa Trời chúng ta là đám lửa hay thiêu đốt.” (Hê-bơ-rơ 12:29). Khi chúng ta thành thật xưng nhận sự yếu đuối và bước đi trong sự vâng phục, chính Thánh Linh sẽ làm công việc thanh tẩy từ bên trong.
Hãy nhớ rằng, mục tiêu không phải là sống trong nỗi sợ hãi tội lỗi, mà là bước đi trong sự tự do và thánh khiết mà Chúa đã mua bằng huyết Ngài. Sự thánh khiết không phải là gánh nặng cấm đoán, mà là đặc quyền được nên giống như Chúa chúng ta, Đấng thánh khiết. “Hãy có lấy lòng thương xót, nhân từ, khiêm nhường, mềm mại, nhịn nhục” (Cô-lô-se 3:12) – ngay cả trong cách chúng ta nhìn người khác, đó phải là ánh mắt của sự tôn trọng và yêu thương trong sạch, không phải là ánh mắt chiếm đoạt và ích kỷ.
Cuối cùng, nếu bạn vấp ngã, đừng chìm đắm trong sự lên án. Hãy chạy đến với Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm đầy lòng thương xót là Chúa Giê-xu Christ (Hê-bơ-rơ 4:15-16), nhận lấy sự tha thứ, đứng dậy và tiếp tục cuộc chạy đua với đôi mắt hướng về Ngài (Hê-bơ-rơ 12:1-2).