Quan Điểm Về Sự Tự Tử Của Cơ Đốc Nhân Và Những Gì Kinh Thánh Nói
Trong một thế giới ngày càng chịu nhiều áp lực, căng thẳng tâm lý và sự cô đơn sâu sắc, vấn đề tự tử trở thành một thực tế đau lòng, chạm đến cả cộng đồng Cơ Đốc. Nhiều tín hữu chân thành vật lộn với những câu hỏi hóc búa: “Là Cơ Đốc nhân, tôi nghĩ gì về hành động này? Người thân tôi tự kết liễu đời mình, họ có mất sự cứu rỗi không? Kinh Thánh có nói rõ ràng về điều này không?”. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá quan điểm của Kinh Thánh về sự tự tử thông qua việc giải kinh cẩn thận, phân tích ngôn ngữ nguyên bản và đưa ra ánh sáng của sự hy vọng và ân điển cho những ai đang chiến đấu.
Trước khi xem xét hành động tự tử, chúng ta phải thiết lập nền tảng thần học về giá trị của sự sống con người. Kinh Thánh dạy rõ ràng rằng sự sống của con người có nguồn gốc thần thượng và mang giá trị độc nhất.
“Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống như hình Đức Chúa Trời; Ngài dựng nên người nam cùng người nữ.” (Sáng-thế Ký 1:27). Từ “hình” (tiếng Hê-bơ-rơ: צֶלֶם - *tselem*) và “giống” (tiếng Hê-bơ-rơ: דְּמוּת - *demuth*) cho thấy con người được tạo ra mang những phẩm chất đạo đức, lý trí và thuộc linh phản chiếu Đức Chúa Trời. Điều này ban cho mỗi sinh mạng một phẩm giá bất khả xâm phạm.
Hơn nữa, “Giê-hô-va Đức Chúa Trời bèn lấy bụi đất nắn nên hình người, hà sanh khí vào lỗ mũi; thì người trở nên một loài sanh linh.” (Sáng-thế Ký 2:7). Sự sống (נֶפֶשׁ - *nephesh*, sanh linh) là hơi thở từ chính Đức Chúa Trời. Chúng ta là người quản lý (כִּלְיוֹן - *kilyon*), chứ không phải chủ nhân tối cao, của sự sống mình. Quyền tối thượng về sự sống và sự chết thuộc về Đức Chúa Trời (Phục-truyền 32:39; Gióp 1:21).
Điều răn thứ sáu trong Mười Điều Răn tuyên bố: “Ngươi chớ giết người.” (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:13). Từ “giết” trong tiếng Hê-bơ-rơ là רָצַח (*ratsach*), thường chỉ đến hành động giết người có chủ ý, trái phép (ám sát, giết người). Trong khi Kinh Thánh không sử dụng từ này trực tiếp cho các trường hợp tự tử được ghi lại, nguyên tắc rõ ràng là: sự sống con người là thánh và việc cố ý chấm dứt nó một cách trái phép là xâm phạm đến quyền tối cao của Đức Chúa Trời.
Kinh Thánh ghi lại một số trường hợp tự tử. Việc phân tích bối cảnh và cách Kinh Thánh kể lại những câu chuyện này rất quan trọng, vì Kinh Thánh ghi chép sự kiện một cách khách quan (kể cả tội lỗi) nhưng không có nghĩa là tán thành nó.
1. Sau-lơ (1 Sử-ký 10:4-5): Vua Sau-lơ, sau khi bị Đức Chúa Trời từ bỏ và thất trận, đã yêu cầu vũ khí của mình đâm mình. Câu Kinh Thánh ghi: “Vậy, Sau-lơ lấy gươm mình và gieo mình trên mũi gươm ấy.” Động cơ là sự hổ thẹn, thất vọng và sợ hãi bị kẻ thù làm nhục. Điều đáng chú ý là câu 13-14 đưa ra lý do thần học cho cái chết của ông: “Ấy vậy, Sau-lơ chết, vì tội phạm đến Đức Giê-hô-va... Người không có cầu hỏi Đức Giê-hô-va; nên Đức Giê-hô-va giết người.” Cái chết của Sau-lơ là hệ quả cuối cùng của sự bất tuân và xa cách Đức Chúa Trời từ lâu, không phải là hành vi được chuẩn thuận.
2. A-hi-tô-phe (2 Sa-mu-ên 17:23): Cố vấn của Đa-vít, sau khi âm mưu phản nghịch thất bại, đã “thắt cổ” chết. Hành động này xuất phát từ sự kiêu ngạo bị tổn thương và nhận ra kế hoạch của mình thất bại. Kinh Thánh chỉ đơn giản thuật lại sự kiện.
3. Giu-đa Ích-ca-ri-ốt (Ma-thi-ơ 27:5): Sau khi phản Chúa Giê-xu, Giu-đa “đi ra và đi thắt cổ.” Từ Hy Lạp được dùng là ἀπάγχω (*apagchō*), nghĩa là “tự thắt cổ”. Sách Công-vụ 1:18 bổ sung chi tiết về cái chết thảm khốc của ông. Động cơ là sự hối hận cùng cực dẫn đến tuyệt vọng (Ma-thi-ơ 27:3), chứ không phải sự ăn năn hướng về Đức Chúa Trời. Cuộc đời Giu-đa kết thúc trong bi kịch, một lời cảnh báo nghiêm túc về sự nguy hiểm của tội lỗi và sự tuyệt vọng không tìm đến ân điển.
Nhận xét chung: Trong tất cả các trường hợp, Kinh Thánh không có một lời phán quyết rõ ràng như “người đó xuống địa ngục vì tự tử”. Tuy nhiên, bối cảnh luôn là sự thất bại, tội lỗi, xa cách Đức Chúa Trời và tuyệt vọng cùng cực. Không có trường hợp nào được trình bày như một gương mẫu hay một kết cục đáng mong ước. Điều này cho thấy Kinh Thánh xem hành động tự tử là kết quả bi thảm của sự đứt đoạn mối quan hệ với Đức Chúa Trời và rơi vào tình trạng không có hy vọng.
Trọng tâm của thông điệp Cơ Đốc không phải là sự lên án, mà là sự cứu rỗi và hy vọng. Kinh Thánh dành nhiều lời hứa cho những ai đang trong cơn khủng hoảng sâu thẳm.
“Đức Giê-hô-va ở gần những người có lòng đau thương, Và cứu kẻ nào có tâm hồn thống hối.” (Thi-thiên 34:18). Đức Chúa Trời không đứng xa; Ngài đặc biệt gần gũi với người đau khổ.
Sứ đồ Phao-lô đã trải qua những áp lực đến mức tưởng chừng không chịu nổi: “Vả, chúng tôi không muốn anh em chẳng biết sự khốn nạn đã xảy đến cho chúng tôi trong cõi A-si... đến đỗi chúng tôi đều thất vọng về sự sống; phải, chúng tôi đã định rằng phải chết.” (2 Cô-rinh-tô 1:8-9). Từ Hy Lạp ἐξαπορέω (*exaporeō*) mang nghĩa “rơi vào tuyệt vọng hoàn toàn, không còn lối thoát”. Nhưng mục đích của Đức Chúa Trời trong cơn khủng hoảng đó là “hầu cho chúng tôi không để lòng tin cậy nơi mình, nhưng tin cậy nơi Đức Chúa Trời.” (câu 9). Kinh nghiệm của Phao-lô cho thấy ngay cả cảm giác muốn chết cũng có thể trở thành nơi chúng ta học biết hoàn toàn nương cậy nơi quyền năng phục sinh của Đức Chúa Trời.
Lời mời gọi của Chúa Giê-xu vang vọng qua mọi thời đại: “Hỡi những kẻ mệt mỏi và gánh nặng, hãy đến cùng ta, ta sẽ cho các ngươi được yên nghỉ.” (Ma-thi-ơ 11:28). Gánh nặng ở đây có thể là gánh nặng của tội lỗi, hổ thẹn, cô đơn, bệnh tật tâm thần, hay cảm giác vô dụng. Chúa Giê-xu không hứa sẽ lập tức cất bỏ mọi khó khăn, nhưng Ngài hứa ban sự “yên nghỉ” cho linh hồn và đồng mang lấy ách với chúng ta (câu 29-30).
Nếu bạn hoặc người thân đang chiến đấu với ý nghĩ này, đây là một số bước thực tế dựa trên Lời Chúa:
1. Thành Thật Với Đức Chúa Trời Trong Sự Cầu Nguyện: Đừng sợ mang những cảm xúc đen tối nhất của mình đến với Chúa. Ngài biết rồi. Hãy nói ra: “Lạy Chúa, con cảm thấy tuyệt vọng. Con không muốn sống nữa. Xin Chúa cứu con khỏi chính con.” Hãy noi gương tác giả Thi thiên, người đã kêu lên: “Hỡi linh hồn ta, sao người sờn ngã? Và sao người bối rối ở trong ta? Hãy trông cậy nơi Đức Chúa Trời; vì ta sẽ còn ngợi khen Ngài, Là sự cứu rỗi của mặt ta và Đức Chúa Trời ta.” (Thi-thiên 42:11). Cầu nguyện là cuộc chiến thuộc linh chống lại sự dối trá của sự tuyệt vọng.
2. Tìm Kiếm Sự Giúp Đỡ Chuyên Nghiệp Ngay Lập Tức: Tin vào Đức Chúa Trời không loại trừ việc tin cậy những phương tiện Ngài ban cho. Bệnh trầm cảm nặng, rối loạn lo âu, hoặc chấn thương tâm lý có thể là những vấn đề y tế nghiêm trọng cần được điều trị, giống như bệnh tiểu đường hay gãy xương. Tìm đến bác sĩ tâm thần, nhà tư vấn Cơ Đốc (nếu có) là hành động khôn ngoan và có trách nhiệm. Đó là việc chăm sóc “đền thờ của Đức Thánh Linh” (1 Cô-rinh-tô 6:19).
3. Kết Nối Với Hội Thánh - Đừng Cô Lập: Ma quỷ thích sự cô đơn. “Hai người hơn một... Vì nếu người này sa ngã, thì người kia sẽ đỡ bạn mình lên; nhưng khốn thay cho kẻ ở một mình mà sa ngã, không có người đỡ mình lên!” (Truyền-đạo 4:9-10). Hãy tìm một người bạn đáng tin cậy, một mục sư hoặc một nhóm nhỏ trong Hội thánh và chia sẻ gánh nặng của mình (Ga-la-ti 6:2). Đừng để sự xấu hổ ngăn cản bạn.
Khi đối diện với một người có ý định tự tử hoặc gia đình có người thân qua đời vì tự tử, thái độ của Hội thánh phải là sự đồng cảm (συμπαθής - *sympathēs*) theo như Hê-bơ-rơ 4:15 mô tả về Chúa Giê-xu. Chúng ta cần:
- Lắng nghe không phán xét: Đôi khi điều người đó cần nhất chỉ là một đôi tai biết lắng nghe mà không vội đưa ra giải pháp hoặc câu Kinh Thánh sáo rỗng.
- Tránh những thần học cứng nhắc: Tuyệt đối không tuyên bố “tự tử là tội không thể tha thứ” hoặc “người đó chắc chắn ở trong hỏa ngục”. Sự cứu rỗi dựa trên ân điển bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ (Ê-phê-sô 2:8-9), và chỉ một mình Đức Chúa Trời biết rõ tấm lòng và giây phút cuối cùng của một người. Công việc của chúng ta là an ủi, không phải xét đoán.
- Thực tế trong hỗ trợ: Giúp đỡ thực tế như đưa đi gặp bác sĩ, nấu bữa ăn, hoặc ở bên cạnh họ trong cơn khủng hoảng.
1. Chăm Sóc Sức Khỏe Toàn Diện: Hãy xem việc chăm sóc sức khỏe thể chất, tâm lý và thuộc linh là trách nhiệm trước mặt Chúa. Ngủ đủ, tập thể dục, ăn uống lành mạnh và có thời gian yên tĩnh với Chúa.
2. Học Thuộc Lòng Các Câu Kinh Thánh Về Hy Vọng: Hãy để Lời Chúa làm vũ khí. Các Thi-thiên 23, 91; Rô-ma 8:31-39; Phi-líp 4:6-8 là những kho báu quý giá.
3. Trở Thành Người Bạn Biết Lắng Nghe: Trong cộng đồng của bạn, hãy là người an toàn, không phán xét, để người khác có thể mở lòng.
4. Phá Vỡ Sự Kỳ Thị: Trong Hội thánh, hãy nói về sức khỏe tâm thần một cách cởi mở, yêu thương, như một phần của sự chăm sóc mục vụ toàn diện.
Quan điểm Kinh Thánh về tự tử được tóm tắt như sau: Sự sống là món quà thánh thiêng từ Đức Chúa Trời và con người không có quyền tối thượng để chấm dứt nó. Hành động tự tử thường là đỉnh điểm của sự đau khổ, bệnh tật và tuyệt vọng cùng cực, xa rời khỏi sự hy vọng mà Đức Chúa Trời dành sẵn. Tuy nhiên, Tin Lành là Tin Mừng! Chúa Giê-xu Christ đã chịu chết để cất bỏ gánh nặng tội lỗi và sự hổ thẹn, và Ngài đã sống lại để ban cho chúng ta sự sống dư dật (Giăng 10:10). Ngay trong vực sâu của sự thất vọng, Chúa vẫn hiện diện. Đối với người đang chiến đấu, hãy vươn tay ra tìm kiếm sự giúp đỡ – từ Chúa, từ Hội thánh và từ các chuyên gia. Đối với người đau buồn, hãy nương náu nơi Chúa là Đấng an ủi tuyệt vời (2 Cô-rinh-tô 1:3-4). Hãy nhớ rằng, không có nỗi đau nào, không có sự tối tăm nào có thể tách chúng ta khỏi tình yêu của Đức Chúa Trời trong Đấng Christ Giê-xu, Chúa chúng ta (Rô-ma 8:38-39).