Sáng Thế Ký chương 1 có nghĩa là những ngày 24 giờ theo nghĩa đen không?

Chào mừng bạn đến với bài nghiên cứu chuyên sâu về một trong những chủ đề gây tranh luận và suy tư nhiều nhất trong giới nghiên cứu Kinh Thánh: ý nghĩa của từ "ngày" (yom trong tiếng Hê-bơ-rơ) trong chương mở đầu của Kinh Thánh. Câu hỏi “Sáng Thế Ký chương 1 có nghĩa là những ngày 24 giờ theo nghĩa đen không?” không chỉ đơn thuần là một cuộc tranh luận về thời gian, mà còn chạm đến nền tảng của sự hiểu biết về bản tính Đức Chúa Trời, thẩm quyền của Lời Ngài, và mối quan hệ giữa đức tin và lý trí. Bài viết này sẽ khảo sát vấn đề dưới nhiều góc độ: ngôn ngữ học, bối cảnh văn hóa, thần học hệ thống, và quan trọng nhất là sự hòa hợp của toàn bộ Kinh Thánh, với mục đích tôn cao Đấng Tạo Hóa và củng cố đức tin của chúng ta.

Để hiểu chính xác, chúng ta phải quay về với ngôn ngữ gốc. Từ Hê-bơ-rơ được dùng trong Sáng Thế Ký 1 là "yom" (יום). Giống như nhiều từ trong các ngôn ngữ cổ, "yom" mang một dải ý nghĩa rộng, tùy thuộc vào ngữ cảnh. Việc nghiên cứu cách dùng từ này trong toàn bộ Cựu Ước là chìa khóa then chốt.

• Ý nghĩa 24 giờ thông thường: Đây là cách dùng phổ biến nhất. Ví dụ: "Ngài bèn đặt tên sự sáng là ngày" (Sáng Thế Ký 1:5). Ở đây, "ngày" (yom) được đối lập với "đêm", rõ ràng chỉ một khoảng thời gian có ánh sáng mặt trời trong chu kỳ quay của Trái Đất.
• Ý nghĩa một khoảng thời gian dài hoặc một thời đại: "Yom" cũng thường xuyên được dùng theo nghĩa mở rộng. Ví dụ điển hình là "ngày của Đức Giê-hô-va" (A-mốt 5:18), ám chỉ một giai đoạn phán xét kéo dài, không giới hạn trong 24 giờ. Hay trong chính Sáng Thế Ký 2:4: "Ấy là gốc tích trời và đất khi được dựng nên, trong ngày (yom) Giê-hô-va Đức Chúa Trời dựng nên trời và đất." Ở đây, cả tuần sáng tạo được gọi là một "ngày".

Trong Sáng Thế Ký 1, mỗi "ngày" đều được định nghĩa bằng công thức "Có buổi chiều và buổi mai; ấy là ngày thứ..." (câu 5, 8, 13, 19, 23, 31). Cụm từ "buổi chiều và buổi mai" (erev và boqer) là cách diễn đạt đặc trưng cho một ngày theo lịch Do Thái (bắt đầu từ hoàng hôn). Điều này ủng hộ mạnh mẽ cho quan điểm hiểu theo nghĩa đen 24 giờ. Tuy nhiên, có một điểm then chốt cần lưu ý: Mặt trời – vật thể định nghĩa ngày và đêm theo chu kỳ 24 giờ của chúng ta – chỉ được tạo dựng vào "ngày" thứ tư (câu 14-19). Vậy thì ba "ngày" đầu tiên được đo lường bằng thước nào? Điều này mở ra khả năng rằng "ngày" trong chương 1 có thể là những giai đoạn thiêng liêng, những khuôn mẫu thời gian của Đức Chúa Trời, hơn là những khoảng khắc đồng hồ đo được.

Sáng Thế Ký 1 không phải là một bản báo cáo khoa học thuần túy, mà là một tác phẩm văn chương-thần học có cấu trúc chặt chẽ, được viết để tôn vinh Đấng Tạo Hóa và dạy dỗ dân sự Ngài về nguồn gốc của họ. Cấu trúc "tuần lễ sáng tạo" được sắp xếp rất có trật tự:

• Ba ngày đầu tạo dựng các "khu vực": Ánh sáng/Bóng tối (1), Nước/Trên trời (2), Đất liền/Cây cối (3).
• Ba ngày sau tạo dựng các "vật thể cư ngụ" tương ứng: Các thiên thể (4), Chim cá (5), Thú vật & Loài người (6).
• Ngày thứ bảy là đỉnh cao: Đức Chúa Trời nghỉ ngơi, ban phước và làm nên thánh ngày đó.

Cấu trúc đối xứng và có chủ đích này cho thấy tác giả (Môi-se dưới sự linh cảm của Đức Thánh Linh) đang sử dụng một khuôn mẫu văn chương để truyền đạt chân lý thần học mạnh mẽ: Đức Chúa Trời là Đấng trật tự, quyền năng, và mọi sự Ngài làm đều tốt lành và hoàn hảo. Việc nhấn mạnh vào "tuần lễ" dường như có mục đích thiết lập nền tảng cho chu kỳ làm việc và nghỉ ngơi (Sabát) sau này cho dân Y-sơ-ra-ên (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:8-11).

Trong lịch sử Hội Thánh, có nhiều cách tiếp cận khác nhau để hiểu về các "ngày" sáng tạo:

1. Quan Điểm "Ngày" Theo Nghĩa Đen 24 Giờ (Young-Earth Creationism): Quan điểm này tin rằng sáu "ngày" là những khoảng thời gian theo nghĩa đen, mỗi ngày dài 24 giờ, và tuổi của Trái Đất rất trẻ (thường tính vào khoảng 6,000-10,000 năm). Họ dựa vào: - Cách dùng thông thường của "yom" khi đi kèm với số đếm ("thứ nhất, thứ nhì..."). - Cụm từ "buổi chiều và buổi mai". - Mệnh lệnh về ngày Sa-bát trong Mười Điều Răn (Xuất Ê-díp-tô 20:11): "vì trong sáu ngày Đức Giê-hô-va đã dựng nên trời, đất, biển, và muôn vật ở trong đó, qua ngày thứ bảy thì Ngài nghỉ". Điều răn này lấy mẫu từ tuần lễ sáng tạo, cho thấy sự tương ứng trực tiếp.

2. Quan Điểm "Ngày-Thời Đại" (Day-Age Theory): Quan điểm này cho rằng mỗi "ngày" đại diện cho một thời đại địa chất dài, có thể hàng triệu năm. Họ lập luận: - "Yom" có thể chỉ một khoảng thời gian không xác định. - Trình tự sáng tạo (ví dụ: thực vật xuất hiện trước mặt trời) có vẻ phù hợp hơn với các giai đoạn dài. - Thi-thiên 90:4: "Vì một ngàn năm trước mắt Chúa khác nào ngày hôm qua đã qua rồi, Giống như một canh của đêm." Điều này cho thấy quan niệm thời gian của Đức Chúa Trời khác với con người.

3. Quan Điểm Khung Cảnh (Framework Hypothesis): Đây là quan điểm văn chương hơn là lịch sử. Họ xem cấu trúc sáu ngày như một "khung cảnh" văn học được sắp đặt để dạy dỗ về chức năng và trật tự của vũ trụ, hơn là một trình tự thời gian theo nghĩa đen. Các "ngày" là những hình ảnh biểu tượng để truyền tải chân lý thần học về quyền tể trị và sự quan phòng của Đức Chúa Trời.

Là Cơ Đốc nhân Tin Lành, chúng ta phải đặt Cựu Ước dưới ánh sáng của Đấng Christ. Chúa Giê-xu và các sứ đồ đề cập đến sách Sáng Thế như những sự kiện lịch sử thật. - Chúa Giê-xu trích dẫn Sáng Thế Ký 1 và 2 khi nói về hôn nhân: "Ngài đáp rằng: Các ngươi há chưa đọc lời chép về Đấng Tạo Hóa hồi ban đầu, dựng nên một người nam, một người nữ sao?" (Ma-thi-ơ 19:4). Ngài đề cập đến A-đam và Ê-va như những nhân vật lịch sử. - Sứ đồ Phao-lô đối chiếu A-đam (người thứ nhất) với Christ (người thứ hai) như những nhân vật lịch sử có thật (Rô-ma 5:12-21; I Cô-rinh-tô 15:22, 45). - Sứ đồ Phi-e-rơ cảnh báo về những kẻ nhạo báng sẽ nói: "mọi vật vẫn còn nguyên như từ lúc đầu sáng thế" (II Phi-e-rơ 3:4), và ông nhắc đến "trời đất ngày xưa" bị hủy diệt bởi nước lụt (câu 6), công nhận tính lịch sử của sự sáng tạo và cơn đại hồng thủy.

Tuy nhiên, không có chỗ nào trong Tân Ước trực tiếp bình luận về độ dài của các "ngày" sáng tạo. Các trước giả Tân Ước tập trung vào thực tại và ý nghĩa của sự sáng tạo: Đức Chúa Trời là Đấng Tạo Hóa, Ngài dựng nên mọi sự bởi Lời quyền năng của Ngài, và loài người là đỉnh cao của công trình sáng tạo, được dựng nên theo hình ảnh Ngài.

Dù chúng ta nghiêng về cách hiểu nào, những chân lý nền tảng và ứng dụng từ Sáng Thế Ký 1 vẫn không hề thay đổi:

1. Xác Lập Nền Tảng Cho Đức Tin và Sự Thờ Phượng: Mục đích chính của Sáng Thế Ký 1 là dẫn chúng ta đến sự thờ phượng. Khi chúng ta nhìn ngắm trật tự, sự phức tạp và vẻ đẹp của vũ trụ, lòng chúng ta phải tràn ngập sự kính sợ và tôn ngợi Đấng Tạo Hóa. Mỗi "ngày" kết thúc bằng sự đánh giá "Đức Chúa Trời thấy điều đó là tốt lành". Công trình của Ngài là hoàn hảo. Đời sống chúng ta phải là một sự đáp lại bằng lòng biết ơn và sự vâng phục.

2. Hiểu Biết Phẩm Giá Con Người: Chân lý trọng tâm của chương 1 là con người được dựng nên theo hình ảnh Đức Chúa Trời (Imago Dei - Sáng Thế Ký 1:26-27). Điều này ban cho mỗi người – bất kể chủng tộc, giới tính, tuổi tác, hay khả năng – một phẩm giá thiêng liêng bất khả xâm phạm. Nó là nền tảng cho đạo đức, nhân quyền, và cách chúng ta đối xử với người khác. Phẩm giá này không đến từ những gì chúng ta làm, mà từ Đấng đã tạo dựng nên chúng ta.

3. Sống Với Tư Cách Người Quản Lý Trách Nhiệm: Đức Chúa Trời ban cho con người quyền "quản trị" công trình sáng tạo (câu 28). Đây không phải là giấy phép để khai thác bừa bãi, mà là giao ước quản lý với tinh thần trách nhiệm. Chúng ta được kêu gọi chăm sóc Trái Đất và muôn vật với sự khôn ngoan và lòng kính sợ Chúa, như những người quản gia trung tín của Ngài.

4. Tìm Kiếm Sự Nghỉ Ngơi trong Chúa: Mô hình sáu ngày làm việc và một ngày nghỉ ngơi (Sa-bát) được thiết lập ngay từ buổi đầu. Dù chúng ta không còn bị ràng buộc bởi luật pháp ngày Sa-bát theo nghi lễ (Cô-lô-se 2:16), nguyên tắc nghỉ ngơi, tưởng nhớ và thờ phượng vẫn còn giá trị. Chúa Giê-xu phán: "Sa-bát được lập ra vì loài người" (Mác 2:27). Chúng ta cần biết dừng lại, nghỉ ngơi trong sự hoàn thành công việc của Chúa, và được Ngài bồi bổ.

5. Giữ Vững Thẩm Quyền Của Kinh Thánh Trong Mọi Suy Tư: Cuộc tranh luận về "ngày" dạy chúng ta bài học quan trọng về thái độ khi tiếp cận Lời Chúa. Chúng ta phải cẩn trọng, khiêm nhường, và luôn tìm kiếm sự hiểu biết dưới sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh. Tránh tuyệt đối hóa những suy luận của mình (dù theo hướng nào) đến mức gây chia rẽ Hội Thánh. Hãy tập trung vào những chân lý rõ ràng và trọng tâm mà mọi tín hữu chân chính đều đồng ý: Đức Chúa Trời dựng nên trời đất; Ngài làm nên mọi sự tốt lành; Con người là tạo vật đặc biệt của Ngài.

Vậy, Sáng Thế Ký chương 1 có nghĩa là những ngày 24 giờ theo nghĩa đen không? Sau cuộc hành trình nghiên cứu này, câu trả lời chính xác nhất có lẽ là: Kinh Thánh cho phép nhiều cách hiểu chân chính, và mỗi cách hiểu đều mang theo những bằng chứng ngôn ngữ và thần học đáng cân nhắc. Quan điểm "ngày 24 giờ" có sức mạnh từ sự đơn giản, trực tiếp và mối liên hệ với điều răn Sa-bát. Quan điểm "ngày-thời đại" hoặc "khung cảnh" cung cấp một lăng kính rộng hơn để hòa hợp với dữ liệu của thế giới tự nhiên mà không phủ nhận quyền tể trị của Đấng Tạo Hóa.

Điều quan trọng hơn cả không phải là chúng ta đứng ở phe nào trong cuộc tranh luận, mà là chúng ta có đang đứng vững trên Lời Hằng Sống của Đức Chúa Trời và tôn cao Chúa Giê-xu Christ hay không. Chính Ngài là "hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được" (Cô-lô-se 1:15), là "Logos" (Ngôi Lời) mà nhờ Ngài muôn vật được tạo dựng (Giăng 1:3). Mọi sự sáng tạo đều hướng về Ngài và tồn tại bởi Ngài (Cô-lô-se 1:16-17).

Ước mong rằng, thay vì để sự bất đồng về độ dài của "ngày" làm chúng ta xao lãng, chúng ta lại cùng nhau ngước mắt lên, chiêm ngưỡng vinh quang của Đấng Tạo Hóa được bày tỏ trong các từng trời và công việc của tay Ngài (Thi-thiên 19:1). Hãy để Sáng Thế Ký chương 1 tiếp tục củng cố đức tin của chúng ta, dạy chúng ta về phẩm giá, trách nhiệm, và dẫn chúng ta vào sự nghỉ ngơi thật trong Đấng đã "làm xong" mọi sự (Sáng Thế Ký 2:2) – và trong Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã phán trên thập tự giá: "Mọi sự đã được trọn" (Giăng 19:30).