Những Câu Kinh Thánh Nói Về Người Nghèo
Trong xã hội ngày nay, sự chênh lệch giàu nghèo là một thực tế phũ phàng. Thế nhưng, quan điểm của Đức Chúa Trời về vấn đề này hoàn toàn khác biệt và xuyên suốt từ Sáng-thế-ký đến Khải-huyền. Kinh Thánh không chỉ ghi lại những lời dạy về lòng nhân ái, mà còn mặc khải một thuộc tính quan trọng trong bản tính của Đức Chúa Trời: Ngài là Đấng bênh vực và bảo vệ người nghèo. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát các phân đoạn Kinh Thánh then chốt, giải nghĩa từ ngữ gốc Hê-bơ-rơ và Hy Lạp, và đưa ra những áp dụng thiết thực cho đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân ngày nay.
Cựu Ước đặt nền tảng vững chắc về thái độ của Đức Chúa Trời đối với người nghèo. Ngài không hề thờ ơ, trái lại, Ngài đặt họ vào vị trí đặc biệt trong trái tim và luật pháp của Ngài.
1. Luật Pháp Về Sự Quan Tâm Thiết Thực:
Ngay từ sách Xuất Ê-díp-tô-ký, Đức Chúa Trời đã ban luật lệ để bảo vệ quyền lợi của người nghèo: "Ngươi chớ làm buồn một người khách ngoại bang nào, hoặc hà hiếp nó; vì các ngươi đã làm khách ngoại bang trong xứ Ê-díp-tô. Các ngươi chớ ức hiếp một người góa bụa hay là kẻ mồ côi nào. Nếu ngươi ức hiếp họ, và nếu họ kêu van cùng ta, chắc ta sẽ nghe tiếng kêu van của họ" (Xuất Ê-díp-tô-ký 22:21-23). Điều này cho thấy Đức Chúa Trời trực tiếp lắng nghe tiếng kêu của người bị áp bức.
Đến sách Phục-truyền Luật-lệ Ký, luật pháp càng chi tiết hơn, thể hiện một cơ chế xã hội có lòng thương xót:
- "Hễ cuối mỗi ba năm, ngươi phải đem thuế một phần mười về huê lợi của một năm mình, để ở trong thành mình. Đoạn, người Lê-vi... kẻ khách, đứa mồ côi, và người góa bụa ở trong thành ngươi, sẽ đến ăn no nê" (Phục-truyền 14:28-29).
- Luật mót lúa (Lê-vi Ký 19:9-10, Ru-tơ 2) cho phép người nghèo, khách lạ, kẻ mồ côi và góa bụa được mót những gì còn sót lại trên đồng. Đây không phải là "ban ơn", mà là công nhận quyền được sống của họ trong sự sắp đặt của Đức Chúa Trời.
2. Sách Châm Ngôn: Sự Khôn Ngoan Thực Tiễn Và Cảnh Báo Nghiêm Khắc
Sách Châm-ngôn có vô số câu nói về mối quan hệ giữa người giàu, người nghèo và Đức Chúa Trời.
- "Ai rộng rãi cho người nghèo, chẳng thiếu thốn; còn ai xế mắt khỏi họ, sẽ bị nhiều sự rủa sả" (Châm-ngôn 28:27).
- "Người nào làm ơn cho kẻ nghèo, cho Đức Giê-hô-va vay mượn; Ngài sẽ báo lại việc ơn lành ấy cho người" (Châm-ngôn 19:17). Ở đây, từ "cho vay mượn" (Hê-bơ-rơ: lavah) mang ý nghĩa sâu sắc: hành động giúp đỡ người nghèo được xem như một sự đầu tư cho chính Đức Chúa Trời, và Ngài chính là Đấng bảo đảm sẽ trả lại.
- Ngược lại, sách cũng cảnh báo nghiêm khắc: "Ai bưng tai không khứng nghe tiếng kêu của người nghèo, chính mình sẽ kêu la mà không ai đáp lại" (Châm-ngôn 21:13).
3. Các Tiên Tri: Tiếng Nói Của Sự Công Bình Thuộc Linh
Các tiên tri lớn như Ê-sai, Giê-rê-mi, A-mốt đã nói tiên tri cách mạnh mẽ chống lại sự bất công và sự thờ ơ của những kẻ giàu có.
- "Khốn thay cho những kẻ... hăm hiếp kẻ nghèo nàn... để chúng ta có thể bán lúa mục nát" (A-mốt 8:4-6).
- Tiên tri Ê-sai khiển trách sự ăn chay hình thức: "Có phải sự kiêng ăn mà ta chọn lựa là như vầy: mở những xiềng hung ác, tháo những dây trói của ách... há chẳng phải chia bánh cho kẻ đói, đem những kẻ nghèo khổ bị đuổi vào nhà mình...?" (Ê-sai 58:6-7). Đức Chúa Trời đòi hỏi một đời sống công bình thực tiễn, chứ không chỉ nghi lễ.
Nếu Cựu Ước đặt nền tảng luật pháp và tiên tri, thì Tân Ước mang đến sự bày tỏ trọn vẹn nơi con người và chức vụ của Chúa Giê-xu Christ. Ngài không chỉ nói về người nghèo, mà Ngài chính là Tin Lành cho người nghèo.
1. Bài Giảng Trên Núi: Phước Cho Người Nghèo
Mở đầu Bài Giảng Trên Núi, Chúa Giê-xu tuyên bố: "Phước cho những kẻ có lòng khó khăn, vì nước thiên đàng là của họ!" (Ma-thi-ơ 5:3). Từ Hy Lạp được dùng cho "có lòng khó khăn" là ptochos, không chỉ diễn tả sự thiếu thốn vật chất mà còn là tình trạng cùng cực, phải van xin. Luca còn ghi rõ hơn: "Phước cho các ngươi là kẻ nghèo, vì nước Đức Chúa Trời thuộc về các ngươi!" (Lu-ca 6:20). Đây là một tuyên bố cách mạng, đảo lộn mọi giá trị trần gian. Vương quốc của Đức Chúa Trời thuộc về những người thừa nhận sự trống rỗng và cần đến Ngài một cách tuyệt đối.
2. Chức Vụ Của Đấng Mê-si: Được Xức Dầu Để Rao Tin Lành
Tại hội đường Na-xa-rét, Chúa Giê-xu đọc lời tiên tri Ê-sai 61:1-2 và tuyên bố: "Thần của Chúa ngự trên ta; vì Ngài đã xức dầu cho ta đặng truyền tin lành cho kẻ nghèo... để rao cho kẻ bị cầm được tha, kẻ mù được sáng, kẻ bị hà hiếp được tự do" (Lu-ca 4:18). Đây chính là tuyên ngôn về chức vụ Mê-si của Ngài. Tin Lành mà Ngài rao truyền trước hết và thiết thực là dành cho người nghèo – cả nghèo vật chất lẫn nghèo thuộc linh.
3. Gương Mẫu Và Lời Dạy Thực Tế Của Chúa Giê-xu
Chúa Giê-xu luôn dành thời gian cho những người bị xã hội bỏ rơi: người phung, người thu thuế, người đàn bà tội lỗi. Ngài dạy về sự nguy hiểm của giàu có: "Những kẻ giàu có vào nước Đức Chúa Trời khó là dường nào!" (Mác 10:23). Câu chuyện người giàu và La-xa-rơ (Lu-ca 16:19-31) là một minh họa sống động về hậu quả đời đời của sự thờ ơ trước nỗi đau của người nghèo khổ bên cạnh mình.
Trong Ma-thi-ơ 25:31-46, khi mô tả sự phán xét cuối cùng, Chúa Giê-xu đồng hóa chính Ngài với người nghèo: "Hỡi các ngươi được Cha ta ban phước, hãy đến mà nhận lấy nước thiên đàng... Vì ta đói, các ngươi đã cho ta ăn; ta khát, các ngươi đã cho ta uống... Quả thật, ta nói cùng các ngươi, hễ các ngươi đã làm việc đó cho một người trong những người rất hèn mọn nầy của anh em ta, ấy là đã làm cho chính mình ta vậy." Đây là giáo lý nền tảng: phục vụ người nghèo chính là phục vụ Đấng Christ.
Sách Công-vụ Các Sứ-đồ ghi lại Hội Thánh đầu tiên đã sống ra sao dưới ánh sáng của lời dạy này: "Vả, trong tín đồ không ai thiếu thốn cả, bởi vì những người có ruộng hay nhà, đều bán đi, đem tiền bán được đặt dưới chơn các sứ đồ; rồi tùy theo sự cần dùng của mỗi người mà phát cho" (Công-vụ 4:34-35). Sứ đồ Phao-lô cũng khích lệ các Hội Thánh quyên góp để giúp đỡ các thánh đồ nghèo khó tại Giê-ru-sa-lem (1 Cô-rinh-tô 16:1-4, 2 Cô-rinh-tô 8-9), coi đó là một hành động của ân điển và sự hiệp một trong thân thể Đấng Christ.
Sứ đồ Gia-cơ viết những lời sắc bén nhất, vạch trần đức tin chết: "Ví bằng anh em hoặc chị em nào không quần áo mặc, thiếu của ăn uống hằng ngày, mà một kẻ trong anh em nói với họ rằng: "Hãy đi cho bình an, hãy sưởi cho ấm và ăn cho no", nhưng không cho họ đồ cần dùng về phần xác, thì có ích gì chăng?" (Gia-cơ 2:15-16). Ông còn cảnh cáo những kẻ giàu có áp bức: "Kìa, tiền công con gặt gặt ruộng cho anh em, mà anh em đã ăn gian, nó kêu oan, và tiếng kêu của con gặt đã thấu đến tai Chúa các cơ binh" (Gia-cơ 5:4).
Làm thế nào để áp dụng những lẽ thật này vào đời sống hằng ngày và chức vụ của Hội Thánh?
1. Thay Đổi Nhận Thức (Tấm Lòng):
- **Nhìn bằng ánh mắt của Đức Chúa Trời:** Ngừng xem người nghèo là "gánh nặng", "vấn đề xã hội" hay đối tượng từ thiện. Hãy nhìn họ như những người Đức Chúa Trời yêu thương đặc biệt và là nơi chúng ta có cơ hội phục vụ chính Chúa.
- **Kiểm tra lòng mình:** Liệu chúng ta có đang "bưng tai" (Châm-ngôn 21:13) trước những nhu cầu chính đáng xung quanh? Có đang tìm cách biện minh cho sự dư dật của mình mà bỏ qua tiếng kêu của người khác?
2. Hành Động Cụ Thể (Đôi Tay):
- **Cá nhân:** Chủ động tìm hiểu nhu cầu trong cộng đồng, Hội Thánh địa phương. Giúp đỡ có thể từ vật chất (thực phẩm, quần áo, học phí) đến phi vật chất (thời gian dạy kèm, lắng nghe, hỗ trợ tinh thần). Cho đi cách kín đáo, tôn trọng (Ma-thi-ơ 6:1-4).
- **Gia đình:** Dạy con cái về lòng rộng rãi. Cùng nhau tham gia các hoạt động phục vụ.
- **Hội Thánh:** Thiết lập hoặc hỗ trợ các chức vụ thực tế như: kho thực phẩm, lớp học tình thương, tư vấn miễn phí, hỗ trợ việc làm. Đảm bảo rằng sự giúp đỡ đi kèm với sự rao truyền Tin Lành cứu rỗi, nhưng không lợi dụng nhu cầu vật chất để ép buộc đức tin.
3. Đấu Tranh Cho Công Bình (Tiếng Nói):
- Theo gương các tiên tri, Cơ Đốc nhân được kêu gọi lên tiếng chống lại các chính sách bất công, nạn tham nhũng làm nghèo đất nước, và các cơ cấu áp bức người yếu thế.
- Ưu tiên mua sản phẩm từ các doanh nghiệp có trách nhiệm với xã hội và trả lương công bình.
4. Sự Cân Bằng Thuộc Linh:
Giúp đỡ người nghèo không phải để được cứu rỗi (ân điển là bởi đức tin), nhưng là *bằng chứng sống động* của đức tin thật (Gia-cơ 2:14-26). Đồng thời, phải nhớ rằng nhu cầu thuộc linh là tối thượng. Món quà lớn nhất chúng ta có thể cho là rao truyền Phúc Âm về Chúa Giê-xu Christ, Đấng giải phóng con người khỏi sự nghèo nàn tội lỗi và ban cho sự sống đời đời.
Xuyên suốt Kinh Thánh, từ luật pháp Môi-se, lời các tiên tri, đến chính Chúa Giê-xu và các sứ đồ, chúng ta thấy một sợi chỉ đỏ: **Đức Chúa Trời đứng về phía người nghèo, và Ngài kêu gọi dân sự Ngài làm điều tương tự.** Đây không phải là một lựa chọn xã hội, mà là một mệnh lệnh thuộc linh, một phần không thể tách rời của đời sống công bình và nên thánh.
Cuối cùng, động lực cao cả nhất cho sự rộng rãi của chúng ta không phải là cảm xúc tội lỗi hay áp lực xã hội, mà là **tình yêu của Đấng Christ**. "Vì anh em biết ơn của Đức Chúa Jêsus Christ chúng ta, Ngài vốn giàu, vì anh em mà tự làm nên nghèo, hầu cho bởi sự nghèo của Ngài, anh em được nên giàu" (2 Cô-rinh-tô 8:9). Chúa Giê-xu, Đấng giàu có vô hạn, đã trở nên nghèo khổ trên thập tự giá để chúng ta, những kẻ nghèo nàn về thuộc linh, được trở nên giàu có trong Ngài. Khi chúng ta nhìn lên thập tự giá, chúng ta thấy được giá trị mà Đức Chúa Trời đặt trên mỗi linh hồn, bất kể hoàn cảnh. Và từ đó, lòng chúng ta được cảm động để mở rộng vòng tay, chia sẻ tình yêu và những phước hạnh mà chúng ta đã lãnh nhận cách nhưng không.
Ước mong Hội Thánh của Chúa ngày càng trở nên bàn tay yêu thương, tiếng nói công bình và là dấu chỉ sống động về Vương Quốc Đức Chúa Trời - nơi không còn nghèo khổ, khóc lóc hay đau đớn nữa.