Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài

Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa được tôn thờ, vừa làm thay đổi cục diện thế giới sâu sắc như Chúa Giê-su của Na-xa-rét. Câu hỏi "Ngài là ai?" không chỉ là một cuộc điều tra lịch sử hay thần học, mà là câu hỏi định mệnh đối với mỗi linh hồn, như chính Ngài đã hỏi các môn đồ: "Còn các ngươi thì xưng ta là ai?" (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá danh tính, cuộc đời và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su Christ dưới lăng kính của Lời Đức Chúa Trời là Kinh Thánh, với sự tham chiếu đến ngôn ngữ gốc Hê-bơ-rơ và Hy Lạp để làm sáng tỏ chân lý.

Không thể hiểu Chúa Giê-su nếu bắt đầu từ máng cỏ Bết-lê-hem. Sách Giăng mở đầu bằng một tuyên bố đầy choáng ngợi: "Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta" (Giăng 1:1, 14). Từ "Ngôi Lời" trong tiếng Hy Lạp là Logos (Λόγος), mang ý nghĩa sâu rộng về Lý Tính tối cao, Nguyên lý sáng tạo và Sự biểu đạt trọn vẹn của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su không phải là một thọ tạo được dựng nên, mà chính là Đấng Tạo Hóa. Thư tín Cô-lô-se xác nhận: "Ngài là hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được, là Đấng sanh ra đầu hết thảy mọi vật thọ tạo... muôn vật đã được dựng nên trong Ngài, bởi Ngài, và vì Ngài" (Cô-lô-se 1:15-16).

Danh xưng "Giê-su" (Iēsous/Ἰησοῦς) trong tiếng Hy Lạp, tương đương với "Giê-hô-sua" (Yehoshua/יְהוֹשֻׁעַ) trong tiếng Hê-bơ-rơ, có nghĩa là "Giê-hô-va (Đức Giê-hô-va) là sự cứu rỗi". Danh xưng này nói lên sứ mạng chính yếu của Ngài: "Ngài sẽ sanh một trai, ngươi khá đặt tên là JESUS; vì chính Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội" (Ma-thi-ơ 1:21). Còn danh hiệu "Christ" là phiên âm của từ Hy Lạp Christos (Χριστός), dịch từ chữ Hê-bơ-rơ Mashiach (מָשִׁיחַ), có nghĩa là "Đấng được xức dầu". Trong Cựu Ước, các chức vụ quan trọng như Tiên tri, Thầy Tế lễ và Vua đều được xức dầu để thi hành chức vụ. Chúa Giê-su Christ chính là Đấng Mê-si được hứa ban, hoàn thành trọn vẹn cả ba chức vụ đó một cách siêu việt.

Sự kiện Ngôi Lời trở nên xác thịt được gọi là "Nhập Thể" (Incarnation). Đây không phải là Đức Chúa Trời ngừng là Đức Chúa Trời, mà là Ngài mặc lấy bản tính loài người trọn vẹn. Thư Phi-líp diễn tả sự hạ mình đáng kinh ngạc này: "Ngài vốn có hình Đức Chúa Trời... nhưng Ngài đã tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ và trở nên giống như loài người" (Phi-líp 2:6-7). Chúa Giê-su hoàn toàn là Đức Chúa Trời và hoàn toàn là con người trong một Ngôi vị duy nhất—một mầu nhiệm vượt quá trí hiểu loài người.

Cuộc đời Ngài trên đất, được ghi chép trong bốn sách Phúc Âm, là một bản giao hưởng hoàn hảo giữa quyền năng thần thượng và sự đồng cảm nhân loại:

- Quyền Năng Tạo Hóa: Ngài dẹp yên biển động (Mác 4:39), hóa bánh ra nhiều (Giăng 6:11), và khiến kẻ chết sống lại (Giăng 11:43-44).
- Sự Đồng Cảm Nhân Loại: Ngài khóc trước mộ La-xa-rơ (Giăng 11:35), cảm thấy mệt và đói (Giăng 4:6; Ma-thi-ơ 4:2), và chịu mọi cám dỗ như chúng ta, song chẳng phạm tội (Hê-bơ-rơ 4:15). Từ "không phạm tội" trong tiếng Hy Lạp là achōristos, nhấn mạnh sự vô tội hoàn toàn, một điều kiện tối cần cho của lễ chuộc tội.

Lời giảng dạy của Ngài thể hiện thẩm quyền tuyệt đối: "Người ta thường hay nghe những người dạy đạo nói, nhưng ta nói cùng các ngươi..." (Ma-thi-ơ 5:21-22). Ngài công bố những lời khiến người nghe phải lựa chọn dứt khoát: "Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha" (Giăng 14:6). Động từ "là" trong câu này (eimi/εἰμί) diễn tả bản chất tự hữu và tuyệt đối của Ngài.

Đỉnh điểm của chức vụ Chúa Giê-su trên đất không phải là những phép lạ, mà là cái chết tự nguyện của Ngài trên thập tự giá. Như tiên tri Ê-sai đã báo trước: "Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương... Người đã bị đánh đập vì sự phản nghịch chúng ta" (Ê-sai 53:5). Trên thập tự giá, Ngài gánh lấy tội lỗi của cả nhân loại. Tiếng kêu "Ê-lô-i, Ê-lô-i, la-ma sa-bách-ta-ni?" (Mác 15:34) nghĩa là "Đức Chúa Trời tôi ơi, Đức Chúa Trời tôi ơi, sao Ngài lìa bỏ tôi?" cho thấy Ngài hoàn toàn chịu sự đoán phạt thay cho chúng ta, khiến Đức Chúa Trời là Cha, là Đấng thánh khiết, phải tạm thời ngoảnh mặt đi.

Tuy nhiên, câu chuyện không kết thúc tại mộ phần. "Ngài đã bị đóng đinh trên cây thập tự... nhưng đến ngày thứ ba, Ngài từ kẻ chết sống lại" (1 Cô-rinh-tô 15:3-4). Sự phục sinh của Chúa Giê-su không phải là sự hồi sinh tâm linh hay ẩn dụ, mà là sự sống lại thân thể vinh hiển, vật chất. Đây là bằng chứng tối hậu xác nhận thần tính của Ngài (Rô-ma 1:4) và sự hoàn thành trọn vẹn công tác cứu chuộc. Từ Hy Lạp dùng cho "sự sống lại" là anastasis (ἀνάστασις), nghĩa là "đứng dậy", chỉ một sự kiện lịch sử khách quan.

Bốn mươi ngày sau khi sống lại, Ngài thăng thiên về trời trước sự chứng kiến của các môn đồ (Công vụ 1:9). Hiện nay, Chúa Giê-su đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 10:12), thực hiện chức vụ Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm cầu thay cho các thánh đồ (Hê-bơ-rơ 7:25) và chờ đợi ngày Ngài trở lại trong vinh hiển để phán xét và lập lại mọi sự.

Di sản của Chúa Giê-su để lại không phải là các công trình kiến trúc hay triết lý trừu tượng, mà là:

1. Một Giao Ước Mới trong Huyết Ngài: "Nầy là huyết của sự giao ước mới" (Ma-thi-ơ 26:28). Giao ước này, dựa trên ân điển và đức tin, thay thế giao ước cũ dựa trên luật pháp và việc làm.

2. Hội Thánh - Thân Thể của Ngài: Ngài phán: "Ta sẽ lập Hội thánh ta" (Ma-thi-ơ 16:18). Hội Thánh chân chính là cộng đồng những người được cứu chuộc bởi huyết Ngài, được Ngài yêu thương và hiến mình vì họ (Ê-phê-sô 5:25).

3. Đại Mạng Lệnh và Sự Hiện Diện: Di sản của Ngài bao gồm sứ mạng truyền giáo: "Hãy đi dạy dỗ muôn dân" (Ma-thi-ơ 28:19), cùng với lời hứa "ta thường ở cùng các ngươi" (câu 20).

Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân:

- Tin Nhận và Đầu Phục: Câu hỏi "Chúa Giê-su là ai?" đòi hỏi một sự đáp cá nhân. Chúng ta phải tin nhận Ngài không chỉ là một bậc thầy vĩ đại, mà là Chúa và Đấng Cứu Thế của chính mình (Rô-ma 10:9).

- Sống Trong Mối Liên Hệ: Đời sống Cơ đốc là một mối liên hệ sống động với Đấng Christ. Điều này được nuôi dưỡng qua sự cầu nguyện, học Lời Chúa (trong đó Ngài là trung tâm điểm) và vâng theo tiếng Ngài.

- Làm Chứng Về Ngài: Hiểu biết về Chúa Giê-su thôi thúc chúng ta chia sẻ về Ngài. Chúng ta làm chứng về một Đấng đang sống, đang ngự trị và sẽ trở lại.

- Sống Theo Gương Ngài: Phi-líp 2:5 kêu gọi: "Hãy có đồng một tâm tình như Đấng Christ đã có". Điều này bao gồm tinh thần khiêm nhường, phục vụ, yêu thương và vâng phục ý Cha.

Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời vĩ đại từng bước đi trên đất, là Đấng Mê-si chịu chết chuộc tội, là Chủ Tể phục sinh đắc thắng, và là Chúa sắp tái lâm trong vinh quang. Danh tính của Ngài không chỉ là một đề tài nghiên cứu, mà là nền tảng của sự cứu rỗi, hy vọng và đời sống đời đời. Câu trả lời của Phi-e-rơ vẫn còn vang vọng và đúng đắn cho mọi thời đại: "Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống" (Ma-thi-ơ 16:16). Khi chúng ta đặt đức tin nơi Ngài, chúng ta không chỉ nhận biết chân lý, mà còn được bước vào mối tương giao sống động với Chúa của muôn chúa, Vua của muôn vua, và là Cứu Chúa yêu thương của linh hồn chúng ta.