Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài
Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa thu hút sự tôn thờ, và định hình nền văn minh sâu sắc như Chúa Giê-su của Na-xa-rét. Câu hỏi “Các ngươi nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15) mà chính Ngài đặt ra cho các môn đồ vẫn còn vang vọng qua mọi thế hệ. Đối với Cơ Đốc nhân, đây không phải là câu hỏi mang tính triết lý suông, mà là nền tảng của đức tin và sự sống đời đời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá danh tính, cuộc đời và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su Christ dựa trên Lời Mặc Khải của Đức Chúa Trời – Kinh Thánh.
Danh tính của Chúa Giê-su không bắt đầu từ máng cỏ tại Bết-lê-hem. Sứ đồ Giăng mở đầu sách Phúc Âm của mình bằng một tuyên bố vang dội, đưa chúng ta về thời điểm trước khi có sáng thế: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta, đầy ơn và lẽ thật” (Giăng 1:1, 14). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên văn Hy Lạp là “Logos” (λόγος), mang ý nghĩa sâu rộng về Lý Tính phổ quát, Lời sáng tạo và sự bày tỏ trọn vẹn. Chúa Giê-su chính là sự bày tỏ hữu hình, cụ thể của Đức Chúa Trời vô hình.
Sứ đồ Phao-lô cũng xác nhận chân lý này: “Ngài là hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được... vì muôn vật đã được dựng nên trong Ngài... và muôn vật đều nhờ Ngài mà được nắm giữ” (Cô-lô-se 1:15-17). Điều này có nghĩa Chúa Giê-su không phải là một thọ tạo được dựng nên, mà là Đấng Tạo Hóa. Sự nhập thể (Incarnation) – Ngôi Lời trở nên xác thịt – là một mầu nhiệm trung tâm của đức tin Cơ Đốc, cho thấy Đức Chúa Trời tự nguyện bước vào không gian và thời gian để cứu chuộc con người.
Chúa Giê-su thường xuyên được gọi là “Con Đức Chúa Trời” (Ma-thi-ơ 14:33; Mác 1:1). Danh xưng này không hàm ý Ngài là một “thần con” được sinh ra, nhưng khẳng định mối quan hệ đồng bản thể, hiệp một nhưng phân biệt với Đức Chúa Cha. Trong phép báp-tem và khi hóa hình, có tiếng từ trời phán: “Nầy là Con yêu dấu của ta, đẹp lòng ta mọi đàng” (Ma-thi-ơ 3:17, 17:5). Từ “Con” trong Hy Lạp (“Huios” - υἱός) chỉ về địa vị, bản chất và quyền thừa kế. Chúa Giê-su là Con Một (Monogenes – Μονογενὴς), nghĩa là Duy Nhất, khác biệt và vinh hiển (Giăng 3:16).
Đồng thời, Ngài cũng trọn vẹn là “Con Người”. Danh xưng này, xuất hiện hơn 80 lần trong các sách Phúc Âm, cho thấy sự đồng nhất cảm thông của Ngài với nhân loại. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, “con người” (ben ‘adam – בן אדם) có thể chỉ về phàm nhân. Nhưng Chúa Giê-su dùng nó để ám chỉ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một nhân vật siêu nhiên: “Kìa, có một người giống như con người... được ban cho quyền thế, vinh hiển, và nước...”. Ngài vừa là con người thật, chịu đói khát, đau buồn (Giăng 11:35), vừa là Đấng Mê-si đầy quyền năng đến để cai trị.
“Christ” không phải là họ của Chúa Giê-su, mà là một chức vụ, dịch từ chữ Hy Lạp “Christos” (Χριστός), tương đương với “Mê-si” (Mashiach – משיח) trong tiếng Hê-bơ-rơ, nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các tiên tri, thầy tế lễ và vua được xức dầu để thi hành chức vụ thánh. Chúa Giê-su là Đấng được xức dầu tối cao bởi Đức Thánh Linh (Công vụ 10:38) để hoàn tất ba chức vụ:
- Tiên Tri: Ngài là Lời của Đức Chúa Trời, bày tỏ ý chỉ Cha cách trọn vẹn (Phục truyền 18:15; Giăng 14:9).
- Thầy Tế Lễ: Ngài dâng chính mình Ngài làm của lễ chuộc tội một lần đủ cả, và đang cầu thay cho chúng ta (Hê-bơ-rơ 4:14-16; 10:12).
- Vua: Ngài cai trị trên đời sống tín hữu và sẽ trở lại để lập vương quốc vĩnh cửu của Ngài (Khải huyền 19:16).
Sứ mạng chính yếu của Đấng Mê-si là giải cứu dân Ngài khỏi tội lỗi. Thiên sứ đã phán cùng Giô-sép: “Ngươi sẽ đặt tên là Jêsus, vì chính Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Tên “Giê-su” (Iēsous – Ἰησοῦς) là dạng Hy Lạp của “Giô-suê” (Yehoshua – יהושע) trong Hê-bơ-rơ, nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi”.
Cuộc đời Chúa Giê-su không kết thúc bằng cái chết bi thảm, nhưng bằng chiến thắng vinh quang. Sự chết của Ngài trên thập tự giá không phải là một tai nạn lịch sử, mà là sự ứng nghiệm của kế hoạch cứu chuộc từ đời đời (Ê-sai 53:5-6). Ngài là “Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi” (Giăng 1:29). Từ Hy Lạp dùng cho “cất đi” là “airō” (αἴρω), mang nghĩa xóa bỏ, mang đi. Trên thập tự giá, Chúa Giê-su gánh lấy án phạt tội lỗi thay cho chúng ta, thỏa mãn sự công bình thánh khiết của Đức Chúa Trời.
Tuy nhiên, nếu Ngài chỉ chết, Ngài chỉ là một liệt sĩ. Sự sống lại từ cõi chết vào ngày thứ ba là bằng chứng xác nhận thần tính của Ngài và sự chấp nhận của Đức Chúa Cha về của lễ chuộc tội đó. Phao-lô tuyên bố: “Nếu Đấng Christ không sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình” (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự sống lại là lời hứa về sự sống lại và sự sống đời đời cho mọi người tin (1 Cô-rinh-tô 15:20-22).
Biết về Chúa Giê-su không chỉ là tích lũy kiến thức, mà phải dẫn đến sự biến đổi đời sống. Việc hiểu Ngài là ai đặt ra hai câu hỏi cá nhân then chốt:
- Ngài có phải là Cứu Chúa của bạn không? Nhận biết mình là tội nhân và tiếp nhận sự chết thế của Chúa Giê-su là con đường duy nhất để được tha tội và hòa thuận với Đức Chúa Trời. “Vì chẳng có danh nào khác ở dưới trời ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu” (Công vụ 4:12).
- Ngài có phải là Chúa (Lord – Kurios – Κύριος) của bạn không? Danh xưng “Chúa” tuyên xưng quyền tể trị tối cao. Tin nhận Chúa Giê-su đòi hỏi sự đầu phục trọn vẹn đời sống dưới sự cai trị của Ngài, để ý chỉ Ngài trở thành ưu tiên tối thượng.
Ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân hằng ngày:
- Trong Sự Thờ Phượng: Hiểu biết về thần tính và nhân tính của Chúa Giê-su dẫn chúng ta vào sự thờ phượng trong “thần linh và lẽ thật” (Giăng 4:24). Chúng ta thờ phượng Ngài không chỉ như một bậc thầy vĩ đại, mà là Đức Chúa Trời nhập thể, đáng được tôn cao.
- Trong Sự Cầu Nguyện: Chúng ta có thể đến với Đức Chúa Trời cách dạn dĩ nhờ danh Chúa Giê-su (Giăng 16:23-24). Với tư cách Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm, Ngài thông cảm với những yếu đuối của chúng ta (Hê-bơ-rơ 4:15).
- Trong Đức Tin và Hy Vọng: Khi đối diện với thử thách, chúng ta nhớ rằng Chúa chúng ta đã chiến thắng sự chết. Sự sống lại của Ngài ban cho chúng ta hy vọng chắc chắn về tương lai và sự hiện diện đầy quyền năng của Ngài hôm nay.
- Trong Sứ Mạng: Hiểu rằng Chúa Giê-su là Đấng Cứu Rỗi duy nhất thúc giục chúng ta sốt sắng chia sẻ Phúc Âm với lòng khiêm nhường và yêu thương, vì mọi người đều cần đến Ngài.
Chúa Giê-su là ai? Ngài là Ngôi Lời vĩnh hằng trở nên xác thịt, là Con Đức Chúa Trời và Con Người, là Đấng Christ được xức dầu để cứu chuộc, là Chiên Con chịu chết chuộc tội và là Chúa đã sống lại vinh hiển. Di sản của Ngài không phải là một tổ chức tôn giáo khô khan, mà là một dân tộc được cứu chuộc, được biến đổi bởi ân điển, đang sống dưới sự cai trị của Ngài và trông đợi ngày Ngài trở lại trong vinh quang.
Câu trả lời của Phi-e-rơ vẫn là nền tảng: “Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16). Cá nhân mỗi chúng ta phải đưa ra câu trả lời của riêng mình, và câu trả lời đó sẽ quyết định số phận đời đời của chính mình. Hãy đến với Ngài, tiếp nhận Ngài, và bước đi với Ngài – Đấng là Đường Đi, Lẽ Thật và Sự Sống (Giăng 14:6).