Chúa Giê-su muốn nói gì khi gọi Chúa Cha là 'Đức Chúa Trời của ta và Đức Chúa Trời của các ngươi' (Giăng 20:17)?

Sau sự kiện phục sinh vinh hiển, một trong những lời tuyên bố đầu tiên của Chúa Giê-su Christ ghi lại trong Phúc Âm Giăng mang đến một sự mặc khải sâu sắc về mối quan hệ của Ngài với Đức Chúa Trời Cha và mối quan hệ của chúng ta với Ngài. Trong Giăng 20:17, Chúa Giê-su phán với Ma-ri Ma-đơ-len: “Ðức Chúa Jêsus phán rằng: Chớ rờ đến ta; vì ta chưa lên cùng Cha! Nhưng hãy đi đến cùng anh em ta, nói rằng: Ta lên cùng Cha ta và Cha các ngươi, cùng Ðức Chúa Trời ta và Ðức Chúa Trời các ngươi.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Cụm từ “Ðức Chúa Trời ta và Ðức Chúa Trời các ngươi” không phải là một sự ngẫu nhiên hay mâu thuẫn, mà là một tuyên ngôn thần học chứa đựng sự mầu nhiệm về thân vị của Đấng Christ và ân điển cứu chuộc dành cho nhân loại. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá bối cảnh, ý nghĩa nguyên văn Hy Lạp, và những hệ quả sâu xa cho đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân.

I. Bối Cảnh Ngay Lập Tức: Khung Cảnh Của Sự Sống Lại

Để hiểu trọn vẹn lời tuyên bố này, chúng ta phải đặt nó vào đúng vị trí trong dòng chảy của sự kiện Phục Sinh. Ma-ri Ma-đơ-len, người đã được Chúa giải cứu khỏi bảy quỷ dữ (Lu-ca 8:2), là người đầu tiên đến mộ và cũng là người đầu tiên nhìn thấy Chúa Phục Sinh (Giăng 20:1-18). Trong nỗi đau đớn và bối rối tột cùng, bà tưởng Ngài là người làm vườn. Chỉ khi Chúa Giê-su gọi đích danh “Ma-ri”, bà mới nhận ra Thầy mình và có phản ứng bản năng là ôm lấy chân Ngài (trong nguyên văn Hy Lạp, “haptou” (ἅπτου) có thể hiểu là “đừng níu giữ ta” hoặc “đừng rờ đến ta”). Hành động này bộc lộ ước muốn giữ Chúa lại trong kinh nghiệm cũ, trong sự hiện diện thể xác mà bà từng biết.

Lời đáp của Chúa Giê-su là then chốt: “Ta chưa lên cùng Cha!” Điều này chỉ ra rằng sự Phục Sinh không phải là điểm kết thúc, mà là khởi đầu của một giai đoạn mới. Ngài không đơn thuần trở về với đời sống trước đó, mà đang trên hành trình vinh hiển trở về cùng Cha, để hoàn tất trọn vẹn công trình cứu chuộc và đóng ấn cho giao ước mới. Việc Ngài ngăn Ma-ri “níu giữ” Ngài cho thấy mối quan hệ giữa Ngài và các môn đồ sẽ không còn như xưa, mà sẽ ở một bình diện cao hơn, thiêng liêng hơn, thông qua Chúa Thánh Linh (Giăng 16:7).

II. Phân Tích Ngôn Ngữ: Sự Khác Biệt Giữa “Của Ta” và “Của Các Ngươi”

Trọng tâm của câu nói nằm ở hai đại từ sở hữu được phân biệt rõ ràng: “Cha ta” (ho pater mou - ὁ πατήρ μου) và “Cha các ngươi” (ho pater humon - ὁ πατήρ ὑμῶν), tương ứng với “Ðức Chúa Trời ta” (ho theos mou - ὁ θεός μου) và “Ðức Chúa Trời các ngươi” (ho theos humon - ὁ θεός ὑμῶν).

Sự phân biệt này không tạo ra hai “Đức Chúa Trời” khác nhau, nhưng nói lên hai phương cách hiệp một khác biệt với cùng một Đức Chúa Trời. Đây là mấu chốt của sự mặc khải:

• Đối với Chúa Giê-su: Ngài gọi Đấng Tạo Hóa là “Cha ta” và “Đức Chúa Trời ta” trong một mối quan hệ độc nhất vô nhị, bản thể và đời đời. Ngài là Con Một (Monogenēs - Μονογενὴς), sinh bởi Cha từ trước muôn đời (Giăng 1:14, 18). Sự hiệp một giữa Ngài với Cha là sự hiệp một trong chính bản thể Thần Tính (ousia - οὐσία). Khi nói “Đức Chúa Trời ta”, Chúa Giê-su, trong thân phận Con Người trọn vẹn, bày tỏ sự vâng phục, tôn thờ và mối tương giao mật thiết với Cha. Nhưng đồng thời, với tư cách là Ngôi Lời nhập thể, Ngài và Cha là một (Giăng 10:30).
• Đối với các môn đồ (và chúng ta): Chúng ta gọi Đấng Tạo Hóa là “Cha các ngươi” và “Đức Chúa Trời các ngươi” trong một mối quan hệ được ban cho, bởi ân điển và qua sự chấp nhận. Chúng ta trở nên con cái Đức Chúa Trời không do tự nhiên, mà bởi được “sanh… bởi Ðức Chúa Trời” (Giăng 1:12-13) và được “nhận lấy lòng của con cái nuôi” (Rô-ma 8:15).

Qua sự chết và sống lại của Chúa Giê-su, Ngài đã trở nên “Anh Cả” (prōtotokos - πρωτότοκος) giữa một đàn em đông đúc (Rô-ma 8:29). Vì vậy, khi Ngài nói “Cha ta và Cha các ngươi”, Ngài đang tuyên bố rằng: “Nhờ ta, các ngươi cũng được dự phần vào mối quan hệ Cha-Con mà ta vốn có từ đời đời. Cha của ta, giờ đây cũng là Cha của các ngươi, không phải theo bản thể, nhưng theo ân điển.”

III. Ý Nghĩa Thần Học Sâu Sắc: Giao Ước Mới và Sự Trung Bảo

Câu nói này là một viên ngọc của thần học về sự Trung Bảo (Mesitēs - Μεσίτης) của Chúa Giê-su Christ. Ngài là Đấng duy nhất đứng giữa Đức Chúa Trời và loài người (1 Ti-mô-thê 2:5), kết nối hai bên vốn bị tội lỗi chia cắt.

• Trong Cựu Ước: Đức Chúa Trời thường được gọi là “Ðức Chúa Trời của Áp-ra-ham, của Y-sác, và của Gia-cốp” (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:6). Danh xưng này nhấn mạnh mối quan hệ giao ước với một dân tộc, thông qua các tổ phụ.
• Trong Tân Ước – Qua Chúa Giê-su: Một mối quan hệ giao ước mới, cá nhân và phổ quát được thiết lập. Chúa Giê-su không nói “Ðức Chúa Trời của tổ phụ các ngươi,” mà là “Ðức Chúa Trời của ta và của các ngươi”. Điều này cho thấy Ngài chính là căn nguyên (archegon - ἀρχηγόν) của mối quan hệ mới này (Hê-bơ-rơ 2:10). Nhờ Ngài, mỗi tín hữu đều có thể tiếp cận Cha một cách trực tiếp và thân mật.

Sách Hê-bơ-rơ làm sáng tỏ điều này: “Vậy nên, Chúa không hổ thẹn mà gọi anh em là anh em, khi Ngài phán rằng: Ta sẽ truyền danh Chúa cho anh em ta” (Hê-bơ-rơ 2:11-12, trích Thi thiên 22:22). Chúa Giê-su, vì muốn làm “thầy tế lễ thượng phẩm” đầy lòng thương xót, đã nên giống anh em mình mọi đàng. Vì vậy, Ngài không thẹn gọi chúng ta là “anh em”. Việc Ngài tuyên bố cùng một Đức Chúa Trời là “Ðức Chúa Trời của ta và của các ngươi” chính là sự ứng nghiệm của lời tiên tri đó. Ngài đang đưa chúng ta vào trong chính mối tương giao Cha-Con thiêng liêng của Ngài.

IV. Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Sự mặc khải này không chỉ là lý thuyết thần học cao siêu, mà phải biến đổi cách chúng ta sống và tương giao với Đức Chúa Trời mỗi ngày.

1. Sự Tự Tin và Lòng Thờ Phượng Thân Mật

Vì Chúa Cha giờ đây cũng là Cha chúng ta, chúng ta có thể đến gần Ngài với lòng tự tin đầy trọn (parrēsia - παρρησία) như một đứa con thân yêu đến với cha mình (Ê-phê-sô 3:12, Hê-bơ-rơ 4:16). Sự cầu nguyện không còn là nghi lễ xa cách, mà là tiếng gọi “Abba, Cha!” (Rô-ma 8:15). Trong lời cầu nguyện, chúng ta có thể nhớ rằng mình đang bước vào phòng tiếp kiến của Cha, nhờ công lao của Anh Cả Giê-su.

2. Nền Tảng Của Sự Hiệp Nhất Hội Thánh

Lời tuyên bố này được Chúa Giê-su truyền cho Ma-ri để báo cho “anh em ta”. Tất cả chúng ta đều có chung một Cha thiên thượng và cùng là anh em với nhau trong Đấng Christ. Điều này phá đổ mọi hàng rào chủng tộc, địa vị hay giới tính (Ga-la-ti 3:26-28). Sự hiệp nhất của Hội Thánh không dựa trên sở thích cá nhân, mà trên sự thật rằng chúng ta đều là con cái trong cùng một gia đình của Đức Chúa Trời.

3. Động Lực Cho Sự Thánh Khiết và Biết Ơn

Khi ý thức mình là con cái Đức Chúa Trời, chúng ta được thúc giục sống xứng đáng với địa vị cao trọng đó. “Hãy nên thánh, vì ta là thánh” (1 Phi-e-rơ 1:16) là lời kêu gọi của Cha dành cho con cái Ngài. Mọi nỗ lực sống thánh khiết phải bắt nguồn từ lòng biết ơn vì được làm con, chứ không phải từ nỗi sợ hãi nô lệ. Đồng thời, chúng ta luôn nhớ rằng địa vị này hoàn toàn nhờ ân điển, qua đức tin nơi Chúa Giê-su – Đấng đã mở đường cho chúng ta.

4. Niềm Hy Vọng Vững Chắc Về Tương Lai

Chúa Giê-su nói “Ta lên cùng Cha ta”. Sự thăng thiên của Ngài là đảm bảo cho chúng ta rằng, nơi Ngài đang ở, chúng ta cũng sẽ được ở đó (Giăng 14:2-3). Vì Ngài là “trưởng tử từ trong kẻ chết” (Cô-lô-se 1:18), nên những ai thuộc về Ngài cũng sẽ được sống lại và ở cùng Cha đời đời. Đây là niềm hy vọng trọn vẹn cho mỗi tín hữu.

V. Kết Luận: Một Lời Mời Vào Trong Mối Tương Giao Tuyệt Vời

Lời tuyên bố của Chúa Giê-su Phục Sinh trong Giăng 20:17 không phải là một câu nói khó hiểu cần phải né tránh, mà là một lời mở cửa thiên đàng. Nó vừa xác nhận thần tính độc nhất của Ngài với tư cách là Con Một của Đức Chúa Trời, vừa mở rộng vòng tay của ân điển để đón nhận tất cả những ai tin Ngài vào trong gia đình Đức Chúa Trời. Khi Ngài phân biệt “của ta” và “của các ngươi”, Ngài đang vẽ nên bức tranh về một Chúa Giê-su vừa là Đấng Trung Bảo duy nhất, vừa là Anh Cả yêu thương, dẫn đưa các em mình về nhà Cha.

Hôm nay, mỗi chúng ta được mời gọi không chỉ tin nhận Chúa Giê-su là Cứu Chúa, mà còn bước vào và sống trọn vẹn trong thực tại của lời tuyên bố này: Đức Chúa Trời của Chúa Giê-su Christ cũng chính là Cha thiên thượng của tôi. Trong mọi hoàn cảnh, chúng ta có thể kêu cầu Ngài với lòng tin cậy của một đứa con, và rao truyền tin mừng này cho thế giới rằng: “Hãy đến, nhìn xem Đấng đã đem tôi từ tối tăm ra sáng láng, và giờ đây Ngài cũng muốn làm Cha của bạn!”