Ý Nghĩa Thần Học Của Ánh Sáng Trong Ngày Sáng Tạo Đầu Tiên

Khi mở trang đầu tiên của Kinh Thánh, chúng ta bắt gặp một hành động sáng tạo đầy quyền năng và ý nghĩa: “Đức Chúa Trời phán rằng: Phải có sự sáng; thì có sự sáng.” (Sáng-thế Ký 1:3). Sự sáng này xuất hiện trước cả mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao (được tạo dựng vào ngày thứ tư). Việc Đức Chúa Trời tạo ra ánh sáng ngay từ buổi đầu của công trình sáng thế không chỉ là một sự kiện thuần túy vật lý, mà còn mang những hàm ý thần học sâu sắc, bày tỏ về bản tính của Đức Chúa Trời, về Đấng Christ và về mối tương giao giữa Đức Chúa Trời với con người. Bài viết này sẽ đi sâu khảo cứu ý nghĩa thần học của ánh sáng trong ngày sáng tạo đầu tiên, dựa trên văn bản gốc Hê-bơ-rơ, những giải nghĩa trong Tân Ước, và áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân.

1. Mô Tả Kinh Thánh Về Sự Sáng Ngày Thứ Nhất

Sách Sáng-thế Ký chương 1, câu 1-5 ghi lại:

“Ban đầu Đức Chúa Trời dựng nên trời đất. Vả, đất là vô hình và trống không, sự mờ tối ở trên mặt vực; Thần Đức Chúa Trời vận hành trên mặt nước. Đức Chúa Trời phán rằng: Phải có sự sáng; thì có sự sáng. Đức Chúa Trời thấy sự sáng là tốt lành, bèn phân sáng ra cùng tối. Đức Chúa Trời đặt tên sự sáng là ngày; sự tối là đêm. Vậy, có buổi chiều và buổi mai; ấy là ngày thứ nhứt.”

Một số điểm nổi bật:

• Ánh sáng được tạo ra bởi lời phán của Đức Chúa Trời, chứ không phải bằng vật chất hay từ một nguồn sáng đã có.
• Đức Chúa Trời thấy ánh sáng là “tốt lành” (טוֹב, tov).
• Ngài phân rẽ ánh sáng khỏi bóng tối và đặt tên cho chúng.
• Chu kỳ “buổi chiều và buổi mai” được thiết lập, đánh dấu ngày thứ nhất.

Điều đáng chú ý là mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao chỉ được tạo dựng vào ngày thứ tư (Sáng-thế Ký 1:14-19). Vậy ánh sáng ngày thứ nhất không thể là ánh sáng tự nhiên từ các thiên thể, mà là một thực thể độc lập, có nguồn gốc trực tiếp từ Đức Chúa Trời.

2. Khảo Cứu Từ Nguyên Hê-bơ-rơ

Trong nguyên bản Hê-bơ-rơ, từ được dùng cho “sự sáng” là אוֹר (or). Đây là danh từ phổ biến chỉ ánh sáng, sự chiếu sáng, thường được dùng cả theo nghĩa vật lý lẫn tượng trưng (ví dụ: sự sáng của Đức Giê-hô-va). Động từ “phán” ở đây là וַיֹּאמֶר (vayomer), thì qal hoàn thành diễn tả một mệnh lệnh: “יְהִי אוֹר” (yehi or) – “Hãy có ánh sáng!”. Cụm từ này thể hiện quyền năng sáng tạo tuyệt đối của Đức Chúa Trời: Ngài phán và điều đó liền xảy ra.

Từ “bóng tối” là חֹשֶׁךְ (choshek), thường ám chỉ sự tối tăm, mù mịt, và trong Kinh Thánh nó thường mang nghĩa biểu tượng cho sự ác, sự vô tri, và sự xa cách khỏi Đức Chúa Trời.

Động từ “phân rẽ” là בָּדַל (badal), nghĩa là tách biệt, phân định rạch ròi. Đức Chúa Trời không để ánh sáng và bóng tối lẫn lộn, nhưng phân cách chúng và gọi tên từng thứ. Hành động này cho thấy Ngài là Đấng thiết lập trật tự từ sự hỗn mang.

Việc “đặt tên” cho ngày và đêm cũng thể hiện quyền làm chủ và kiểm soát của Đấng Tạo Hóa.

3. Ánh Sáng Như Lời Sáng Tạo Và Sự Mặc Khải Của Đức Chúa Trời

Ánh sáng ngày thứ nhất bắt nguồn trực tiếp từ lời phán của Đức Chúa Trời. Trong thần học, điều này cho thấy ánh sáng không chỉ là một hiện tượng vật lý mà còn là biểu tượng của sự mặc khải của Đức Chúa Trời. Ánh sáng cho phép chúng ta thấy, nhận biết và phân biệt; tương tự như vậy, sự mặc khải của Đức Chúa Trời giúp con người nhận biết Ngài và hiểu biết ý muốn Ngài.

Trong Thi Thiên 119:130, chúng ta đọc: “Sự khai ngõ lời Chúa, soi sáng cho, ban sự hiểu biết cho người thật thà.” Điều này gợi ý rằng lời Chúa là ánh sáng dẫn dắt chúng ta. Hơn nữa, trong Tân Ước, sách Giăng mở đầu bằng việc đồng nhất Ngôi Lời (Logos) với sự sáng: “Trong Ngài có sự sống, sự sống là sự sáng của loài người. Sự sáng soi trong tối tăm, tối tăm chẳng hề nhận lấy sự sáng.” (Giăng 1:4-5). Như vậy, ánh sáng sáng tạo đầu tiên có thể được hiểu là sự bày tỏ của Ngôi Lời – Đức Chúa Giê-xu Christ – Đấng là “sự sáng thật” (Giăng 1:9).

Quan điểm này được củng cố bởi 2 Cô-rinh-tô 4:6: “Vì Đức Chúa Trời, là Đấng đã phán: Sự sáng phải soi từ trong sự tối tăm! đã làm cho sự sáng Ngài chói lòa trong lòng chúng tôi, đặng sự thông biết về vinh hiển Đức Chúa Trời soi sáng nơi mặt Đức Chúa Jêsus Christ.” Ở đây, Phao-lô liên hệ trực tiếp lời phán “Hãy có sự sáng” với sự sáng Tin Lành của Đấng Christ chiếu vào lòng người tin.

Như vậy, ánh sáng ngày thứ nhất không chỉ là sự khởi đầu của công trình sáng tạo vật chất, mà còn là hình bóng về sự mặc khải cứu rỗi của Đức Chúa Trời qua Chúa Giê-xu Christ.

4. Ánh Sáng Tách Biệt Khỏi Bóng Tối: Ý Nghĩa Đạo Đức Và Cứu Rỗi

“Đức Chúa Trời phân sáng ra cùng tối.” Hành động này mang ý nghĩa sâu xa về mặt đạo đức và tâm linh. Trong Kinh Thánh, ánh sáng thường tượng trưng cho sự thánh khiết, sự sống, chân lý và sự hiện diện của Đức Chúa Trời; còn bóng tối tượng trưng cho tội lỗi, sự chết, sự dối trá và quyền lực của Sa-tan.

Chẳng hạn, Ê-sai 5:20 cảnh báo: “Khốn thay cho kẻ gọi dữ là lành, gọi lành là dữ, lấy tối làm sáng, lấy sáng làm tối…”. Đức Chúa Trời là sự sáng, trong Ngài chẳng có sự tối tăm nào (1 Giăng 1:5). Do đó, sự phân rẽ giữa ánh sáng và bóng tối ngay từ đầu sáng thế cho thấy Đức Chúa Trời tách biệt điều tốt lành khỏi điều xấu xa, điều thánh khiết khỏi điều ô uế. Điều này cũng dự báo về sự phân rẽ cuối cùng giữa người công bình và kẻ ác (Ma-thi-ơ 25:32).

Trong sự cứu rỗi, Đức Chúa Trời kêu gọi chúng ta ra khỏi bóng tối để vào nơi sáng láng của Ngài (1 Phi-e-rơ 2:9). Sự phân cách ban đầu này cũng phản ánh nguyên tắc rằng con dân Chúa phải sống tách biệt khỏi thế gian tối tăm (2 Cô-rinh-tô 6:14).

5. Ánh Sáng Và Đấng Christ: Sự Ứng Nghiệm Trong Tân Ước

Tân Ước làm sáng tỏ ý nghĩa của ánh sáng trong sáng thế bằng cách liên hệ trực tiếp với Đức Chúa Giê-xu Christ. Giăng 1:1-5 giới thiệu Ngôi Lời (Christ) là Đấng đã hiện hữu từ ban đầu, mọi vật được làm nên bởi Ngài; trong Ngài có sự sống, và sự sống là ánh sáng của loài người. Như vậy, ánh sáng mà Đức Chúa Trời phán vào ngày thứ nhất chính là sự biểu hiện của Đức Chúa Giê-xu Christ trong công cuộc sáng tạo. Ngài là “ánh sáng của thế gian” (Giăng 8:12), chiếu soi mọi người.

Hê-bơ-rơ 1:2-3 cũng mô tả Christ là “Con… Ngài là sự chói sáng của vinh quang Đức Chúa Trời”. Từ “chói sáng” trong tiếng Hy Lạp là ἀπαύγασμα (apaugasma), nghĩa là ánh sáng phát ra từ nguồn sáng. Điều này nhấn mạnh rằng Chúa Giê-xu phản chiếu và bày tỏ vinh quang Đức Chúa Trời như ánh sáng phản chiếu từ chính nguồn sáng. Khải Huyền 21:23 cho biết thành Giê-ru-sa-lem mới “không cần mặt trời, mặt trăng để soi sáng; vì vinh quang Đức Chúa Trời chói lòa cho, và Chiên Con là ngọn đèn của nó.” Như vậy, ánh sáng vĩnh cửu không đến từ các thiên thể mà từ chính Đức Chúa Trời và Chiên Con, hồi ứng lại với ánh sáng nguyên thủy trong Sáng-thế Ký.

Sự liên tục này cho thấy ý định cứu chuộc của Đức Chúa Trời đã được ẩn giấu ngay từ sáng thế: ánh sáng đầu tiên là dấu chỉ về Đấng Christ, Đấng sẽ chiến thắng bóng tối tội lỗi.

6. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc

Khám phá ý nghĩa thần học của ánh sáng không chỉ là một bài học lý thuyết, mà còn có nhiều áp dụng thiết thực cho đời sống hằng ngày của Cơ Đốc nhân.

a. Bước Đi Trong Sự Sáng

1 Giăng 1:7 dạy: “Nhưng, nếu chúng ta đi trong sự sáng cũng như chính mình Ngài ở trong sự sáng, thì chúng ta giao thông với nhau; và huyết của Đức Chúa Jêsus, Con Ngài, làm sạch mọi tội chúng ta.” Đi trong sự sáng nghĩa là sống theo chân lý của Đức Chúa Trời, xưng tội và tìm kiếm sự thánh khiết. Điều này đòi hỏi chúng ta phải từ bỏ những việc tối tăm (Rô-ma 13:12) và để Lời Chúa dẫn đường (Thi Thiên 119:105).

b. Chiếu Sáng Cho Thế Gian

Chúa Giê-xu phán: “Các ngươi là sự sáng của thế gian… Sự sáng các ngươi hãy soi trước mặt người ta như vậy, đặng họ thấy những việc lành của các ngươi, và ngợi khen Cha các ngươi ở trên trời.” (Ma-thi-ơ 5:14,16). Ánh sáng mà chúng ta phản chiếu không phải là của riêng mình, mà là ánh sáng của Đấng Christ. Do đó, chúng ta được kêu gọi sống một đời sống công bình, yêu thương và thánh khiết, để qua đó người khác nhận biết Chúa.

c. Mặc Lấy Ánh Sáng

Rô-ma 13:12 khuyên: “Đêm đã khuya, ngày gần đến; vậy chúng ta hãy lột bỏ những việc tối tăm, và hãy mặc lấy áo giáp của sự sáng.” “Áo giáp của sự sáng” là hình ảnh về những phẩm chất Cơ Đốc: chân thật, công bình, bình an, đức tin, sự cứu rỗi, Lời Chúa (Ê-phê-sô 6:14-17). Mặc lấy ánh sáng là sống như con cái của sự sáng (Ê-phê-sô 5:8).

d. Trông Đợi Sự Sáng Vĩnh Cửu

Cuối cùng, Cơ Đốc nhân trông đợi ngày được ở cùng Chúa, nơi không cần mặt trời hay ngọn đèn, vì Chúa là ánh sáng đời đời (Khải Huyền 22:5). Sự hi vọng này giúp chúng ta kiên trì giữa thế gian đầy tối tăm, biết rằng sự sáng của Chúa đã chiến thắng và sẽ chiếu mãi.

Kết Luận

Ánh sáng trong ngày sáng tạo đầu tiên không chỉ đơn thuần là hiện tượng vật lý, mà còn là một dấu chỉ thần học phong phú. Nó bày tỏ quyền năng sáng tạo và mặc khải của Đức Chúa Trời, sự phân rẽ giữa tốt và xấu, và đặc biệt là hình bóng về Đức Chúa Giê-xu Christ – ánh sáng thật của thế gian. Khi hiểu được ý nghĩa này, chúng ta được nhắc nhở về ơn gọi của mình: bước đi trong sự sáng, phản chiếu ánh sáng của Chúa cho người khác, và trông đợi ngày chúng ta sẽ hưởng sự sáng vĩnh cửu trong vương quốc của Ngài. Ước mong mỗi Cơ Đốc nhân đều sống như “con cái của sự sáng” (Ê-phê-sô 5:8), làm chứng cho tình yêu và chân lý của Đấng đã phán: “Hãy có sự sáng!”