Thế nào là một Cơ Đốc nhân Tin Lành?

Trong một thế giới đa dạng về tôn giáo và niềm tin, thuật ngữ “Cơ Đốc nhân” đôi khi được sử dụng một cách mơ hồ. Tuy nhiên, một “Cơ Đốc nhân Tin Lành” mang những đặc điểm thần học và thực hành đức tin rất rõ ràng, được định hình bởi chính Lời của Đức Chúa Trời và cuộc Cải Chánh Thế Kỷ 16. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào căn tính, nền tảng Kinh Thánh, và đời sống thực tiễn của một Cơ Đốc nhân theo truyền thống Tin Lành.

Trước hết, cần phân biệt giữa một người sinh ra trong nền văn hóa Cơ Đốc và một Cơ Đốc nhân thật – người đã kinh nghiệm sự tái sinh bởi Thánh Linh. Chúa Giê-xu đã cảnh báo: “Chẳng phải hễ những kẻ nói cùng ta rằng: Lạy Chúa, lạy Chúa, thì đều được vào nước thiên đàng đâu; nhưng chỉ kẻ làm theo ý muốn của Cha ta ở trên trời mà thôi” (Ma-thi-ơ 7:21). Vậy, ý muốn của Cha là gì? Đó là tin nhận Con Một của Ngài: “Vả, ý muốn của Cha ta, là hễ ai nhìn Con và tin Con, thì được sự sống đời đời” (Giăng 6:40).

Một Cơ Đốc nhân Tin Lành, do đó, trước nhất là một người đã có một cuộc gặp gỡ cá nhân với Chúa Cứu Thế Giê-xu, nhận biết mình là tội nhân đáng bị hình phạt, ăn năn tội lỗi, và đặt trọn đức tin vào sự chết chuộc tội và sự sống lại của Ngài để được xưng công bình. Đây không phải là kết quả của nghi lễ, truyền thống, hay nỗ lực bản thân, mà hoàn toàn là ân điển (χάρις - charis) của Đức Chúa Trời, được tiếp nhận bởi đức tin (πίστις - pistis) (Ê-phê-sô 2:8-9).

Căn tính Tin Lành được xây dựng vững chắc trên năm nguyên lý “Sola” (tiếng Latinh nghĩa là “Chỉ”), phản ánh những khám phá lại chân lý Kinh Thánh từ thời Cải Chánh.

1. Sola Scriptura (Chỉ Kinh Thánh): Kinh Thánh là thẩm quyền tối cao, đầy đủ và rõ ràng cho mọi vấn đề đức tin và sinh hoạt. “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình” (2 Ti-mô-thê 3:16). Cơ Đốc nhân Tin Lành tin rằng Lời Đức Chúa Trời là tiêu chuẩn duy nhất và đủ để biết về Ngài, chứ không dựa trên truyền khẩu, khải thị mới, hay quyền lực giáo hội ngang hàng với Kinh Thánh.

2. Sola Fide (Chỉ Bởi Đức Tin): Con người được xưng công bình trước mặt Đức Chúa Trời (tức được tuyên bố là công chính) chỉ bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, chứ không bởi bất kỳ việc lành hay công đức nào của bản thân. Sứ đồ Phao-lô tuyên bố rõ ràng: “Vì chúng ta kể rằng người ta được xưng công bình bởi đức tin, chớ không bởi việc làm theo luật pháp” (Rô-ma 3:28). Đức tin đây không phải là sự thừa nhận trí thức suông, mà là sự tin cậy, nương cậy trọn vẹn vào công lao cứu chuộc của Đấng Christ.

3. Sola Gratia (Chỉ Bởi Ân Điển): Sự cứu rỗi hoàn toàn là món quà nhưng không của Đức Chúa Trời ban xuống, xuất phát từ lòng thương xót vô điều kiện của Ngài, chứ không phải do công trạng hay sự xứng đáng nào nơi con người. “Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời” (Ê-phê-sô 2:8). Ngay cả đức tin để tiếp nhận cũng là quà tặng từ Ngài.

4. Solus Christus (Chỉ Bởi Đấng Christ): Chúa Giê-xu Christ là Đấng Trung Bảo duy nhất giữa Đức Chúa Trời và loài người. Sự cứu rỗi chỉ được tìm thấy trong Ngài. “Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu” (Công vụ 4:12). Vai trò của Mẹ Mary, các thánh, hay chức vụ giáo sĩ không thể thêm vào hay thay thế công việc hoàn tất của Đấng Christ trên thập tự giá (Telelestai – “Đã được trọn” – Giăng 19:30).

5. Soli Deo Gloria (Vinh Hiển Chỉ Quy Về Đức Chúa Trời): Mục đích tối hậu của sự cứu rỗi và toàn bộ đời sống Cơ Đốc nhân là làm sáng danh Đức Chúa Trời, chứ không phải vinh quang cho bản thân, tổ chức hay bất kỳ thọ tạo nào. “Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm” (1 Cô-rinh-tô 10:31).

Đức tin chân chính không phải là lời tuyên bố suông, mà sẽ sinh ra bông trái trong đời sống. Sự cứu rỗi bởi đức tin (nguyên nhân) luôn dẫn đến việc lành (kết quả). Như Gia-cơ viết: “Đức tin không có việc làm là đức tin chết” (Gia-cơ 2:17). Một Cơ Đốc nhân Tin Lành thật sẽ có những dấu hiệu biến đổi sau:

1. Tương Giao Cá Nhân với Chúa: Qua sự cầu nguyện, học Kinh Thánh và vâng lời, Cơ Đốc nhân nuôi dưỡng mối quan hệ sống động với Chúa. Họ xem Chúa là Cha (Abba – Rô-ma 8:15) và là Chủ.

2. Yêu Mến & Sống Theo Lời Chúa: Vì tin Kinh Thánh là Lời Đức Chúa Trời, họ siêng năng đọc, nghiên cứu, và để Lời đó hướng dẫn mọi quyết định. “Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi” (Thi-thiên 119:105).

3. Tham Gia Vào Thân Thể Đấng Christ (Hội Thánh Địa Phương): Họ không sống đạo đơn độc mà nhóm lại với các tín hữu để được dạy dỗ, bẻ bánh, cầu nguyện chung và khích lệ nhau (Công vụ 2:42; Hê-bơ-rơ 10:24-25).

4. Sống Đời Sống Thánh Khiết và Yêu Thương: Được Thánh Linh (Pneuma Hagion) ngự trị, họ từ từ được biến đổi nên giống hình ảnh Chúa Christ (Rô-ma 8:29), chiến thắng tội lỗi và bày tỏ tình yêu thương thực tế với người lân cận.

5. Làm Chứng và Truyền Giáo: Lòng biết ơn vì được cứu thúc đẩy họ chia sẻ Phúc Âm cho người khác. Đại Mạng Lệnh (Ma-thi-ơ 28:19-20) là mệnh lệnh và đặc ân cho mọi tín hữu, không chỉ cho các chức sự.

Làm thế nào để những nguyên lý này trở nên sống động? Dưới đây là một số ứng dụng cụ thể:

Trong Cá Nhân:

• Giờ Tĩnh Nguyện Mỗi Ngày: Dành thời gian nhất định để đọc Kinh Thách có suy gẫm (không chỉ đọc cho xong) và cầu nguyện chân thật với Chúa.
• Vâng Lời Trong Những Điều Nhỏ: Bắt đầu vâng theo Lời Chúa trong những lĩnh vực thiết thực: lời nói (Ê-phê-sô 4:29), tài chính (dâng hiến – Ma-la-chi 3:10), sự trong sạch.
• Xưng Tội & Nhận Sự Tha Thứ: Khi phạm tội, lập tức xưng tội với Chúa (1 Giăng 1:9) và với người bị mình làm tổn thương, kinh nghiệm sự tự do của ân điển.

Trong Gia Đình:

• Lập Bàn Thờ Gia Đình: Cả nhà cùng đọc Kinh Thánh, cầu nguyện, thờ phượng chung.
• Sống Đạo Trong Vai Trò: Người chồng/yêu thương hy sinh (Ê-phê-sô 5:25), người vợ/tôn trọng hỗ trợ (Ê-phê-sô 5:22), con cái/vâng lời cha mẹ trong Chúa (Ê-phê-sô 6:1).

Trong Hội Thánh & Xã Hội:

• Trung Tín Tham Dự và Phục Vụ: Tìm một Hội Thánh giảng dạy trung thực Lời Chúa và trung tín tham dự, dùng ân tứ Chúa ban để phục vụ trong thân thể.
• Sống Liêm Chính Nơi Làm Việc: Làm việc “như làm cho Chúa” (Cô-lô-se 3:23), thể hiện đạo đức và tình yêu thương của Chúa tại nơi công sở.
• Quan Tâm Đến Người Cùng Khổ: Thực thi đức tin qua hành động chăm sóc người nghèo, trẻ mồ côi, góa bụa (Gia-cơ 1:27).

Một Cơ Đốc nhân Tin Lành không phải là một người hoàn hảo, mà là một tội nhân đã được ân điển chạm đến, được xưng công bình bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, và đang trong tiến trình được nên thánh bởi quyền năng Thánh Linh. Căn tính của họ được xây dựng trên nền tảng vững chắc của năm Sola, với Kinh Thánh là la bàn và Chúa Giê-xu là trung tâm tuyệt đối.

Hành trình này bắt đầu bằng sự ăn năn và đức tin, tiếp tục bằng sự vâng lời và thờ phượng, và hướng đến mục tiêu tối hậu là tôn vinh Đức Chúa Trời trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Nếu bạn chưa bắt đầu hành trình này, hãy đến với Chúa Giê-xu ngay hôm nay. Nếu bạn đã là một Cơ Đốc nhân, hãy sống xứng đáng với ơn gọi, “hãy làm cho sự kêu gọi và sự lựa chọn của mình được vững vàng” (2 Phi-e-rơ 1:10), và trung tín làm chứng về Tin Lành của ân điển cho một thế giới đang hư mất.

“Tôi đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Đấng Christ, mà tôi sống, không phải là tôi sống nữa, nhưng Đấng Christ sống trong tôi; nay tôi còn sống trong xác thịt, ấy là tôi sống trong đức tin của Con Đức Chúa Trời, là Đấng đã yêu tôi, và đã phó chính mình Ngài vì tôi.” (Ga-la-ti 2:20)