Truyền Giáo Cá Nhân
Trong bối cảnh Hội Thánh hiện đại với nhiều chương trình và chiến dịch lớn, một phương thức truyền giáo cơ bản, quyền năng và mang tính Kinh Thánh nhất đôi khi bị xem nhẹ: Truyền giáo cá nhân. Đây không phải là một chương trình, mà là lối sống; không phải là sự kiện, mà là bản chất của mỗi Cơ Đốc nhân được Chúa Giê-xu cứu chuộc. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá nền tảng Kinh Thánh, bản chất, và phương pháp thực hành của việc truyền giáo cá nhân, dựa trên Lời Đức Chúa Trời.
I. Định Nghĩa Và Nền Tảng Kinh Thánh
Truyền giáo cá nhân (hay còn gọi là chứng đạo cá nhân) là hành động một Cơ Đốc nhân chia sẻ Phúc Âm cứu rỗi của Chúa Giê-xu Christ với một người khác trong bối cảnh của một mối quan hệ hoặc một cuộc trò chuyện trực tiếp, đời thường. Đây chính là việc thực thi “Đại Mạng Lệnh” (Ma-thi-ơ 28:19-20) trong hình thức căn bản và nguyên thủy nhất.
Nền tảng vững chắc nhất cho việc này đến từ chính mẫu mực của Chúa Giê-xu và các sứ đồ:
- Chúa Giê-xu với Ni-cô-đem: Đây là mẫu mực kinh điển về truyền giáo cá nhân (Giăng 3:1-21). Chúa Giê-xu đã gặp gỡ, đối thoại, lắng nghe câu hỏi, và giảng giải cách tận tình về sự tái sinh cho một nhà lãnh đạo tôn giáo. Ngài không tổ chức một buổi giảng lớn, mà tận dụng cuộc gặp riêng để chạm đến tấm lòng.
- Chúa Giê-xu với người đàn bà Sa-ma-ri: Tại giếng Gia-cốp, Chúa Giê-xu đã bắt đầu từ một nhu cầu thể xác (nước uống) để dẫn dắt đến nhu cầu thuộc linh (nước hằng sống), và phơi bày rồi giải quyết vấn đề tội lỗi trong đời sống bà (Giăng 4:1-42). Kết quả là cả một thành nghe tin và tin Chúa.
- Phi-líp với quan hoạn Ê-thi-ô-bi: Phi-líp được Thánh Linh dẫn dắt đến gặp một cá nhân đang tìm kiếm, giải thích Lời tiên tri về Đấng Christ từ Ê-sai 53, và dẫn dắt ông đến chỗ tin nhận và chịu báp-têm (Công vụ 8:26-40).
- Phao-lô với các cá nhân: Dù thường giảng trong nhà hội và hội đồng, Phao-lô không bỏ qua cơ hội với từng cá nhân như Ly-đi (Công vụ 16:14-15), viên cai ngục (Công vụ 16:27-34), hay vua Ạc-ríp-ba (Công vụ 26:1-29).
Trong tiếng Hy Lạp, từ “chứng nhân” là martys (μάρτυς), từ gốc của “martyr” (người tử đạo). Điều này cho thấy bản chất của chứng nhân gắn liền với sự trung tín và hi sinh. Còn từ “rao giảng Phúc âm” là euangelizō (εὐαγγελίζω), nghĩa là “loan báo tin tốt lành”. Truyền giáo cá nhân, vì thế, là hành động của một chứng nhân trung tín, đem Tin Lành (tin tốt lành) về Chúa Giê-xu đến với từng cá nhân.
II. Bản Chất Và Nguyên Tắc Của Truyền Giáo Cá Nhân
Truyền giáo cá nhân không đơn thuần là một kỹ thuật, mà xuất phát từ tấm lòng và mối quan hệ:
1. Là Sự Biểu Hiện Của Tình Yêu Thương: Động cơ căn bản phải là tình yêu thương đối với Đức Chúa Trời và người lân cận (Ma-thi-ơ 22:37-39). Sứ đồ Phao-lô viết: “Vì tình yêu thương của Đấng Christ cảm động chúng ta...” (2 Cô-rinh-tô 5:14). Chúng ta chia sẻ vì không thể im lặng trước tình yêu cứu chuộc và vì thương xót những linh hồn đang hư mất.
2. Là Sự Vâng Lời: Đây là mệnh lệnh rõ ràng từ Chúa Phục Sinh: “Hãy đi dạy dỗ muôn dân...” (Ma-thi-ơ 28:19). “Hãy đi khắp thế gian, giảng Tin Lành cho mọi người” (Mác 16:15). Truyền giáo cá nhân là một trong những hình thức thi hành mệnh lệnh này cách trực tiếp và thiết thực nhất.
3. Là Công Tác Của Thánh Linh: Chúng ta chỉ là công cụ. Chính Thánh Linh mới cáo trách thế gian về tội lỗi, về sự công bình và sự phán xét (Giăng 16:8). Ngài chuẩn bị tấm lòng người nghe và ban quyền năng cho lời chứng của chúng ta (Công vụ 1:8). Phao-lô khẳng định: “Đức tin đến bởi sự người ta nghe, mà người ta nghe, là khi lời của Đấng Christ được rao giảng” (Rô-ma 10:17). Chúng ta gieo và tưới, nhưng Đức Chúa Trời làm cho lớn lên (1 Cô-rinh-tô 3:6).
4. Là Quá Trình Đối Thoại, Không Chỉ Độc Thoại: Khác với giảng đạo trước đám đông, truyền giáo cá nhân mang tính đối thoại cao. Nó đòi hỏi sự lắng nghe, đặt câu hỏi, và giải đáp những thắc mắc cụ thể từ phía người nghe, như Chúa Giê-xu đã làm với Ni-cô-đem.
III. Phương Pháp Thực Hành Theo Kinh Thánh
Dựa trên các mẫu mực trong Kinh Thánh, chúng ta có thể đúc kết một phương pháp hiệu quả:
1. Cầu Nguyện Và Nương Dựa Thánh Linh: Bắt đầu bằng sự cầu nguyện, xin Chúa mở cơ hội (Cô-lô-se 4:3), mở lòng người nghe (Công vụ 16:14), và ban cho lời nói cùng sự mạnh dạn (Ê-phê-sô 6:19-20). Hãy nhớ rằng chúng ta chỉ là “những thùng đất sét” chứa của báu là Phúc Âm (2 Cô-rinh-tô 4:7).
2. Xây Dựng Mối Quan Hệ Chân Thành: Tin Lành thường được truyền đi hiệu quả nhất trong bối cảnh của một mối quan hệ tin cậy. Hãy sống yêu thương, quan tâm đến đời sống người khác cách chân thành, không vụ lợi.
3. Chia Sẻ Chứng Đạo Cá Nhân: Câu chuyện cá nhân về việc bạn đã gặp Chúa Giê-xu thế nào là công cụ mạnh mẽ và không thể chối cãi. Mô hình đơn giản: Cuộc sống trước khi tin Chúa - Tôi đã gặp Chúa/Giê-xu như thế nào - Cuộc sống sau khi tin Chúa (sự biến đổi, hy vọng, ý nghĩa). Người què được chữa lành đã nói: “Người ta chẳng biết Ngài là ai; thế mà tôi được lành, thì Ngài là ai, tôi biết” (Giăng 9:25).
4. Trình Bày Phúc Âm Cách Rõ Ràng Và Đơn Giản: Sử dụng Kinh Thánh làm nền tảng. Có thể theo một khung đơn giản như:
- Tình yêu và kế hoạch của Đức Chúa Trời (Giăng 3:16).
- Tình trạng tội lỗi và sự hư mất của con người (Rô-ma 3:23; 6:23a).
- Sự chết chuộc tội của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá (Rô-ma 5:8; 1 Phi-e-rơ 3:18).
- Sự phục sinh của Ngài và sự sống đời đời (1 Cô-rinh-tô 15:3-4; Giăng 11:25-26).
- Lời mời gọi ăn năn, tin nhận và tiếp nhận Chúa Giê-xu làm Cứu Chúa (Công vụ 3:19; Giăng 1:12; Khải huyền 3:20).
5. Khéo Léo Dẫn Dắt Đến Quyết Định: Hãy tế nhị nhưng rõ ràng trong việc đặt câu hỏi dẫn dắt, như: “Điều này có ý nghĩa gì với bạn?”, “Bạn có muốn tiếp nhận sự tha thứ và sự sống đời đời này không?”. Quan trọng là dẫn họ đến một sự đáp cá nhân với Chúa, có thể ngay tại chỗ qua lời cầu nguyện tin nhận.
6. Hướng Dẫn Và Môn Đồ Hóa: Nếu người đó tin Chúa, đừng bỏ rơi họ. Hãy giúp họ bắt đầu hành trình đức tin: khuyến khích đọc Kinh Thánh (bắt đầu với sách Giăng), cầu nguyện, kết nối với Hội Thánh địa phương, và học tập chia sẻ đức tin của chính mình (Ma-thi-ơ 28:20). Đây là quá trình “sinh con” và “nuôi nấng” thuộc linh.
IV. Ứng Dụng Thực Tế Trong Đời Sống Hằng Ngày
1. Sống Đời Sống Làm Chứng: Truyền giáo bắt đầu bằng một đời sống được biến đổi. “Ánh sáng của các ngươi hãy soi trước mặt người ta như vậy, đặng họ thấy những việc lành của các ngươi, và tôn vinh Cha các ngươi ở trên trời” (Ma-thi-ơ 5:16). Tính cách Christ, sự bình an, niềm vui và tình yêu thương trong bạn sẽ đặt ra những câu hỏi và mở ra cơ hội.
2. Tận Dụng Các Mối Quan Hệ Tự Nhiên: Gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, hàng xóm là “thế giới” của bạn. Hãy cầu nguyện đặc biệt cho từng người. Một bữa ăn, một ly cà phê, một lần thăm hỏi có thể là cơ hội vàng.
3. Chuẩn Bị Sẵn Sàng: “Hãy thường thường sẵn sàng để trả lời mọi kẻ hỏi lẽ về sự trông cậy trong anh em” (1 Phi-e-rơ 3:15). Hãy học thuộc một vài câu Kinh Thánh then chốt và tập chia sẻ chứng đạo cá nhân của mình trong 3 phút.
4. Vượt Qua Nỗi Sợ Hãi: Sợ bị từ chối, sợ không biết trả lời là điều thường gặp. Hãy nhớ: Kết quả thuộc về Chúa, trách nhiệm trung tín thuộc về chúng ta. Chúa hứa đồng công với chúng ta (Ma-thi-ơ 28:20) và Thánh Linh sẽ ban lời nói (Lu-ca 12:12). Hãy bắt đầu từ việc cầu nguyện cho người khác, rồi đến việc bày tỏ sự quan tâm, sau đó mới chia sẻ về đức tin.
5. Trung Tín Trong Những Việc Nhỏ: Không phải lúc nào cũng là một bài trình bày Phúc Âm đầy đủ. Đôi khi chỉ là một lời khích lệ, một lời làm chứng ngắn, hay một cuốn sách nhỏ về Phúc Âm. Hãy trung tín trong những cơ hội nhỏ, Chúa sẽ mở ra những cánh cửa lớn hơn.
Kết Luận
Truyền giáo cá nhân là sợi chỉ xuyên suốt và sống động trong kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời. Đó là phương thức mà qua đó Phúc Âm đã lan truyền từ người này sang người khác trong thế kỷ đầu tiên, làm đảo lộn cả đế quốc La Mã. Nó không đòi hỏi tài hùng biện xuất chúng hay kiến thức thần học uyên thâm, nhưng đòi hỏi một tấm lòng yêu mến Chúa, yêu thương linh hồn hư mất, và sự sẵn sàng vâng lời, nương cậy Thánh Linh.
Mỗi Cơ Đốc nhân đều là một đại sứ của Đấng Christ (2 Cô-rinh-tô 5:20), và thế giới xung quanh chúng ta là “nơi đại sứ quán” của mình. Hãy bước ra trong đức tin, mang Tin Lành của sự hòa thuận đến với từng cá nhân mà Chúa đặt để trong đời sống bạn. Hãy nhớ lời hứa quý báu: “Kẻ nào gieo giống tốt, sẽ gặt bông trái của sự công bình” (Gia-cơ 3:18).