Bản dịch chính xác của Thánh Thi 22:16 là gì?

Trong kho tàng Kinh Thánh, Thánh Thi 22 giữ một vị trí đặc biệt quan trọng, được xem như một bức tranh tiên tri sống động và chi tiết nhất về sự thương khó của Đấng Mê-si. Câu 16 của Thánh Thi này là một trong những câu then chốt, nhưng cũng gây nhiều tranh luận về mặt văn bản và dịch thuật. Việc hiểu đúng bản dịch không chỉ là vấn đề học thuật, mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến sự hiểu biết của chúng ta về sự chuộc tội và tình yêu của Chúa Cứu Thế Giê-xu.

Thánh Thi 22 mở đầu bằng tiếng kêu đau thương của Chúa Giê-xu trên thập tự giá: “Ðức Chúa Trời tôi ôi! Ðức Chúa Trời tôi ôi! Sao Ngài lìa bỏ tôi?” (Ma-thi-ơ 27:46; Mác 15:34). Toàn bộ Thánh Thi này được các tác giả Tân Ước trích dẫn nhiều lần như một lời tiên tri ứng nghiệm trọn vẹn nơi Chúa Giê-xu. Câu 16 là đỉnh điểm mô tả sự đau đớn thể xác mà Đấng Mê-si phải chịu. Bản dịch truyền thống trong Kinh Thánh Việt Ngữ 1925 viết: “Vì các chó vây quanh tôi; một lũ hung ác vây phủ tôi; Chúng nó đã đâm lủng tay và chân tôi.” (Thi-thiên 22:16, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Tuy nhiên, một số bản dịch hiện đại dựa trên bản văn Masoretic tiếng Hê-bơ-rơ lại có cách đọc khác.

Để đi sâu vào vấn đề, chúng ta phải quay về với bản văn gốc tiếng Hê-bơ-rơ. Câu này trong bản văn Masoretic (Bản Văn Tiêu Chuẩn của Cựu Ước Hê-bơ-rơ) được ghi là:
כִּ֥י סְבָב֗וּנִי כְּלָ֫בִ֥ים עֲדַ֣ת מְ֭רֵעִים הִקִּיפ֑וּנִי כָּ֝אֲרִ֗י יָדַ֥י וְרַגְלָֽי׃
Phiên âm: “Kî sᵉḇāḇûnî kᵉlāḇîm, ‘ăḏaṯ mᵉrē‘îm hiqqîp̄ûnî, kā’ărî yāḏay wᵉraglāy.”

Chìa khóa của sự khác biệt nằm ở cụm từ כָּאֲרִ֗י (kā’ărî). Từ này được cấu thành bởi:

• Giới từ כְּ (kᵉ) nghĩa là “như, giống như”.
• Danh từ אֲרִי (’ărî) nghĩa là “con sư tử”.

Nghĩa đen của cụm này là “như một con sư tử”. Do đó, một số học giả dịch phần sau của câu là: “Chúng vây quanh tay và chân tôi như [một con] sư tử”, hoặc “Như sư tử [chúng vồ lấy] tay và chân tôi”. Cách đọc này coi “con sư tử” là hình ảnh ẩn dụ cho sự hung bạo, sức mạnh tàn phá của kẻ thù.

Tuy nhiên, cách dịch truyền thống “chúng nó đã đâm lủng” lại dựa trên:

1. Bản Bảy Mươi (Septuagint - LXX): Đây là bản dịch Cựu Ước từ tiếng Hê-bơ-rơ sang tiếng Hy Lạp vào thế kỷ thứ 3-2 TCN. Bản LXX dịch động từ trong câu này là ὤρυξαν (ōruxan), xuất phát từ ὀρύσσω (orussō), có nghĩa là “đào, khoét, đâm xuyên”. Bản LXX viết: “ὤρυξαν χεῖράς μου καὶ πόδας” – “Chúng đã đào (đâm) tay tôi và chân tôi”.
2. Bản Peshitta (tiếng Syriac): Bản dịch cổ này cũng sử dụng một động từ có nghĩa là “đâm xuyên”.
3. Sự Chứng Thực Của Tân Ước: Các sứ đồ và chính Chúa Giê-xu đã áp dụng Thánh Thi 22 cho sự thương khó của Ngài. Sự đóng đinh – hành động đóng đinh tay và chân vào thập tự giá – là sự ứng nghiệm rõ ràng nhất (xem Giăng 20:25, 27). Sứ đồ Phi-e-rơ cũng tuyên bố Chúa Giê-xu “bị treo trên cây gỗ” (Công vụ 5:30, 10:39), trực tiếp liên hệ đến hình phạt mà câu này mô tả.

Các học giả tin kính đề xuất một vài khả năng để giải thích sự chênh lệch giữa bản Masoretic (MT) và Bản Bảy Mươi (LXX):

1. Khả Năng Về Sự Khác Biệt Nguyên Âm: Chữ viết Hê-bơ-rơ cổ chỉ có phụ âm. Nguyên âm được thêm vào sau này bởi các học giả Masoretes. Từ then chốt כָאֲרִי (kā’ărî, “như sư tử”) nếu được đọc với một nguyên âm khác, có thể trở thành כָּאֲרוּ (kā’ărû), từ động từ כָּרָה (kārāh) có nghĩa là “đào, khoét”. Động từ này xuất hiện trong các câu như Châm ngôn 26:27: “Kẻ đào hầm sẽ sa xuống đó” (מְכָרֶ֣ה בּ֭וֹר). Rất có thể bản văn gốc mà các dịch giả Bản Bảy Mươi có trong tay là כָּרוּ (kārû, “chúng đã đào/đâm”), chứ không phải כָּאֲרִי (kā’ărî, “như sư tử”).

2. Sự Ứng Nghiệm Mặc Khải: Quan điểm của Hội Thánh đầu tiên và xuyên suốt lịch sử Giáo hội là xem Thánh Thi 22 như lời tiên tri trực tiếp về Đấng Christ. Chúa Giê-xu đã phó dữ kiện này cho các môn đồ sau khi phục sinh: “…mọi sự đã được trọn về ta…” (Lu-ca 24:44). Sự ứng nghiệm rõ ràng nơi thập tự giá là bằng chứng mạnh mẽ nhất ủng hộ cách đọc “đâm lủng”. Thần học Tin Lành tin rằng toàn bộ Kinh Thánh làm chứng về Chúa Cứu Thế (Giăng 5:39). Vì vậy, sự chứng thực của Tân Ước có trọng lượng quyết định trong việc giải nghĩa Cựu Ước.

3. Ý Nghĩa Tổng Thể Vẫn Thống Nhất: Dù đọc theo cách nào, ý nghĩa tổng thể của câu và cả Thánh Thi vẫn không thay đổi: Một người công bình đang chịu sự tấn công tàn bạo, đau đớn tột cùng từ kẻ thù. Hình ảnh “sư tử” cũng diễn tả sự hung bạo (như trong 1 Phi-e-rơ 5:8: “ma quỉ, như sư tử rống, đi rình mò chung quanh anh em”). Tuy nhiên, cách đọc “đâm lủng” cung cấp một chi tiết cụ thể, mang tính tiên tri rõ ràng hơn về cái chết đóng đinh.

Không thể hiểu câu 16 nếu tách nó ra khỏi toàn bộ Thánh Thi. Thánh Thi này mô tả:

• Sự bị bỏ rơi (c.1-2).
• Sự thánh khiết và lịch sử cứu giúp của Đức Chúa Trời (c.3-5).
• Sự chế nhạo, sỉ nhục của đám đông (c.6-8).
• Sự tin cậy từ lúc mới sanh (c.9-10).
• Lời cầu xin cứu giúp giữa vòng kẻ thù hung ác được ví như bò đực, sư tử, chó sói (c.11-21).
• Lời hứa ngợi khen và sự cứu rỗi cho muôn dân (c.22-31).

Câu 16 nằm ở trung tâm của phần mô tả sự đau khổ thể xác. Việc “đâm lủng tay và chân” là đỉnh điểm của sự tra tấn, khiến người chịu khổ hoàn toàn bất lực, phó mình cho kẻ thù. Điều này ứng nghiệm cách chính xác trong sự đóng đinh – một hình phạt tàn khốc của đế chế La Mã.

Đáng chú ý, câu 18 cũng là một lời tiên tri chính xác khác: “Chúng chia nhau áo xống tôi, Bắt thăm về áo dài tôi.” Điều này đã được ứng nghiệm (Ma-thi-ơ 27:35; Mác 15:24; Lu-ca 23:34; Giăng 19:24). Điều này củng cố niềm tin rằng câu 16 cũng là một lời tiên theo nghĩa đen.

Việc nghiên cứu kỹ lưỡng một câu Kinh Thánh không chỉ để thỏa mãn tri thức, mà phải dẫn chúng ta đến gần hơn với Chúa Cứu Thế và biến đổi đời sống.

1. Thấy Được Tình Yêu Cụ Thể và Đắt Giá Của Chúa: Mỗi chi tiết trong sự thương khó của Chúa Giê-xu đều được báo trước. Tay và chân Ngài bị đâm lủng không phải là một sự kiện ngẫu nhiên, mà là một phần trong kế hoạch cứu chuộc từ trước muôn đời của Đức Chúa Trời (Công vụ 2:23). Điều này cho chúng ta thấy tình yêu của Chúa là chủ động, có chủ đích, và Ngài sẵn sàng trả giá tột cùng để cứu chúng ta.

2. Tìm Kiếm Sự An Ủi Trong Đau Khổ: Chúa Giê-xu đã trải qua nỗi đau thể xác lẫn tinh thần tột cùng. Khi chúng ta đau đớn, bị phản bội, hay cảm thấy bị bỏ rơi, chúng ta có một Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm thấu hiểu (Hê-bơ-rơ 4:15). Chúng ta có thể cầu nguyện với Ngài bằng chính những lời trong Thánh Thi này, biết rằng Ngài đã đi qua con đường đó rồi.

3. Sống Với Lòng Biết Ơn Và Dâng Hiến: Sự hy sinh của Chúa Giê-xu trên thập tự giá là nền tảng cho đời sống biết ơn. Mỗi khi nhìn lên thập tự giá, chúng ta nhớ rằng chính tay chân Ngài đã bị đâm đinh vì tội lỗi chúng ta. Điều này thúc giục chúng ta dâng đời sống mình làm của lễ sống và thánh, đẹp lòng Đức Chúa Trời (Rô-ma 12:1).

4. Can Đảm Làm Chứng: Sự ứng nghiệm Kinh Thánh chính xác đến từng chi tiết là bằng chứng hùng hồn về sự mặc khải của Đức Chúa Trời và thần tính của Chúa Giê-xu. Chúng ta có thể dùng Thánh Thi 22, đặc biệt câu 16 và 18, để chia sẻ với người khác rằng Chúa Giê-xu chính là Đấng Mê-si đã được báo trước, và sự chết của Ngài không phải là tai nạn lịch sử, mà là sự chuộc tội.

Sau khi xem xét các bằng chứng văn bản từ bản Masoretic, Bản Bảy Mươi, và quan trọng nhất là sự chứng thực và ứng nghiệm trong Tân Ước, chúng ta có thể tin quả quyết rằng bản dịch “chúng nó đã đâm lủng tay và chân tôi” trong Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925 là bản dịch chính xác và trung thành với ý nghĩa tiên tri của nguyên bản. Đây không chỉ là sự lựa chọn dịch thuật, mà là sự xác nhận của Đức Thánh Linh qua Hội Thánh rằng Thánh Thi 22 là lời tiên tri về Cuộc Khổ Nạn của Chiên Con Đức Chúa Trời.

Cuối cùng, mục đích của việc nghiên cứu này không phải để tranh luận hơn thua, mà để chúng ta càng thêm kinh sợ, yêu mến Lời Chúa và tôn thờ Chúa Cứu Thế Giê-xu. Mỗi dấu đinh trên thân thể Ngài là lời tuyên bố rõ ràng: “Ấy là sự yêu thương, chính ta vì bạn hữu mà phó sự sống mình” (Giăng 15:13). Ước gì sự hiểu biết này đốt cháy lòng chúng ta với tình yêu và lòng biết ơn, thúc giục chúng ta sống xứng đáng với sự kêu gọi của Tin Lành.