Sabbath trọng thể là gì?

Trong Kinh Thánh, đặc biệt là sách Lê-vi ký, chúng ta thường bắt gặp cụm từ “Sa-bát trọng thể” hoặc “ngày Sa-bát, một ngày nghỉ trọng thể” (Lê-vi 16:31; 23:24,32,39). Vậy Sa-bát trọng thể là gì? Bài viết này sẽ khám phá ý nghĩa, nền tảng Kinh Thánh, sự ứng nghiệm của Sa-bát trong Chúa Giê-xu Christ, cùng những áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

1. Nguồn Gốc và Ý Nghĩa của Sa-bát Trọng Thể

Sa-bát (tiếng Hê-bơ-rơ: שַׁבָּת – shabbat) có nghĩa là “ngưng, nghỉ, chấm dứt”. Ngay từ sáng thế, Đức Chúa Trời đã lập nên mẫu mực về Sa-bát: “Ngày thứ bảy, Đức Chúa Trời đã hoàn thành công việc Ngài làm; và Ngài nghỉ ngơi trong ngày thứ bảy khỏi mọi công việc Ngài đã làm. Rồi Đức Chúa Trời ban phước cho ngày thứ bảy và thánh hóa nó, vì trong ngày đó Ngài đã nghỉ ngơi khỏi mọi công việc sáng tạo của Ngài” (Sáng Thế 2:2-3).

Đến thời kỳ Môi-se, điều răn thứ tư trong Mười Điều Răn quy định: “Hãy nhớ ngày Sa-bát để biệt riêng ra thánh. … Vì trong sáu ngày Đức Giê-hô-va đã dựng nên trời, đất, biển, và muôn vật trong đó, rồi Ngài nghỉ ngày thứ bảy; vậy nên Đức Giê-hô-va ban phước cho ngày Sa-bát và thánh hóa nó” (Xuất Ê-díp-tô 20:8-11).

Trong các quy định về các ngày lễ, chúng ta gặp cụm từ “Sa-bát trọng thể” (hay “ngày Sa-bát, một ngày nghỉ trọng thể”). Tiếng Hê-bơ-rơ sử dụng từ שַׁבַּת שַׁבָּתוֹן (shabbat shabbaton) – một cách nhấn mạnh, có nghĩa là “sự nghỉ ngơi trọn vẹn, trọng thể”. Ví dụ, Lê-vi 16:31 chép về Ngày Chuộc Tội: “Ấy sẽ là một lễ Sa-bát, một ngày nghỉ trọng thể cho các ngươi, phải ép linh hồn mình lại.” Các ngày lễ khác như Lễ Thổi Kèn (Lê-vi 23:24), Ngày Chuộc Tội (câu 32), và ngày đầu cùng ngày cuối Lễ Lều Tạm (câu 39) cũng được gọi là “Sa-bát trọng thể”.

2. Những Ngày Sa-bát Trọng Thể Trong Lịch Của Y-sơ-ra-ên

Ngoài ngày Sa-bát hàng tuần (thứ bảy), dân Y-sơ-ra-ên còn có bảy ngày lễ trọng đại được gọi là “Sa-bát trọng thể” (hay “các ngày Sa-bát cao trọng”). Các ngày này được liệt kê trong Lê-vi ký 23:

• Ngày thứ nhất của Lễ Bánh Không Men (15 tháng Ni-san) – “các ngươi sẽ có một sự nhóm hiệp thánh, chẳng nên làm một công việc xác thịt nào” (câu 7-8).
• Ngày thứ bảy của Lễ Bánh Không Men (21 tháng Ni-san) – “các ngươi sẽ có sự nhóm hiệp thánh, chẳng nên làm một công việc xác thịt nào” (câu 8).
• Lễ Ngũ Tuần (Lễ Các Tuần) – ngày 6 tháng Si-van, “các ngươi phải rao truyền sự nhóm hiệp thánh; chẳng nên làm một công việc xác thịt nào” (câu 21).
• Lễ Thổi Kèn (1 tháng Ti-sri) – “các ngươi sẽ có sự nhóm hiệp thánh; … chẳng nên làm một công việc xác thịt nào; … ấy là một ngày Sa-bát, một ngày nghỉ trọng thể” (câu 24-25).
• Ngày Chuộc Tội (10 tháng Ti-sri) – “các ngươi sẽ có sự nhóm hiệp thánh, … chẳng nên làm một công việc xác thịt nào; … vì là ngày Sa-bát, một ngày nghỉ trọng thể” (câu 27-32).
• Ngày thứ nhất của Lễ Lều Tạm (15 tháng Ti-sri) – “các ngươi sẽ có sự nhóm hiệp thánh; chẳng nên làm một công việc xác thịt nào” (câu 35). Trong câu 39, nó được gọi là “một ngày nghỉ trọng thể”.
• Ngày thứ tám của Lễ Lều Tạm (22 tháng Ti-sri) – “các ngươi sẽ có sự nhóm hiệp thánh; … chẳng nên làm một công việc xác thịt nào” (câu 36). Câu 39 cũng gọi là “một ngày nghỉ trọng thể”.

Ngoài ra, còn có năm Sa-bát (mỗi bảy năm) và năm Hân hỉ (sau bảy lần năm Sa-bát) cũng là những thời kỳ nghỉ ngơi trọng thể về đất đai và tài chính (Lê-vi 25).

3. Mục Đích và Lợi Ích Của Sa-bát Trọng Thể

Đức Chúa Trời thiết lập Sa-bát với nhiều mục đích quan trọng:

a. Nghỉ ngơi thể chất: “Hãy làm công việc mình trong sáu ngày, nhưng đến ngày thứ bảy hãy nghỉ, để bò và lừa của ngươi được nghỉ” (Xuất Ê-díp-tô 23:12). Con người và cả súc vật đều được phục hồi.

b. Dấu hiệu của giao ước: “Hãy nói cùng dân Y-sơ-ra-ên rằng: Các ngươi hãy giữ ngày Sa-bát ta, vì là một dấu giữa ta và các ngươi trải qua mọi đời” (Xuất Ê-díp-tô 31:13). Sa-bát nhắc nhở mối quan hệ đặc biệt giữa Đức Chúa Trời và dân Ngài.

c. Nhớ đến sự sáng tạo và sự giải cứu: “Hãy nhớ ngày Sa-bát” (Xuất Ê-díp-tô 20:8) để tưởng niệm Đấng Tạo Hóa. Đệ Nhị Luật 5:15 thêm: “Hãy nhớ rằng ngươi đã làm tôi mọi trong đất Ê-díp-tô … nên Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đã truyền … giữ ngày Sa-bát.” Sa-bát nhắc về sự giải phóng khỏi ách nô lệ.

d. Thời gian nhóm hiệp thánh: “Ngày thứ bảy là ngày Sa-bát, tức là ngày nghỉ, có một cuộc nhóm hiệp thánh” (Lê-vi 23:3). Dân sự cùng thờ phượng, học Lời Chúa.

e. Hình bóng về sự nghỉ ngơi đời đời: Tác giả Hê-bơ-rơ viết: “Vậy thì còn một ngày nghỉ cho dân Đức Chúa Trời. Vì ai vào sự nghỉ ngơi của Đức Chúa Trời, thì nghỉ công việc mình, cũng như Đức Chúa Trời nghỉ công việc Ngài vậy” (Hê-bơ-rơ 4:9-10). Sa-bát là bóng của sự nghỉ ngơi thiêng liêng mà chúng ta có trong Đấng Christ.

f. Biểu lộ lòng tin cậy vào sự chu cấp của Chúa: Khi dân Y-sơ-ra-ên lượn ma-na trong đồng vắng, họ thu gấp đôi vào ngày thứ sáu vì ngày thứ bảy không có ma-na (Xuất Ê-díp-tô 16:22-30). Giữ Sa-bát chứng tỏ họ tin Đức Chúa Trời sẽ cung ứng.

4. Sa-bát Trọng Thể Trong Tân Ước và Sự Ứng Nghiệm Nơi Đấng Christ

Khi sang Tân Ước, Chúa Giê-xu đã mang đến sự hiểu biết mới về Sa-bát.

Chúa Giê-xu là Chủ của Sa-bát: “Vì Con người là Chúa của ngày Sa-bát” (Ma-thi-ơ 12:8). Ngài chữa lành người bệnh trong ngày Sa-bát và bảo vệ môn đồ bứt lúa, dạy rằng: “Ngày Sa-bát được lập ra vì loài người, chứ không phải loài người vì ngày Sa-bát” (Mác 2:27). Sa-bát là ân tứ, không phải gánh nặng.

Chúa Giê-xu ứng nghiệm luật pháp: “Các người đừng tưởng Ta đến để hủy phá luật pháp hay lời tiên tri; Ta đến không phải để hủy phá, nhưng để làm cho trọn” (Ma-thi-ơ 5:17). Luật về Sa-bát, cũng như các lễ nghi khác, đều chỉ về Ngài. “Vậy chớ có ai đoán xét anh em về … ngày lễ, hay là ngày Sa-bát. Ấy chỉ là bóng của các việc sẽ tới, còn hình thật là Đấng Christ” (Cô-lô-se 2:16-17).

Ngày của Chúa (Chúa Nhật): Sau khi Chúa Giê-xu sống lại vào ngày thứ nhất trong tuần (Ma-thi-ơ 28:1), các môn đồ bắt đầu nhóm nhau vào ngày thứ nhất (Công vụ 20:7; 1 Cô-rinh-tô 16:2). Sứ đồ Giăng gọi đó là “Ngày của Chúa” (Khải huyền 1:10). Đây là thời điểm kỷ niệm sự phục sinh và cũng là dấu hiệu của giao ước mới.

Sự nghỉ ngơi thiêng liêng trong Đấng Christ: Tín hữu ngày nay được mời gọi bước vào “sự nghỉ ngơi” của Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 4:9-11). Đó không phải chỉ là nghỉ ngơi thể chất một ngày, mà là tình trạng tâm linh: ngừng cậy vào việc làm của mình để hoàn toàn tin cậy nơi công lao cứu chuộc của Chúa Giê-xu. “Vì ai đã vào sự nghỉ ngơi của Ngài thì cũng nghỉ công việc mình như Đức Chúa Trời đã nghỉ công việc Ngài vậy” (câu 10).

5. Áp Dụng Thực Tiễn Cho Cơ Đốc Nhân Ngày Nay

Từ những điều trên, chúng ta rút ra những nguyên tắc áp dụng sau:

a. Nhận biết sự nghỉ ngơi thật trong Đấng Christ: Điều quan trọng nhất là đặt đức tin nơi Chúa Giê-xu, Đấng đã hoàn tất công việc cứu rỗi. Hãy ngưng cậy vào sức riêng và an nghỉ trong ân điển Ngài.

b. Dành thời gian đều đặn để thờ phượng và tĩnh nguyện: Dù không bị ràng buộc bởi luật ngày thứ bảy, chúng ta vẫn cần có kỷ luật nhóm lại với nhau (Hê-bơ-rơ 10:25). Ngày Chúa Nhật là cơ hội tuyệt vời để tạ ơn Chúa, học Lời Ngài và thông công.

c. Nghỉ ngơi thể chất và tinh thần mỗi tuần: Theo nguyên tắc sáng tạo, con người cần một ngày nghỉ trong tuần để phục hồi. Hãy cố gắng sắp xếp để có ít nhất một ngày nghỉ khỏi công việc thường nhật, tin rằng Chúa sẽ chu cấp.

d. Tránh chủ nghĩa hình thức: Đừng biến ngày nghỉ thành gánh nặng luật lệ. Sa-bát được lập ra vì lợi ích của con người. Hãy dùng ngày nghỉ để làm mới lại tâm linh, gắn kết gia đình và phục vụ người khác.

e. Sống tinh thần Sa-bát mỗi ngày: Mỗi ngày chúng ta có thể thực hành sự “nghỉ ngơi” bằng cách tin cậy Chúa, không lo lắng, dâng mọi gánh nặng cho Ngài (Ma-thi-ơ 11:28-30; 1 Phi-e-rơ 5:7).

f. Kỷ niệm các dịp đặc biệt như “Sa-bát trọng thể” của Tân Ước: Các ngày như Lễ Giáng Sinh (kỷ niệm Chúa giáng sinh), Lễ Phục Sinh (Chúa sống lại), Lễ Ngũ Tuần (Đức Thánh Linh giáng lâm) có thể được xem như những ngày nghỉ trọng thể để suy ngẫm về công trình cứu rỗi của Đức Chúa Trời.

Kết Luận

Sa-bát trọng thể là những ngày nghỉ ngơi thiêng liêng mà Đức Chúa Trời đã lập cho dân Y-sơ-ra-ên, vừa mang lại lợi ích thể chất, vừa là dấu chỉ của giao ước và hình bóng về sự nghỉ ngơi đời đời. Trong Tân Ước, Chúa Giê-xu Christ đã ứng nghiệm trọn vẹn ý nghĩa của Sa-bát, và mở ra cho chúng ta sự nghỉ ngơi thật sự qua đức tin nơi Ngài. Dù không còn buộc giữ ngày thứ bảy theo luật pháp Cựu Ước, chúng ta vẫn được khích lệ dành thời gian đặc biệt để thờ phượng, nghỉ ngơi và phục hồi, đồng thời sống mỗi ngày trong tinh thần an nghỉ của Đấng Christ. Hãy bước vào sự nghỉ ngơi của Đức Chúa Trời và trải nghiệm sự bình an mà thế gian không thể ban cho.