Thời Biểu Của Thời Kỳ Cuối Cùng
Lời tiên tri về thời kỳ cuối cùng luôn là một chủ đề vừa thu hút vừa gây tranh cãi trong lịch sử Hội Thánh. Nhiều tín hữu khao khát hiểu biết về những sự kiện sẽ xảy ra trước ngày Chúa Giê-xu Christ trở lại trong vinh quang. Tuy nhiên, Kinh Thánh không đưa ra một “lịch trình” chi tiết theo kiểu con người, nhưng mặc khải những dấu hiệu và trình tự tổng quát để chúng ta tỉnh thức, không bị bất ngờ, và sống một đời sống tin kính, chờ đợi. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát các sự kiện chính yếu của thời kỳ cuối cùng dựa trên sự hòa giải các phân đoạn Kinh Thánh then chốt, với sự thận trọng và tôn trọng tính bí nhiệm trong chương trình của Đức Chúa Trời.
I. Khái Niệm “Thời Kỳ Cuối Cùng” (The Last Days)
Trong Tân Ước, cụm từ “thời kỳ cuối cùng” (tiếng Hy Lạp: ἐσχάται ἡμέραι – *eschatai hēmerai*) không chỉ về một giai đoạn ngắn ngay trước ngày tận thế, mà thường chỉ toàn bộ kỷ nguyên từ sự giáng sinh của Đấng Christ cho đến khi Ngài tái lâm (Công vụ 2:17; Hê-bơ-rơ 1:2). Đây là thời đại của ân điển và sự thành lập Hội Thánh, nhưng cũng là thời đại chứng kiến sự gia tăng của tội ác và sự bội đạo. Tuy nhiên, khi nói đến “thời biểu” hay trình tự sự kiện, chúng ta thường đề cập đến giai đoạn cánh chung (eschatology), bao gồm các sự kiện đưa đến sự kết thúc của thời đại hiện tại và thiết lập Vương Quốc đời đời của Đức Chúa Trời.
II. Các Sự Kiện Chính Trong Thời Biểu Cánh Chung
Có nhiều cách tiếp cận khác nhau về thời biểu (Chiliasm, Premillennialism, Postmillennialism, Amillennialism). Bài viết này trình bày quan điểm Tiền Thiên Hy Niên (Premillennialism), một trong những quan điểm phổ biến và có nền tảng Kinh Thánh rõ ràng, giải nghĩa các phân đoạn theo nghĩa đen nơi có thể. Thời biểu có thể được tóm lược qua các sự kiện chính sau:
1. Sự Kiện Tiên Tri: Sự Rapture (Sự Cất Lên) của Hội Thánh
Sự kiện này được mô tả rõ ràng trong 1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:13-18. Sứ đồ Phao-lô dùng từ ngữ “ἁρπαγησόμεθα” (*harpagēsometha*) trong câu 17, có nghĩa là “sẽ được cướp đi” hoặc “được đem đi”. Đây là sự kiện Chúa Giê-xu Christ giáng xuống “từ trời” (nhưng chưa chạm đất) để cất Hội Thánh – tất cả những người tin Chúa, cả sống lẫn chết – lên không trung để gặp Ngài.
“Vì sẽ có tiếng kêu lớn và tiếng của thiên sứ lớn cùng tiếng kèn của Đức Chúa Trời, thì chính mình Chúa ở trên trời giáng xuống; bấy giờ những kẻ chết trong Đấng Christ sẽ sống lại trước hết. Kế đến, chúng ta là kẻ sống, mà còn ở lại, sẽ cùng nhau đều được cất lên với những người ấy ở giữa đám mây, tại nơi không trung mà gặp Chúa, như vậy chúng ta sẽ ở cùng Chúa luôn luôn.” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:16-17, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925).
Sự kiện này được xem là diễn ra bất ngờ, “như kẻ trộm trong ban đêm” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:2), và đánh dấu sự kết thúc thời đại Hội Thánh, khởi đầu một giai đoạn được gọi là “Sự Gian Nan” trên đất.
2. Giai Đoạn Đại Nạn (The Tribulation)
Sau khi Hội Thánh được cất lên, thế gian sẽ bước vào một giai đoạn 7 năm đầy thịnh nộ và phán xét của Đức Chúa Trời. Đây là “kỳ tai nạn” được Đấng Christ đề cập trong Ma-thi-ơ 24:21.
“Vì lúc ấy sẽ có hoạn nạn lớn, đến nỗi từ thuở sáng thế cho đến bây giờ chưa từng có như vậy, mà sau nầy cũng chẳng hề có nữa.” (Ma-thi-ơ 24:21).
Giai đoạn này tương ứng với “tuần lễ thứ bảy mươi” trong lời tiên tri của Đa-ni-ên (Đa-ni-ên 9:24-27). Sách Khải Huyền mô tả chi tiết các phán xét này qua các ấn, kèn, và chén (Khải Huyền 6-16). Trong giai đoạn này, hai nhân vật quan trọng xuất hiện:
- Antichrist (Kẻ Chống Đấng Christ): Là nhân vật chính trị-tôn giáo quyền lực, lúc đầu có vẻ hòa bình nhưng sau bộc lộ bản chất độc tài và phạm thượng, đòi nhận sự thờ phượng (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:3-4; Khải Huyền 13:1-8).
- Tiên Tri Giả: Hỗ trợ Antichrist bằng những phép lạ dối trá để lừa gạt thế gian (Khải Huyền 13:11-15).
Đây cũng là thời kỳ Đức Chúa Trời dấy lên 144,000 người được đóng ấn từ 12 chi phái Y-sơ-ra-ên (Khải Huyền 7:1-8) và một đoàn dân đông vô số từ mọi nước đến tiếp nhận Chúa và chịu tử đạo (Khải Huyền 7:9-17).
3. Trận Chiến Ha-ma-ghê-đôn và Sự Tái Lâm Hữu Hình của Đấng Christ
Cuối kỳ đại nạn, các thế lực thế gian tập hợp tại Ha-ma-ghê-đôn để chống lại Đức Chúa Trời (Khải Huyền 16:16). Chính vào lúc đó, Chúa Giê-xu Christ sẽ tái lâm một cách hữu hình, vinh hiển, với toàn thể thiên binh. Đây không phải là sự “đến” (παρουσία – *parousia*, sự hiện diện) để cất Hội Thánh, mà là sự “hiện ra” (ἀποκάλυψις – *apokalypsis*, sự bày tỏ) trong thịnh nộ và phán xét.
“Kìa, Ngài đến giữa những đám mây, mọi mắt sẽ trông thấy, cả đến những kẻ đã đâm Ngài cũng trông thấy; hết thảy các chi họ trong thế gian sẽ than khóc vì cớ Ngài.” (Khải Huyền 1:7).
Ngài sẽ tiêu diệt các thế lực chống nghịch, bắt Antichrist và Tiên tri giả quăng vào hồ lửa (Khải Huyền 19:11-21), và giải cứu phần dư sót của Y-sơ-ra-ên (Xa-cha-ri 12:10; Rô-ma 11:25-27).
4. Sự Phán Xét Các Dân Ngoại Bang và Thiết Lập Vương Quốc Ngàn Năm
Sau trận chiến, Đấng Christ sẽ thiết lập vương quốc ngàn năm (Millennium) tại trên đất, ứng nghiệm lời tiên tri trong Cựu Ước về một Vua công bình cai trị từ Giê-ru-sa-lem (Ê-sai 2:2-4; 11:1-9). Trước khi vương quốc bắt đầu, sẽ có sự phán xét các dân ngoại bang (Ma-thi-ơ 25:31-46), dựa trên cách họ đối xử với “các anh em ta” (có thể ám chỉ dân Y-sơ-ra-ên hoặc các tín đồ trong kỳ đại nạn). Những người được xưng công bình sẽ được vào hưởng vương quốc, còn những kẻ bị án sẽ bị loại ra.
Trong thời kỳ ngàn năm, Sa-tan sẽ bị xiềng và quăng xuống vực (Khải Huyền 20:1-3). Đấng Christ sẽ cai trị bằng gậy sắt, hòa bình và công lý sẽ ngự trị. Đây là sự ứng nghiệm giao ước của Đức Chúa Trời với Đa-vít về một vương quốc đời đời (2 Sa-mu-ên 7:12-16).
5. Sự Nổi Loạn Cuối Cùng và Sự Phán Xét Chung Kết
Cuối nghìn năm, Sa-tan sẽ được thả ra trong một thời gian ngắn, dụ dỗ nhiều người nổi loạn chống lại sự cai trị của Đấng Christ (Khải Huyền 20:7-9). Chúng sẽ bị tiêu diệt bởi lửa từ trời. Sau đó, Sa-tan sẽ bị quăng đời đời vào hồ lửa (Khải Huyền 20:10).
Tiếp theo là sự Phán Xét Trước Tòa Lớn Trắng (Khải Huyền 20:11-15). Mọi người chết không tin Chúa từ thuở sáng thế sẽ sống lại để chịu phán xét theo những việc họ đã làm, được ghi trong các sách. Vì tên họ không được tìm thấy trong Sách Sự Sống của Chiên Con, họ đều bị ném vào hồ lửa, là sự chết thứ hai.
6. Trời Mới Đất Mới và Sự Hiện Diện Đời Đời
Sau mọi sự phán xét, Đức Chúa Trời sẽ tạo dựng trời mới đất mới, nơi sự công bình ở (2 Phi-e-rơ 3:13). Giê-ru-sa-lem mới, thành thánh, từ trời giáng xuống (Khải Huyền 21:1-4). Tại đây, mọi nước mắt, sự chết, than khóc, đau đớn đều bị cất khỏi. Đức Chúa Trời sẽ ở cùng loài người, và họ sẽ làm dân Ngài.
“Kìa, đền tạm của Đức Chúa Trời ở giữa loài người! Ngài sẽ ở với chúng, và chúng sẽ làm dân Ngài; chính Đức Chúa Trời sẽ ở với chúng.” (Khải Huyền 21:3).
Đây là đích điểm cuối cùng của lịch sử nhân loại và sự cứu chuộc: sự hiệp một trọn vẹn và đời đời giữa Đức Chúa Trời và con dân Ngài.
III. Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Hôm Nay
Hiểu biết về thời biểu cánh chung không phải để chúng ta sa vào những suy đoán vô bổ, tranh cãi về ngày giờ, hay sốt sắng vẽ ra các biểu đồ phức tạp. Mục đích chính của lời tiên tri Kinh Thánh là biến đổi đời sống chúng ta trong hiện tại. Dưới đây là những ứng dụng thực tế:
1. Sống Tỉnh Thức và Tiết Độ
Chúa Giê-xu nhiều lần nhắc nhở: “Hãy tỉnh thức!” (Ma-thi-ơ 24:42; 25:13). Sự tỉnh thức không phải là ngước mắt nhìn trời cách thụ động, mà là sống một đời sống có trách nhiệm, trung tín trong mọi phận sự Chúa giao, như những đầy tớ khôn ngoan chờ chủ về (Ma-thi-ơ 24:45-47).
2. Giữ Vững Đức Tin và Tránh Sự Lừa Dối
Biết rằng sẽ có sự bội đạo và sự xuất hiện của Christ giả (Ma-thi-ơ 24:24) giúp chúng ta bám chặt lấy Lời Chúa là nền tảng chân lý. Chúng ta được kêu gọi “chớ để ai lừa dối mình” (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:3) bằng cách trưởng thành trong sự hiểu biết Kinh Thánh.
3. Sống Thánh Khiết và Nóng Chảy Về Công Việc Chúa
Sự chờ đợi Chúa tái lâm là động lực cho sự thánh khiết. Sứ đồ Giăng viết: “Ai có sự trông cậy đó trong lòng, thì tự mình làm nên thanh sạch, cũng như Ngài là thanh sạch” (1 Giăng 3:3). Niềm hy vọng cánh chung thúc đẩy chúng ta dùng thì giờ, tài năng, của cải để đầu tư cho cõi đời đời.
4. Nhiệt Thành Truyền Giáo và Bày Tỏ Lòng Thương Xót
Biết rằng thời gian còn lại không nhiều (1 Cô-rinh-tô 7:29) và sự phán xét đang đến, chúng ta càng thêm lòng sốt sắng đem Tin Lành cứu rỗi đến cho người chưa tin. Đồng thời, chúng ta bày tỏ lòng thương xót và công bình như những chiên trong câu chuyện Ma-thi-ơ 25:31-46, phục vụ những người cùng khốn nhân danh Chúa.
5. An Ủi và Hy Vọng Trong Sự Đau Khổ
Lời tiên tri về tương lai cho chúng ta biết rằng mọi sự đau khổ, bắt bớ, bất công hiện tại chỉ là tạm thời. Nó sẽ chấm dứt và được thay thế bằng sự vinh hiển đời đời (Rô-ma 8:18). Đặc biệt, lời hứa về sự sống lại và sum họp với Chúa trong 1 Tê-sa-lô-ni-ca 4 là nguồn an ủi lớn khi đối diện với sự chết của thân nhân trong Chúa.
IV. Kết Luận: Tâm Thế Của Người Chờ Đợi
Thời biểu của thời kỳ cuối cùng, dù có những chi tiết còn gây tranh luận, đều hướng chúng ta về một chân lý bất di bất dịch: Chúa Giê-xu Christ là Đấng cai quản lịch sử, và Ngài sẽ trở lại trong vinh quang để hoàn tất kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời. Lời mời gọi dành cho chúng ta không phải là “hãy tính toán” mà là “hãy sẵn sàng”.
Là những người nghiên cứu Kinh Thánh, chúng ta cần thận trọng, khiêm nhường, tập trung vào những giáo lý rõ ràng trọng tâm, và trên hết, để cho lẽ thật về ngày cuối cùng uốn nắn chúng ta trở nên những con người tỉnh thức, trung tín và đầy hy vọng. Dù các sự kiện xảy ra theo trình tự nào, lời hứa chắc chắn dành cho mọi tín đồ là: “Chính mắt chúng tôi đã ngó thấy sự vinh hiển của Ngài” (Giăng 1:14) trong lần đến thứ nhất, và chúng ta sẽ lại thấy Ngài trong lần đến thứ hai. “A-men, lạy Chúa Giê-xu, xin hãy đến!” (Khải Huyền 22:20).